บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล

ห้องเรียน => ห้องหนังสือ บ้านกลอนน้อย => ข้อความที่เริ่มโดย: Black Sword ที่ 26, กันยายน, 2559, 12:18:20 AM



หัวข้อ: โคลงทวาทศราศี
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 26, กันยายน, 2559, 12:18:20 AM
(https://i.ibb.co/g4xtNvd/fpl18.jpg) (https://imgbb.com/)
ขอบคุณรูปภาพต้นแบบจาก Internet

          ทวาทศราศี กวีนิพนธ์ของหลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก) เป็นบทประพันธ์ร้อยกรองประเภทโคลงดั้น ที่แต่งขึ้นในทำนองนิราศ กวีได้พรรณนาถึงนางอันเป็นที่รักโดยดำเนินเรื่องไปตามจักรราศี จนครบ ๑๒ ราศี ด้วยโวหารที่งดงามไพเราะ

          คำประพันธ์ที่กวีใช้คือ โคลงดั้นบาทกุญชร ปกติแล้วคำประพันธ์ประเภทโคลงดั้นนิยมแต่งในช่วงอยุธยาตอนต้น เช่น ยวนพ่าย กำสรวลโคลงดั้น ทวาทศมาส เป็นต้น หลังจากนั้นความนิยมจะไม่แพร่หลายนัก กวีหันมานิยมแต่งโคลงสี่สุภาพคลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6280.msg21576#msg21576)  ในช่วงรัตนโกสินทร์อาจกล่าวได้ว่าแทบจะไม่มีปรากฏวรรณกรรมที่แต่งเป็นโคลงดั้นบาทกุญชรเลย

          ทวาทศราศี ก็คือ ๑๒ ราศี อันได้แก่ ราศีมีน เมษ พฤษภ เมถุน กรกฏ สิงห์ กันย์ ตุล พิจิก ธนู มกร กุมภ์ ทวาทศราศี เริ่มด้วยร่ายประณามพจน์ ๑ บท ตามขนบของการแต่งกวีนิพนธ์ไทย จากนั้นผู้แต่งได้ใช้โคลงดั้นบาทกุญชร พรรณนาเนื้อความการพลัดพรากจากนางอันเป็นที่รัก โดยใช้พระอาทิตย์ดำเนินไปตามราศีต่าง ๆ เป็นตัวเชื่อมโยง โดยแทรกบทชมธรรมชาติและความเชื่อของคนไทยแต่โบราณไว้ด้วย ไปจนถึง ๒๐๓ บท และจบด้วยโคลงสี่สุภาพ ๑ บท

- กวีนิพนธ์อื่นของหลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก) -

       •  กลบทสุภาษิต คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7329.msg25904#msg25904)
       •  โคลงนิราศวัดสมุหประดิษฐ์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7070.msg24819#msg24819)
       •  โคลงนิราศวัดรวก คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6702.msg23009#msg23009)

(https://i.ibb.co/F09bQgm/linie-0250-2.png) (https://imgbb.com/)

• กลับสู่ห้องหนังสือบ้านกลอนน้อย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6682.msg22935#msg22935)

(https://i.ibb.co/F09bQgm/linie-0250-2.png) (https://imgbb.com/)




หัวข้อ: Re: โคลงทวาทศราศี
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 26, กันยายน, 2559, 12:29:12 AM
(https://i.ibb.co/C59Vp34/Jpeg.jpg) (https://imgbb.com/)

โคลงทวาทศราศี
ผู้แต่ง  :  หลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก)


ร่าย
๏ ศรีศุภสวัสดิทัศนัข  สมัครตรัยพิธ  ประดิษฐ์เบญจางค์  อุตมงค์เคารพ  นบชิเนทรสรรเพชญ์  เสร็จตั้งมนเคารพ  นบโลกุตรธรรม์  อันอุดมคุณ  สุนทรบวรพัจน์  นบอัษฏางคิกสงฆ์  อริยพงษชิเนารส  เคียมบงกชเรณูบาท  ดิลกราชันฤบดี๑  ศรีอโยธบูรินทร์  มหินทรยศวรา  ปรากฏบวรเดช  ทกเกษตรเกรงระยอบ  นอบศิโรธเนืองนบ  ครบถ้วนทกหน้าพร้อม  ต่างน้อมสุพรรณมาลย์  กรานศิระราบถวาย  หมายพึ่งมหิทธิเดช  สกลเกษตรอาณาจักร  สวามิภักดิ์สุจริต  จิตสามัคคีถ้วน  ล้วนตั้งมนเคารพ  จบสมุทรฟ้าดิน  ยินพระเกียรติเกรงขยั้น  ทั่วทกท้ายทั้งนั้น นอบสลอน ฯ

