บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล

คำประพันธ์ แยกตามประเภท => กลอน ร้อยกรองหลากลีลา => ข้อความที่เริ่มโดย: ธนุ เสนสิงห์ ที่ 29, กรกฎาคม, 2558, 12:41:50 PM



หัวข้อ: เหตุผลที่ห่างหาย
เริ่มหัวข้อโดย: ธนุ เสนสิงห์ ที่ 29, กรกฎาคม, 2558, 12:41:50 PM


                                     อารัมภกถา

                   “พระสุธนชาดก”  เป็นนิทานชาดกหนึ่งใน ๔๘ เรื่อง  จาก “ปัญญาสชาดก”
             ต้นฉบับเดิมนั้นเริ่มบทเป็นภาษาบาลี  แล้วขยายความด้วยร้อยแก้วเป็นบท ๆ ไป
            ลักษณะการนำเสนอ   มีเพียงเนื้อหาหลักเท่านั้น  มิได้มีบทการแสดง การเจรจา  
            อารมณ์และเรื่องปลีกย่อยในการดำเนินเรื่องของตัวละครแต่อย่างใด
                    มี “พระสุธนกลอนสวด” ซึ่งแต่งเป็นกาพย์ชนิดต่าง ๆ โดยจะมีกาพย์ยานี ๑๑  
            กาพย์ฉบัง ๑๖ และกาพย์สุรางคนางค์ ๒๘  คละกันไปเป็นส่วนใหญ่
                    มี “พระสุธนคำฉันท์” ผลงานการประพันธ์ของพระยาอิสรานุภาพ (อ้น)
            ในสมัยพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๔
                     ที่แพร่หลายที่สุดเป็นนิทานมุขปาฐะ ที่เล่าสืบต่อกันมา  แต่มักจะ
             แปลกพิสดารแตกต่างกันออกไปตามแต่ละท้องที่  และโวหารของผู้เล่า
                     นอกจากนี้ยังมีบทละครอีกส่วนหนึ่ง  ทว่าเป็นการนำเอามาเพียงเค้าเรื่อง
             แต่งบทการแสดงให้มีความสนุกสนานเป็นสำคัญ พบแต่เพียงบางตอน
             ที่รู้จักกันแพร่หลาย  เช่นตอน  “พรานบุญจับนางมโนราห์”
                   อนึ่งพระสุธน มโนราห์ ที่แต่งเป็นคำกลอน มีคนกล่าวว่าเคยมีแต่งไว้
             ก่อนพ.ศ. ๒๔๕๙ แต่จะสมบูรณ์ตลอดทั้งเรื่องหรือไม่นั้นมิมีหลักฐานยืนยันได้
             ด้วยปัจจุบันนี้ ได้ค้นหาในหอสมุดแห่งชาติแล้วยังไม่พบ   จึงมีความตั้งใจที่
            จะแต่ง “พระสุธน มโนราห์คำกลอน” เล่มนี้ฝากไว้แก่อนุชนรุนหลังสืบต่อไป  
                   ลักษณะการแต่ง “พระสุธนมโนราห์คำกลอน” นี้  เป็นการประมวลความ
             ตามนัยแห่งชาดก เข้ากับความพิสดารในกลอนสวดต่าง ๆ  รวมทั้งมุขปาฐะ
            เรื่องเล่าของชาวบ้านในท้องถิ่นต่าง ๆ เข้ามาไว้ด้วยกัน เพื่อให้เกิดอรรถรส
            มีความสนุกสนาน  รัก  เศร้าเคล้ากันไป  ทั้งมีสาระ ธรรมะ ปรัชญาสอดแทรกไว้
            ตามสมควร
                   ท้ายที่สุดนี้ผู้แต่งคิดว่า หาก “พระสุธน มโนราห์คำกลอน” เล่มนี้
            มีการตอบรับจากผู้อ่านพอเป็นกำลังใจให้บ้าง  ก็จะพยายามแต่งนิทานชาดก
            เป็นคำกลอนเรื่องต่อ ๆ ไปในโอกาสหน้า
                                                                ขอขอบพระคุณทุกท่านครับ
                                                                          ธนุ  เสนสิงห์
 



