บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล

คำประพันธ์ แยกตามประเภท => กลบท => ข้อความที่เริ่มโดย: แสงประภัสสร ที่ 08, ธันวาคม, 2566, 10:31:12 AM



หัวข้อ: กลบท กิ่งเกยก้าน ~ พันธุ์ไม้ป่าปลูก ณ วัดรัตนวนาราม อ. บ่อไร่ จ.ตราด ๑. มะลิต้น
เริ่มหัวข้อโดย: แสงประภัสสร ที่ 08, ธันวาคม, 2566, 10:31:12 AM
(http://)
(https://i.ibb.co/NrDk22h/Screenshot-20231208-091451-Google.jpg) (https://ibb.co/Jq6bjjL)

พันธุ์ไม้ป่า ปลูก ณ วัดรัตนวนาราม อ.บ่อไร่ จ.ตราด ๑. มะลิต้น

กลอนกลบท กิ่งเกยก้าน

๑..เที่ยวชมไพร"ตะกั่วป่า"แหล่งหล้า
ที่"พังงา"ทางใต้ล้นชุกฝน
เอ๊ะกลิ่นคล้ายมะลิจนวกวน
เที่ยวเดินค้นอยู่ไหนเกลออยากเจอ

๒..พบแล้ว"มะลิต้น"จากหายาก
ไม่ควรถากทำลายเซ่อหรือเผลอ
กลิ่นเจ้าหอมชื่นใจเธอเลิศเลอ
ดอกขาวเออเป็นกลุ่มพานละลาน

๓..ดอกออกตามกิ่งและบนลำต้น
กระจุกยลสาม-ห้าผ่านต้องขาน
กลีบดอกขาวห้าแฉกนานเนิ่นบาน
ทุกปีปรานสะพรั่งเดือนสามเตือน

๔..ดอกเล็กแค่สองเซ็นดมกลิ่นฉม
เกสรชมกลางเขียวเพื่อนเสมือน
เมื่อดอกโรยร่วงหลุดเกลื่อนผลเยือน
ผลมิเชือนจำเริญมั่นสืบพันธุ์

๕.."มะลิต้น"พืชยืนต้นใหญ่พ้น
ห้าเมตรยลเสียดฟ้าอันสร้างสรร
เปลือกเป็นปุ่มปมด้วยชั้น"มอส"ปัน
สีเปลือกนั้นเกือบดำดลฉ่ำยล

๖..แพร่พันธุ์ด้วยตอน,ทาบกิ่งได้จริง
เสียบยอดนิ่ง"เมล็ด"ล้นได้ผล
อุปสรรคด้วยป่าพ้นจะค้น
ต้นสูงท้นปีนซ้ำเปรยยากเลย

๗..ทางสุดท้ายเมล็ดเพาะใช้เหมาะ
เวลาเจาะเดือนเศษเชยใบเผย
ถือเป็นอนุรักษ์เย้ยถิ่นเคย
แม้ผลเกยต่ำกว่าเสริมถิ่นเดิม

๘..ยังดีกว่าปิดทางกรายกระจาย
พืชใกล้วายอาจมากเพิ่มและเสริม
วัดปลูกมะลิต้นเริ่มกลิ่นเคลิ้ม
หอมกรุ่นเหิมกระตุ้นเร้ามิเบา

๙..ประชาใฝ่ธรรมแล้วจูงจิตสูง
รักพืชมุ่งคู่เมืองเนามิเขลา
ไม้ในป่าก็รักเป้ามิเซา
หยุดยั้งเผาทลายไม้โดยไว

๑๐.."ธรรมจักรสีเขียว"หลักวัดช่วยจัด
"ป่าไม้"คัดรักษ์ป่าใฝ่แก้ไข
ปกป้องป่าและปลูกไว้ด้วยใจ
เป็นแหล่งใช้ศึกษาพันธุ์ไม้ครัน

๑๑..โครงการเริ่มหกห้าวัดหลายวัด
ประสบชัดได้รางวัลแข่งขัน
ผลงานหลายปลูกป่าอันมากทัน
ชนร่วมกันรักษาดงไม้ยง

๑๒..เมื่อปลูกป่าป้องไฟด้วยรักช่วย
ป่าจะสวยหนาแน่นคงประสงค์
ชีวิตคนประสานวงค์ป่าพง
โลกมั่นทรงพ้นภัยไกลน้ำไฟ ฯ|ะ

แสงประภัสสร

มะลิต้น =ชื่อวิทยาศาสตร์ Diospyros brandisiana,ชื่อสามัญ ธิดาพระบาท ถิ่นฐานเดิมพบแถบ อ.ตะกั่วป่า จ.พังงา เป็นไม้หายาก ใกล้สูญพันธุ์
ธรรมจักรสีเขียว =เป็นโครงการที่กรมป่าไม้ ร่วมกับวัด และประชาชนร่วมช่วยกันฟื้นฟู ปลูกป่า เพื่ออนุรักษ์และปกป้องผืนป่า ให้คงทรัพยากรทางธรรมชาติที่สมบูรณ์ ศึกษาและหาแนวทางใช้ประโยชน์ที่เหมาะสม ไม่ทำลายป่าไม้

(ขอบคุณเจ้าของภาพ จาก อินเทอร์เน๊ต)

(https://i.ibb.co/5TxKrY3/1702005066171.jpg) (https://ibb.co/VVpwgHG)

(https://i.ibb.co/zGGp8Js/1702004304931.jpg) (https://ibb.co/ChhgJ2B)

(https://i.ibb.co/TqpmW1T/1702004297993.jpg) (https://ibb.co/fGB4D9S)


หัวข้อ: Re: กลบท กิ่งเกยก้าน ~ พันธุ์ไม้ป่าปลูก ณ วัดรัตนวนาราม อ. บ่อไร่ จ.ตราด ๑. มะลิต้น
เริ่มหัวข้อโดย: แสงประภัสสร ที่ 23, ธันวาคม, 2566, 09:31:22 AM
(https://i.ibb.co/f9bGdnG/1702524239549.jpg) (https://ibb.co/8bJ4gd4)

พันธุ์ไม้ป่าปลูก ณ วัดรัตนวนาราม : ๒.สาละอินเดีย

ภุชงคสาลินีฉันท์ ๑๑

  ๑..พนามีตรุไม้ป่า
ยากที่หาสมบูรณ์
ประดาภาวะเสี่ยงสูญ
แพร่พันธุ์ได้จำกัด

  ๒..สภาพ"สาละอินเดีย"
ความเสี่ยงเตี๊ยต่ำชัด
เมล็ดยังกระจายซัด
ได้ผลกว่าการตอน

  ๓..เจริญแถบหิมาลัย
อินเดียไซร้ช้าช่อน
ขนาดกลางและใหญ่ขอน
สูงสามสิบห้าเมตร

  ๔..ลำต้นสูงสง่าตรง
ร่องเปลือกคงพิเศษ
ณ เรือนยอดจะทึบเกตุ
ปลายกิ่งมักโน้มลง

  ๕..ก็ใบเดี่ยวสิรูปไข่
ปลายใบติ่งแหลมบ่ง
มิผลัดใบตะเขียวยง
ขอบใบเป็นคลื่นสิง

  ๖..ผกา"สาละ"สีเหลือง
ช่อสั้นเรืองปลายกิ่ง
ฤ ง่ามใบสิดอกพริ้ง
กุมภา-พฤษ์ภาสรรค์

  ๗..จรุงกลิ่นขจรหอม
ห้ากลีบน้อมยลครัน
สิเหลืองบานสะพรั่งวัน
ทั้งต้นงามกลิ่นฉม

  ๘..เจาะผลอ่อนก็เขียว-เหลือง
ห้าปีกเนืองปลิวลม
ตะผลแก่ซิคล้ำบ่ม
พร้อมรากงอกสืบพันธุ์

  ๙..ริเร่งปลูกเพาะโดยด่วน
ได้ผลล้วนไม่หวั่น
ผิชักช้าก็พลิกผัน
เปอร์เซนต์งอกลดลง

๑๐..ประโยชน์"สาละอินเดีย"
ทั้งต้นเยียสมพงศ์
ลำต้นใช้ทำเรือนคง
กรอบปราตูหน้าต่าง

  ๑๑..ก็ใบแห้งสิทำ"จาน"
หมากฝานใบสดพลาง
ผิยาง,ชันซิยาอ้าง
ห้ามเลือด,โรคผิวหนัง

   ๑๒..เมล็ดใช้สิภัตรสัตว์
น้ำมันชัดเนยดัง
เสาะหาใส่ตะเกียงหวัง
อีกยังซักฟอกได้

  ๑๓..คุณา"สาละ"ล้ำเลิศ
ไม้พร่ำเพริศพุทธฯไกล
ณ ร่มเงาประสูติใส
ต้นเดี่ยวก่อนพุทธ์กาล

   ๑๔..ผิวันปลงอะยุขันธ์
ใต้ร่มนั้นคู่คราญ
ก็ไม้สาละเกริกขาน
ดอกร่วงก่อนเวลา

  ๑๕..เจาะโปรยปรายพระกายดุจ
บูชาพุทธ์คุณหล้า
ฉะนั้นเมื่อปะกลิ่นมา
ตรึกคุณพุทธ์เนืองนิตย์

 ๑๖..ขยาย"สาละ"ในไทย
ยังไม่มากยากชิด
ริช่วยกันเพาะพันธุ์กิจ
ไม่ลืมสิ่งงอกเงย ฯ|ะ

แสงประภัสสร

สาละอินเดีย=ชื่อวิทยาศาสตร์ Shorea robusta, ชื่อสามัญ Sal ถิ่นดั้งเดิมอยู่แถบภูเขาหิมาลัย ทางตอนเหนือของประเทศอินเดีย อยู่ในที่สูงจากระดับน้ำทะเล ๓๐๐-๑,๒๐๐ เมตร
สถานะการอนุรักษ์ของ สาละอินเดีย=ยังอยู่ในภาวะเสี่ยงต่ำ
ตรุ=พืช
พุทธ์=พระพุทธเจ้า
พระพุทธเจ้าทรงปลงอายุสังขาร =ขันธ์ ๕ แตกดับ

(ขอบคุณเจ้าของภาพจาก อินเทอร์เน๊ต)


(https://i.ibb.co/svJYQr1/1702524245035.jpg) (https://ibb.co/PZzH48W)

(https://i.ibb.co/QKLw8Lw/1702524253986.jpg) (https://ibb.co/JsVJxVJ)


หัวข้อ: Re: กลบท กิ่งเกยก้าน ~ พันธุ์ไม้ป่าปลูก ณ วัดรัตนวนาราม อ. บ่อไร่ จ.ตราด ๑. มะลิต้น
เริ่มหัวข้อโดย: แสงประภัสสร ที่ 22, มกราคม, 2567, 10:51:50 AM
(https://i.ibb.co/RSNhZm1/1705894545412.jpg) (https://ibb.co/fS98B5b)

พันธุ์ไม้ป่าปลูก ณ วัดรัตนวนาราม จ .ตราด ๓. มะค่าโมง

กลอนกลบท สะบิ้งสะบัด

   ๑...ตรุป่าตรุปองแพงหล้า"มะค่าโมง"
ยะยิ่งยะโยง"พะยูง,ไม้สัก"ศรี
ระบุระบือสำคัญมั่นทวี
จะชัดจะชี้"ถูกคุกคาม"ระวัง

   ๒...ก็ยืนก็หยั่งสูงพรั่งยิ่สิบเมตร
พินิตพิเนตเนื้อแข็งแกร่งทนขลัง
ตริ กฏตริเกณฑ์ตัดลิดอย่าปิดบัง
ระแวดระวังก่อนแล้แปรรูปวอน

   ๓...อุบัติอุบาทเอเชียตะวันตก
ระเหินระหกเฉียงใต้ไทยกระฉ่อน
ละเว้นละว่างภาคใต้ไม่มีจร
เพราะชอบเพราะชอนเจาะแดดแสงแผดพาน

   ๔...ลำต้นลำตรงแตกกิ่งยิ่งขนคลุม
ก็สีก็สุมน้ำตาลกรานแดงฉาน
เจาะแกนเจาะกลางใบสามสิบเซนต์ดาล
ประเทืองประทานใบย่อยกลอยตรงกัน

   ๕...ผกาผกายดอกช่อจ่อปลายกิ่ง
ระยับระยิ่งดอกแดงแจงมหันต์
ละเมียดละมุนกลีบรองมองเขียวครัน
ประชุมประชันบานชุมกุมภ์-มีนา

   ๖...ผิผลผิผองฝักยาวยี่สิบเซนต์
จะเปรียบจะเป็นเขียวเครือเมื่ออ่อนหา
ลุแก่ลุแกร่งมิถุ-สิงหามา
ระดะระดาเมล็ดดำคล้ำแจง

   ๗...เพาะกล้าเพาะแกล้มเมล็ดดีเด็ดสุด
เจาะรอเจาะรุดแช่น้ำฉ่ำปลูกแผลง
ริปลูกริปรับกล้าจวบขวบปีแจง
เหมาะย้ายเหมาะแยงพื้นที่ชี้ถาวร

   ๘...จำเริญจำรัสต่อปีชี้ช้าเพิ่ม
จะสูงจะเสริมสองเมตรพิเศษขอน
ขยายขยับรอบวงลำต้นทอน
สิหยาดสิหย่อนหนึ่งเซนต์ต่อปีเป็น