              ๑.    บญจางค์ประดิษฐ์น้อม           นัขทัศ
        นบดิลกชิเนนทรอธิกถั้ว
         คุณพระยิ่งใดจัดจักเปรียบ ปานฤๅ
         ตรัยภพย่อมยิ้มยั้วยกคุณ ฯ
 
              ๒.     นบธรรมุตม์เทียบไว้หวังสอน สัตว์แฮ
         ภาษิตเสาวนุสุนทรเสนาะพร้อม
         ชักชัคคะสัตว์นิกรทกหมู่  
         มนกระด้างให้น้อมเหนี่ยวธรรม์ ฯ
 
              ๓.     ส่ำสัตว์อันอยู่ด้วยโดยโม หะเฮย
        เชิดช่องช่วยชี้มรรค์อมรรต์ให้
         เฉกรัตนแว่นโสภณผ่อง ภพแฮ
         ส่องสัตว์สร่างเคลิ้มไคล้เคลื่อนคลา ฯ
 
              ๔.     พระล่วงพระล่องล้นโลกลับ
         สู่อมฤตโยฬาริกล้ำ
         แผ่พระเดชตลอดกัปกล่าวยิ่ง คุณแฮ
         ไตรภพเพียงฟ้าค้ำคั่งคุณ ฯ
 
              ๕.     แสดงอรรถทกสิ่งล้วนเลิศไตร ภพเฮย
         ปิดบาปเปิดคลังบุญบอกไว้
        สวนส่ำพรรคเพนัย-สัตว์สร่าง โศกแฮ
         แบ่งสุขแผ่ให้ถั้ว   ทกสถาน ฯ
 
              ๖.     ปริยัติธรรมสว่างแจ้งเจิดจิต
         เสนาะสดับใดปานเปรียบเถ้า
        คำนวณคะนึงคิดคฦานคร่ำ เช้าแฮ
         เตือนกระมลเร้าเฝ้าฝึกแด ฯ
 
              ๗.     ใครสดับดับส่ำร้อนเริงระงับ
         เย็นยิ่งสินธุกระแสสมุทรล้น
         คุณท่านเปรียบใดนับเสมอคู่ ควรเฮย
         ตรีภพตวงถ้วนพ้นเพียบเพ็ญ ฯ
 
              ๘.     เตือนสัตว์ให้สู่ห้องหนสรรค์
         รอนเกลสมารเข็ญเขตขั้น
         หลบเลี่ยงหลีกพักตร์ผันยินพ่าย แพ้แฮ
         เกรงไป่อาจกั้นต้อนต่อผลาญ ฯ
 
              ๙.     จำแนกแจกจ่ายให้ห่อนหวง บุญแฮ
         ใครใคร่กุศลแสวงสืบสร้าง
         คือเกษตรเกษมดวงฤดีเจต- นานา
         ห่อนนิราศร้างค้างขาดประสงค์ ฯ
 
              ๑๐.     น้อมศรีระเกศก้มกรรพุม หัตถ์แฮ
         ครบวจีกายจงจิตพร้อม
         ถวายสราพกชุมนุมจตุรยุค
         ประณตประณามน้อมด้วยดุษฏี ฯ
 
              ๑๑.     เดชท่านได้ปลุกเปลื้องปลดเข็ญ
         ปฏิบัติบุญทวีเพิ่มไว้
         จัดคู่นับคู่เป็นสี่คู่ ควบแฮ
         สังปเยกถ้วนได้อัษฏางค์
 
              ๑๒.     ฝึกจิตท่านอยู่ด้วยเดชบุญ
         นับมรรคผลจัตุรางค์สี่ขู้
         จุลอุบัติเรกคุณ๑๐ควรนอบ น้อมหา
         แปดส่ำสุทธิอ้างผู้ผ่องญาณ ฯ
 
              ๑๓.     คำนวณประกอบด้วยเคารพ
         ประณตนมัสการค่ำเช้า
         หวังคุณประโยชน์จบทกสิ่ง
         สรรพพิบัติร้อนเร้าเร่งคลาย ฯ
 
              ๑๔.     ไตรรัตนยิ่งแก้วตามถวิล ใดเฮย
         เบญจรัตน์คะนึงหมายมากล้น
         คุณท่านยิ่งใดจินตจนเปรียบ เสมอแฮ
         เหลือโลกย์เลอหล้าพ้นพากย์คุณ ฯ
 
              ๑๕.     อนึ่งนบระเบียบเบื้องบานบง กชแฮ
         แห่งดิลกราชาสุนทรประเสริฐแท้
         อินทรมหิทธิยศทรงคุณยิ่ง เกียรตินา
         เพี้ยงสุริยเปลื้องแปล้เปล่งสี ฯ
 
              ๑๖.     ผดุงราษฏรสิ่งร้อนระงับเข็ญ
         ทกเกษตรธานีเนื่องน้อม
         แผ่พระเดชให้เย็นทกประเทศ
         เริงทวีปแพร้วพร้อมพรั่งสกล ฯ
 
              ๑๗.     ดินฟ้าสาคเรศเลื้องบันลือ
         ปรปักษ์สดับข่าวซรนซรบ๑๑หน้า
         ภัยเพียงมฤตยูคือเข่นชีพ
         จบสี่ทิศหล้าฟ้า   เฟื่องขจร ฯ
 
              ๑๘.     ญาณยิ่งประทีปแก้วส่องหน
         โอภาสทิศาดลทกด้าว
         ใครซื่อท่านเพิ่มผลแผ่สุข เสริมแฮ
         ใครคดใครร้อนเร้าเร่งลาญ ฯ
 
              ๑๙.     ใครชอบปลงทุกข์เปลื้องปลิดเข็ญ
         ยกย่องศักดิทานยศให้
         ทิวรัต๑๒หนาวเย็นทกเมื่อ  
         พระเดชปกเกล้าไว้ห่อนวาย ฯ
 
              ๒๐.     เผยพระเกียรติเผื่อป้องทุกสถาน
         ผาสุกทกทวยหลายทั่วถ้วน
         ทกเทพทกไพรวาน๑๓สฤทธิยศ ท่านแฮ
         คุณท่านเลอฟ้าล้วนเลิศเพ็ญ ฯ

๑. ถั้ว (ทั่ว) เป็นคำโทโทษ
๒. ชัคคะ (แผ่นดิน)
๓. อมรรต (ไม่ตาย ในที่นี้หมายถึง นิพพพาน)
๔. เพนัยสัตว์ หรือ เวไนยสัตว์ (สัตว์ที่ควรแนะนำสั่งสอน)
๕. คฦๅน  (ครืน)
๖. เกลส  (กิเลส)
๗. สราพก  แผลงมาจาก สาวก
๘. จตุรยุค คือ ยุคทั้ง ๔ ในวรรณคดีสันสกฤต ได้แก่ กฤตยุค, ไตรดายุค, ทวาบรยุค, กลียุค
๙. สังปเยก  (สังเขป)
๑๐. จุลอุบัติเรกคุณ  (การบังเกิดของเล็กคือ อริยสัจ ๔)
๑๑. ซรน ซรบ (ซบหน้าด้วยความเศร้าโศก)
๑๒. ทิวารัติ หรือ ทิวาราตรี (กลางวันและกลางคืน)
๑๓. ไพรวาน  น่าจะมีความหมายเท่ากับ ไพร (ป่า) แต่ที่เป็นไพรวาน ก็เพื่อรับสัมผัส



หัวข้อ: Re: โคลงทวาทศราศี
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 27, กันยายน, 2559, 12:03:44 AM

               ๒๑.     เทพทุกโสฬสชั้น                        ใดใด ก็ดี
          พาสพโสตเนตรเป็น                                   ทิพย์แผ้ว
          ทรงคชเศวตตรัย                                          เศียรสถิต
          กุมวชิรแก้วแพร้ว                                         พรั่งแสง ฯ

               ๒๒.     อัญขยมชุลิศท้าว                         ธาดา
          ทรงมหฤทธิแสดง                                         เดชเต้า
          เลออาสน์หงสพา-                                        หนระเห็จ
          เรืองฤทธิ์เขจรถั้วเถ้า                                  จบขจร ฯ

               ๒๓.     นบอิศวรสมเด็จท้าว                     ธำรง
          ไกรลาสพื้นสิงขร                                          เขตแคว้น
          เถลิงอาสน์พฤษภทรง                                   สกนธ์เศวตร
          คณกินรเฝ้าแหน้น                                        หนั่นหนา ฯ

               ๒๔.     นบน้อมสาคเรศเฟี้ยม                   แฝงชล
          จตุรกรครวีอา-                                           วุธแกล้ว
          เถลิงเวทย์พาหน                                           มหิทธิศักดิ์
          เหินโพยมไคล้แคล้ว                                      คลั่งคลา ฯ

               ๒๕.     นบโทพำนักนิ์เกื้อ                      เกิดกาย ก่อนแฮ
          คุณยิ่งคุณใดหา                                           เปรียบเถ้า
          อาจริยุปทธยาย                                         สี่หมู่
          คุณท่านก่อเค้าให้                                         แห่งตน ฯ

               ๒๖.     เดชประกาศกู่ก้อง                         กรรพุม หัตถ์แฮ
          โอเทศบำบวงบน                                        บอกน้อม
          แทนเทียนธูปเกาสุม                                      เสาภุตม์๑๐
          สวัสดิ์สฤทธิพร้อมได้                                     ดั่งขอ ฯ

               ๒๗.     จุ่งประสาทสุทธิด้วย                     เดชคุณ ท่านนา
          เชิญเพิ่มปัญญายอ                                       ยกให้
          ศีลสามสิ่งเสกทุน                                          ภพน่า
          จุ่งสฤทธิพร้อมได้                                          ดั่งปอง ฯ

               ๒๘.     อัปมงคลอย่าแผ้ว                         พานพะ
          สิ่งโสภมงคลจอง                                           จิตนั้น
          จุ่งช่วยขจัดอะ                                               กุศลทุเรศ๑๑
          รจน๑๒ร่ำรักร้างกลั้น                                     กลัดทรวง ฯ

               ๒๙.     แสดงสุริเยศย้าย                          ราศี สถิตเฮย
          แสดงรักนิราดวง                                          สวาดิชู้
          โทเพธทวีปนี                                                รวมร่วม รังนา
          พิลาปรักขู้๑๓ร้าง                                          ร่ำครวญ ฯ

               ๓๐.     ร้อนร้อนนน่วมเนื้อ                       หนังผิว เผ่าแฮ
          นึกนึกพธูสงวน                                            ก่อนสร้าง
          เนาเดียวนิทรแดหวิว                                    ไหวสวาดิ
          ว้าเหว่อุรอ้างว้าง                                          หว่าใจ ฯ

               ๓๑.     สุริเยนทรยาตรเยื้อง                     สู่มิน
          เปล่งปล่อยรังสีไข                                        จัดจ้า
          คิมหฤดูสินธุ                                                พรรษเผือด
          ร้อนรัดยิ่งหน้าร้อน                                       รุ่มรุม ฯ

               ๓๒.     ปฐพีชลเหือดห้อง                        ห้วยละหาน เหวเฮย
          ก้านกิ่งสลึก๑๔ทุม๑๕                                    โหดแห้ง
          เหี่ยวห่อสลดปาน                                         ปิ้มเทวศ ครวญแฮ
          แล้งรักยิ่งน้ำแล้ง                                          ลดคลอง ฯ

               ๓๓.     คอยพธูสังเกตถ้า                         ลักขณา สถิตแฮ
          ครวญครั่นพิไรปอง                                       ป่วนไสร้
          สงสารอุระทวา                                             ถวิลโศก
          เสี่ยงกุศลสร้างไว้                                          ช่างเพรง ฯ

               ๓๔.     ร้อนแสงสุริยร้อนโรค                     เรื้อรัง รักแฮ
          ร้อนแดดชลละเลง                                         ลูบเนื้อ
          ร้อนเสน่ห์สิ่งใดหวัง                                       ปรากฏ แก้ฤๅ
          แสนสลิล๑๖เกื้อแก้                                       ห่อนหาย ฯ

               ๓๕.     สุริยอัสดงคตคล้อย                       คลาโพยม หนแฮ
          วายุปถ๑๗เมฆินท์ราย                                    รอบฟ้า
          เรียมคิดถวิลโฉม                                           เชยสวาดิ เพรงเฮย
          กรรมพรากพิมลหน้าน้อง                               นิทรไหน ฯ

               ๓๖.     บำบวงบุญนาฏเนื้อ                       นวลลออ
          สาทกโทภิสมัย                                              แมกน้อย
          สมกำดัดสวาดิ์พอ                                         ผ่อนเทวศ จิตแฮ
          บุญอย่าคลาดคล้อยแคล้ว                             เคลื่อนปอง ฯ

               ๓๗.     อาทิตย์สถิตเมษยั้ง                       ราศี แล้วฮา
          ชลบ่อบางบึงหนอง                                        เหือดแห้ง
          โหยโหด๑๘รสวารี                                          ทกแห่ง
          พรรษพิรุณหล้าแล้ง                                       ทั่วสถาน ฯ

               ๓๘.     สินธูทกแก่งห้อง                            เหวหิน
          ขัดขอดชโลธาร                                             ขุ่นข้น
          แสงสุริยแผดเผาดิน                                       แดดจัด
          กาษฐ๑๙วลีก้านต้น                                      สลึกเกรียม ฯ

               ๓๙.     สงสารส่ำสัตว์ถ้วน                        ทวยผอง
          ดาลสลดกำเดาเทียม                                    เทวศเศร้า
          วาริช๒๐ฤดีปอง                                            พรรษนบ
          เฉกพี่ร่ำเร้าเฝ้า                                             ฝ่ายสงวน ฯ

               ๔๐.     ราศีพฤษภสิ้น                              สู่เม ถุนแฮ
          คะนึงพธูระทดหวน                                       เทวศไห้
          ภาณุมาศปรวนเปร๒๑                                  แปรที่ สถิตเฮย
          ห่างเสน่ห์นิทรโอ้ไร้                                        เริดชม ฯ

๑. โสฬส มีความหมายว่า สิบหก ในที่นี้ หมายถึง สวรรค์ ๑๖ ชั้น หรือ เรียกว่า รูปภูมิ
๒. พาสพ หรือ วาสพ (พระอินทร์)
๓. เถ้า (เท่า)  คำโทโทษ
๔. หมายถึง โคนันทิราช ซึ่งเป็นพาหนะของพระอิศวร มีสีขาว
๕. ครวี  (ถือ)
๖. หมายถึง  พระนารายณ์ ซึ่งประทับอยู่ที่ เกษียรสาคร หัตถ์ทั้ง ๔ ถืออาวุธ ได้แก่ สังข์, จักร, คธา และ ธรณี (ดอกบัว)
๗. นบโท (กราบไว้บิดามารดา)
๘. อาจารย์และอุปัชฌาย์
๙. ต้นฉบับเป็น เทศ เข้าใจว่าที่ถูกคือ เทพ
๑๐. เกาสุมเสาภุตม์  (น่าจะมาจาก ศุภ + อุตฺตม มีความหมายว่า ดอกไม้ที่ดีที่สุด)
๑๑. ทุเรศ (ไกล)
๑๒. รจน (รจนา, เขียน)
๑๓. ขู้ (คู่) เป็นคำโทโทษ
๑๔. สลึก (ใบไม้)
๑๕. ทุม (ต้นไม้)
๑๖. สลิล (น้ำ)
๑๗. ปถ (ทาง)
๑๘. โหด (ไม่มี, ไร้)
๑๙. กาษฐ (ไม้) (กฏฐ - ปาลี, สันสกฤต)
๒๐. วาริช (ปลา, ผู้เกิดในน้ำ)
๒๑. เปร (แปร) ในที่นี้ให้รับสัมผัสได้




หัวข้อ: Re: โคลงทวาทศราศี
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 28, กันยายน, 2559, 12:00:28 AM

               ๔๑.     สุริยสถิตสี่ถ้วน                            จักรา ศีแฮ
          ทรวงพี่ครั่นครวญระงม                                 งอดง้อ
          ระทวยเทวศถวิลหา                                      โหยโหก
          เงื่อนมัติปิงถ้าถ้อ                                        ถั่งฝน ฯ

               ๔๒.     บำบวงเทวโลกย์อ้อน                    อัญขยม
          เพื่อประสบสมรดล                                       หนึ่งน้อง
          กำเดาเดือดแดกรม                                       กรอมเทวศ วายฤๅ
          กำสรดสั่งเศร้าพร้อง                                      พร่ำถวิล ฯ