หัวข้อ: Re: เหตุผลที่ห่างหาย
เริ่มหัวข้อโดย: ธนุ เสนสิงห์ ที่ 29, กรกฎาคม, 2558, 12:45:37 PM



                                                   นมัสการกถา


                            ๏ เป็นพันปีล่วงแล้ว              พุทธศก        
                         กินรีชาดก                               เฟื่องฟ้า
                         ชนในโลกยอยก                      อรรถเอก
                         เผยแผ่ไปในหล้า                      สดับซึ้งตรึงฤดี

                             ๏ ชนชมชื่นนานมา               มโนราห์กินรี
                         อินเดีย-นครศรีฯ                       แล้วแพร่หลายกระจายไป

                              ๏ ทุกภาคถึงทั่วกัน               ทีสำคัญเมืองเชียงใหม่
                         ภิกษุหนึ่งประพันธ์ไว้               “ปัญญาสชาดก” บรรณ                                          

                               ๏ พระโพธิสัตว์ชนม์           “พระสุธนชาดก”สรรค์
                          เป็นหลักฐานสำคัญ                  ให้ยืนยงอยู่คงกาล

                                ๏ กลอนสวดกาพย์ทั้งหลาย แพร่กระจายทุกถิ่นฐาน
                          วิจิตรพิสดาร                              อรรถรสอักษรา

                                ๏ เรื่องเล่ามุขปาฐะ               แปลกวาทะไปนานา
                          จากปากต่อปากมา                     โดยชาวบ้านสืบสานศิลป์

                                ๏ รวมความตามตำรา          ทุกลีลาที่เคยยิน
                          ประมวลถ้วนระบิล                    เป็นคำกลอนทุ่มใจกรอง

                                ๏ กราบครูครั้งโบราณ         ผู้สืบสานกานท์สนอง
                          กาพย์ ฉันท์ ทุกครรลอง            ครูผู้สรรค์วรรณกรรม

                               ๏ บิดามารดาเล่า                  ทุกผู้เฒ่าเคยขับลำ
                          ครูพักลักจดจำ                          น้อมบำบวงดวงวิญญาณ

                                ๏ ครูต้นแบบบทกลอน      ท่านสุนทรภู่อาจารย์
                          จิตมั่นหมายสืบสาน                 วรรณศิลป์ปิ่นบรรยง

                                ๏ “กวีร่วมสมัย”                  ครูผู้ให้รักดำรง
                          สิบนิ้วก้มกราบลง                     แด่คุณครูที่บูชา

                                ๏ หากมีกุศลใด                   เกิดโดยนัยแห่งภาษา
                            ขอบุญคุณธรรมา                     ดลสุขศานต์ทั่วกันเทอญ      






หัวข้อ: Re: เหตุผลที่ห่างหาย
เริ่มหัวข้อโดย: กรกช ที่ 29, กรกฎาคม, 2558, 03:15:11 PM


รออ่านผลงานเขียน     ท่านพากเพียรขอสรรเสริญ
เรื่องราวจะดำเนิน     สนุกสนานสักปานใด

เค้าโครงแม้รู้แล้ว    แบบร้อยแก้วยังจำได้
ร้อยกรองลองแนวใหม่      เปลี่ยนมาใช้เป็นคำกลอน

สอดแทรกคติธรรม     มีบุญกรรมแฝงคำสอน
บอกกล่าวเล่าสะท้อน    ด้วยสำนวนร่วมสมัย

เกินกว่าจะเขียนช่วย     ขอฝากด้วยกำลังใจ
ส่งตรงลงภาคใต้     ถึงพระแสงแหล่งกินนอน

 :a015: