บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล

ห้องเรียน => ห้องเรียนฉันท์ => ข้อความที่เริ่มโดย: Black Sword ที่ 27, กรกฎาคม, 2565, 10:31:06 PM



หัวข้อ: - อปริวัตตฉันท์ ๒๓ -
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 27, กรกฎาคม, 2565, 10:31:06 PM
(http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/zR.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1789)

- อปริวัตตฉันท์ ๒๓ -

                อปริวัตตฉันท์ ๒๓     (อะ-ปะ-ริ-วัด-ตะ-ฉัน)  เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า มีลิลาศไพเราะเสมอบ่มิได้กลับกลอก

๑.) รูปแบบของอปริวัตตฉันท์ ๒๓

                หนึ่งบท จะมี ๒ บาท
                แต่ละบาทแบ่งเป็น ๒ วรรค

        บาทที่ ๑ /    วรรคแรกมี  ๗  พยางค์ ........... วรรคสองมี  ๔  พยางค์
        บาทที่ ๒ /    วรรคสามมี  ๕  พยางค์ …....... วรรคสุดท้ายมี  ๗ พยางค์

                 (รวมเป็น  ๒๓  พยางค์ในหนึ่งบท)

๒.) ลักษณะบังคับ ครุ - ลหุ  (ดูผังด้านบนประกอบ)

                ครุ-ลหุ แต่ละวรรคจะมีลักษณะ คือ

          ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ครุ ........ ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ
          ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ครุ .................... ลหุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ

      โดยแต่ละวรรค  จะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น

                ๗ ................ ๔
                ๕ ................ ๓ - ๔

๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส  (ดูผังด้านบนประกอบ)

           - สัมผัสภายในบท -

                คำสุดท้ายของวรรคแรก  เชื่อมสัมผัสไปยังคำที่ ๒ ของวรรคที่  ๒
                คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒  ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่  ๓

           - สัมผัสระหว่างบท -

               หากแต่งมากกว่า ๑ บท
               ให้คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า   ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่  ๒  ของบทต่อไป


- ตัวอย่างคำประพันธ์ -

        - อปริวัตตฉันท์ ๒๓ -
       (ต้นแบบ ซึ่งแปลงจากคัมภีร์วุตโตทัย โดยนายฉันท์ ขำวิไล)

       ๐ คณะวฒนะประจักษ์/         สมัคสมาน/
       วิริยะตระการ/                        ก็ลุสุข /ประสพประสงค์
       ๐ ผิวะพหุกิจะหนัก                พะวักพะวง
       คณะจะจำนง                         ธุระนั้นมิเนิ่นนาน
       ๐ ผิวะพละคณะแยก              ก็แหลกก็ลาญ
       ธุระกิจะการ                           สิจะล้างถล่มทลาย
       ๐ ทุขะคณะหินะผล                กระวนกระวาย
       พละนะกระจาย                      ก็จะสิ้นจะเสื่อมจะทราม
                                                          (ฉันทศาสตร์ : ฉันท์ ขำวิไล)

บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
- Black Sword -
(หมู มยุรธุชบูรพา)

                              (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)
                                    •  กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950)
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482)
                               (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)