               ๔๓.     อ้าองค์อิศวเรศเจ้า                        จอมไกร ลาสเฮย
          วานอุษาสมรผิน                                           มุขเยื้อน
          โอษฐ์แจ้งคดีไพ                                            มลพักตร์ น่อยฮา
          พอทราบอรรถแย้มเอื้อน                                ออกความ ฯ

               ๔๔.     เร็วเร็วเร่งรักให้                             ทันโหย
          ฤๅว่าเกรงไป่งาม                                           แง่หน้า
          พิมลมุขมาศโชย                                            ชำลัก แชล่มแฮ
          เชิญช่วยเยื้อนแย้มอ้า                                    โอษฐ์ไข ฯ

               ๔๕.     เผดิมกำดัดนักสร้อย                     สมสงวน สงาดเฮย
          ฤๅว่าเกรงอิศวรไทย                                    เทพย์ขึ้ง
          วานน่อยแม่เชิญชวน                                     นุชนาฏ
          รับคดีเศร้าซึ้ง                                                สั่งสาร ฯ

               ๔๖.     ธตรฐเลออาสน์ไคล้                    คลาโพยม
          หงส์ระเห็จเหาะทะยาน                                  ยาตรฟ้า
          จตุรมุขวิมลโลม                                            ลอบชื่น ชอบฤๅ
          สี่มุขไป่แม้นหน้า                                           หนึ่งสมร ฯ

               ๔๗.     รวยรวยระรื่นเร้า                          รัญจวน ใจเฮย
          จิตปวดปานแผลศร                                      เสียดต้อง
          คอยคู่ผจงสงวน                                           เสงี่ยมพักตร์ ไหนนา
          เสนาะสนั่นก้องห้อง                                      โหกหน

               ๔๘.     สุริเยศจรจักเยื้อง                          ยังรา- ศีแฮ
          กรกฏประจำจน                                            จวบสิ้น
          คอยคู่คะนึงหา                                              ยังห่อน พบเลย
          ป่วนอุระร้อนสิ้น                                            ระเด่าใจ ฯ

               ๔๙.     ฤดูวสานต์ผ่อนร้อน                      โรยพิรุณ
          เทพเบิกวลาหกไข                                         ท่อน้ำ
          หลั่งหลั่งชลาสุน-                                          ทรสะอาด
          มัวเมฆบดฟ้าคล้ำ                                         เคลือบสี ฯ

               ๕๐.     รามสุรินทร์๑๐ยาตรไหล้                โลมเม- ขลาเฮย
          นางสมุทร์บีบมณี                                          แนบเน้น
          ชำเลืองลักษณ์หวนเห                                   หวนหลบ
          รามสูรเงือดเงื้อเฟ้น                                       ฟาดขวาน ฯ

               ๕๑.     ครืนครืนหาวนบฟ้า                       ฟังเพียง พังแฮ
          ปลาบประกายคัคนานต์                                แจ่มจ้า
          ครรชิตอุโฆษเสียง                                         เสียวโสต
          ศัพท์ละเบงก้องหล้า                                      ลั่นวัน ฯ

               ๕๒.     ฟังฟ้าเพียงโกรธเกรี้ยว                  กราดศัพท์
          สะทกสะเทือนพรร-                                       ลึกก้อง
          เสียวโสตสดับดับ                                          ดูอนาถ
          อุโฆษคึกห้องฟ้า                                           เฟื่องครวญ ฯ

               ๕๓.     เมฆเกลื่อนอากาศขั้ง๑๑               ครรชิต
          สังกาศ๑๒ธุโม๑๓หวน                                   ห่อฟ้า
          ปิดดวงตะวันมิด                                           มืดพยับ
          พายุป่วนปิ้มหล้า                                          ล่มทลาย ฯ

               ๕๔.     ส่ำสาวสุรสร้อยอัป-                       สรสวรรค์
          แหวกหว่างโพยมขยาย                                  ยาตรฟ้อน
          ช่วยหัตถกระชดผัน                                        ผินขยับ ย่างฮา
          กรายกรีดชระอ้อนถ้า๑๔                                ทอดกร ฯ