   ๙...ตริตัดตริแต่งต้นงามสามสิบปี
จะมาดจะมีลวดลายสีสวยเห็น
ผิมากผิมายตาล-แดงรอบวงเน้น
ก็ดีก็เด่นสวยใสไม้อื่นนา

   ๑๐...ประโยชน์ประยุกต์มะค่าฝักอ่อนคุณ
ก็ต้มก็ตุ๋นจุนเจือทานเหมาะหา
เมล็ดเมลืองแก่กลั้วคั่วกินมา
มิชักมิช้าเปลือกไซร้ใช้การดี
  
   ๑๑...พิศิษฐ์พิเศษเมล็ดดิบต้มเดือด
จะชาญจะเชือดอาเจียรเบียนเบารี่
ผิเปลือกผิปลื้มต้มเดือดแก้บิดมี
ก็เปรมก็ปรีดิ์คลี่รักษ์บริดสีดวง

   ๑๒...ก็ยาก็เยี่ยมท้องเสียหยุดเพลียสั่ง
ระยานระยั้งยาถ่ายพยาธิ์ส้วง
มิเว้นมิว่างผิวหนังพองทั้งปวง
ลิเบี่ยงลิบ่วงรักษาคลาแผลดี

   ๑๓...เลาะเปลือกเลาะเปลีอยมิเฉื่อยฟอกหนังด้วย
จะโชติจะช่วยรวยเลิศเกิดสุขี
ผงาดผง่านเนื้อไม้ใช้นานปี
ก็หน่ายก็หนีความชื้น,มอด,เชื้อรา

   ๑๔...นิยมนิยามนำไม้ไสพื้นบ้าน
เพราะทนเพราะทานแกร่งกรายลายไม้ฝา
ประดิษฐ์ประดอยเครื่องเรือนเกลื่อนแต่งพา
ระดาษระดางามเยื้อนบ้านเรือนเรา

   ๑๕...ระวังระไวมะค่าอย่าใช้เกิน
มิเพลิดมิเพลินปลูกเพิ่มเติมเฉลา
สำนึกสำเหนียกปกปักรักษ์ให้เพรา
ก็เร่งก็เร้าลูกหลานสราญรมย์ ฯ|ะ

แสงประภัสสร

มะค่าโมง=ชื่อวิทยาศาสตร์  Afzelia xylocarpa ,ชื่อสามัญ Black rosewood, Pod mahogany
สถานะการอนุรักษ์ ของมะค่าโมง=ถูกคุกคาม (threatened species) ตามบัญชีแดง ของ IUCN (Red list of International Union for Conservation of Nature) อยู่ในระดับใกล้สูญพันธุ์ (EN, Endangered species) เป็นระดับความเสี่ยงขั้นสูงต่อการสูญพันธุ์จากที่อาศัยตามธรรมชาติ
มะค่าโมง=เป็นไม้หวงห้ามประเภท ก.ได้แก่ ไม้พะยูง,ไม้สัก,ไม้กระพี้ตราควาย,ไม้ชิงชัน,ไม้ยาง เป็นไม้ที่ไม่ว่าจะขึ้นอยู่ ณ ที่ใดในประเทศไทย แม้แต่ในที่ดินของตนเอง ก่อนจะกระทำการใด(เช่น ตัด,ฟัน,โค่น,เลื่อย,ถอน,ขุด) ต้องยื่นขออนุญาตต่ออำเภอ หรือสำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดในท้องที่ก่อน จึงจะดำเนินการได้ ฝ่าฝืนมีโทษจำคุก 1-20 ปี และถูกปรับตั้งแต่ ๕๐,๐๐๐ - ๒,๐๐๐,๐๐๐ บาท (ความข้อนี้ ภายหลังได้มีพระราชกฤษฎีกา ประกาศ ไม้หวงห้ามที่ปลูกในที่ดินของตนเอง ถ้าจะตัดก็ให้ทำได้โดยไม่ต้องขออนุญาตกับทางการ แต่ถ้าเป็นไม้หวงห้ามเกิดในป่า ก็ยังคงเดิม)

(ขอบคุณเจ้าของภาพจาก อินเทอร์เน๊ต)



(https://i.ibb.co/yf2ZFYY/1705894559354.jpg) (https://ibb.co/tmRvpxx)



(https://i.ibb.co/0Cf6Dm7/1705894570429.jpg) (https://ibb.co/1r9Pv7g)