               ๕๕.     สำราญเจรียง๑๕รับจ้อง               จับระบำ
          จยฬอโนตัด๑๖สลอน                                    โลดฟ้า
          เฉนียน๑๗รอบสนุกนิ์๑๘สำ-                           รวญรื่น
          ซัดกระเซ็นสร้านซ้ำ                                       สาดสินธุ์ ฯ

               ๕๖.     ทวยเทพแสนชื่นช้อย                     ฉ่ำฝน
          เพลงสวาดิสวรรค์ถลิล                                   วากย์พร้อง
          พิรุณร่วงละอองชล                                        ชะโลกย์
          แสนสนุกนิ์ ณ ห้วงห้อง                                  แน่งสวรรค์ ฯ

               ๕๗.     สนุกนิ์สระสมโภคเพี้ยง                  แมนสรวง
          อิ่มทิพย์นิทรานันท                                        เอนกล้ำ
          ฤๅเท่าสนุกนิ์ดวง                                          จิตร่วม รักแฮ
          สนุกนิ์ยิ่งทิพยน้ำสร้อย                                   สระสวรรค์ ฯ

               ๕๘.     สนุกนิ์เสน่ห์น่วมเนื้อ                     นางผจง
          สนุกนิ์ยิ่งสระอินทร์อัน                                   เอกไซร้
          เพลินจิตจวบเจียรหลง                                   ลืมชีพ ลาญแฮ
          นึกแรกรสรู้ไร้                                                เร่งครวญ ฯ

               ๕๙.     โกมุทสมรกลีบเกลี้ยง                    เกลาใจ
          แรกร่วมรสคำนวณ                                       คู่ห้อง
          ร่วมสระกระสินธุ์ใน                                       ทรวงสนุกนิ์ น้อยฤๅ
          สองเสน่ห์พร้องเฝ้า                                        ใฝ่ใจ ฯ

               ๖๐.     อกเอยจักคุกแค้น                         ลำเค็ญ
          ฝนเฟื่องโพยมไพ-                                         หาศ๑๙คลุ้ม
          หลั่งท่ออุทกเกณฑ์                                        สรงโสรจ ภพแฮ
          ฉ่ำฉมา๒๐ชอื้ออุ้ม                                         อาบพัน ฯ

๑. มัติปิง (ปลาใหญ่ ๑ ใน ๗ ตัวที่อยู่ในทะเลสีทันดร ในไตรภูมิพระร่วง ใช้ว่า ติมิรปิงคล)
๒. ขยม หรือ ขยุม เป็นสรรพนามบุรุษที่ ๑ (ข้าพเจ้า)
๓. ไพมล แผลงมาจาก พิมล (สะอาด)
๔. ชำลัก (ชักชวน) เทียบ "สีรัวสรงเสียงมา ชวนชำลักปักถา โทษร้าย เรียมใด" (กายพ์ขับไม้เรื่องพระรถ)
๕. สงาด ภาษาเขมร แปลว่า (สงัด, เงียบ)
๖. ไทย (ผู้เป็นใหญ่)
๗. ธตรฐ (เทพผู้เป็นใหญ่ ๑ ใน ๔ องค์ ในวรรคชั้นจาตุมหาราชิกา)
๘. โหกหน เป็นคำที่กวีนิยมใช้มากในนิราศเรื่องนี้ น่าจะมีความหมายเดียวกับ หน (ทาง)
๙. ระเด่า หรือ ระด่าว (เร่าร้อน)
๑๐. รามสุรินทร์ คือ รามสูร
๑๑. ขั้ง หรือ คั่ง (มาก)
๑๒. สังกาศ (เปรียบ)
๑๓. ธุโม หรือ ธุม (ควัน)
๑๔. ถ้า หรือ ท่า (คอย)
๑๕. เจรียง หรือ จำเรียง (เพลง)
๑๖. จนฬยโนตัด จยฬ = เจียน (ใกล้) อโนตัด = อโนดาต (สระน้ำในป่าหิมพานต์)
๑๗. เฉนียน (ฝั่งน้ำ)
๑๘. สนุกนิ์ (สนุก เป็นวิธีเขียนแบบโบราณ ส่วนใหญ่พบในวรรณคดีสมัยอยุธยา)
๑๙. ไพหาศ (เวหาส = ท้องฟ้า)
๒๐. ฉมา (พื้นดิน, แผ่นดิน)




หัวข้อ: Re: โคลงทวาทศราศี
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 29, กันยายน, 2559, 12:05:55 AM
              ๖๑.     บึงบางสาโรชสร้อย                   สระศรี
         ตฤนชาติวลีวันชุ่มชื้น  
         ฉมาฉ่ำพารีเย็นเยือก  
         ภูมิศรตลอดถ้วนพื้นผ่อนอุณห์  
 
            ๖๒.     มัศยายาตรเลือกห้องชลสถิต
         สัตวเลือกตฤนภุญช์ระบัดหญ้า  
         อาตม์จะเลือกใครชิดชมเสน่ห์ เล่านอ
         นึกหาอาบโอ้หน้าหนึ่งเรา ฯ
 
              ๖๓.     กรอมวารปรนเร่เร้ารันทด
         ชลเนตรยิ่งฝนเพราพร่ำน้ำ
         ไปเลือกทิพาหยดสักหยาด หนึ่งแฮ
         นุชพี่โอหล้วงล้ำ   ลับหาย ฯ
 
              ๖๔.     อุทรอากาศข้นขุ่นสิน ธุฮา
         กลีบเมฆวรรณระบายเบียดฟ้า
         กระแสพรรษสาดดินเชยชุ่ม
         เย็นตลอดถ้วนหล้าแหล่งสถาน ฯ
 
             ๖๕.     ฟ้าร่ำส่ำรุ่มไห้หาใคร
         โรยรสพิรุณธารถั่งย้อย
         ฤๅสินธุ์สุชลไหลหลั่งร่วง
         กรศากศัลย์เศร้าสร้อยสั่งถวิล ฯ
 
              ๖๖.     สุริเยนทรล่วงล้ำราศี สิงห์เฮย
        คอยสาสน์สมรยินยากรู้
        สองกรกระทุ่มตี   ต่อยอก
        เพี้ยงภาคยุทธร้าวบู้บุบระบม
 
              ๖๗.     ฝนเอยฝนตกด้วยเหตุใด
         ฤๅชะฉมาพรมพร่ำเหล้น
         ฤๅสังเวชตฤนไฉนนึกน่า ฉงนแฮ
         ทรวงโศกสะท้านเต้นตึกหนาว ฯ
 
              ๖๘.     กรีเบิกมนต์ร่าร้ารมย์โดย  
         กรีหนุ่มเคียงกรีสาวเสน่ห์ชู้
         ปุมเปรมวรนาฎโชยนางหนุ่ม
         พฤษภเสพหญ้ารู้รสพลัน ฯ
 
              ๖๙.     วลาหกกลุ่มกลุ้มเกลื่อนเว หนแฮ
         ไพหาศป่วนเป็นควันคว่างคว้าง
         ละลอกละลั่นชเลโครมครั่น
         สมุทรเสมอบ้างขลั้งคล่ำฟอง
 
              ๗๐.     คลื่นสั่งฝั่งฟั่นเฟ้อฟูมฟู
         ตลิ่งตลอดชลคะนองน่านน้ำ
         ป่ารังระทดดูดั่งพิโยค ยิ่งแฮ
         สินธุสาดเพี้ยงขว้ำฝั่งชล ฯ
 
              ๗๑.     ลั่นเลบงโลกย์เกร้ากรูโกรม  
         ทรวงสมุทรป่วนปนปั่นคว้าง
         ชำงือ๑๐ฤดีโทมทอดเทวศ  
         เจ็บอุรสุดแค้นค้างขุ่นกมล ฯ
 
              ๗๒.     วอนไหว้เทเพศท้าพิรุฬ หกเฮย
        เชิญรับบำบวงบนบอกน้อง
        แนะเบื้องธิบายบุญเพรงทร่าง สมแฮ
        ช่วยชักเชิญชี้ห้องแห่งสมร ฯ
 
              ๗๓.     ยามใดจักว่างเว้นวายกรอม
         ทุกขประทุกอุทรเพียบล้ำ
         ใครเลยจักหมายยอมหยิบยก
         ทุกข์ผ่อนเผยอย้ายปล้ำ   ปลดเข็ญ ฯ
 
              ๗๔.     พายหวนโหกอกช้ำชอกแด
         พร่ำพร่ำพิรุณเย็นเยือกเศร้า
         ทรวงพี่ยิ่งเย็นกระแสสายพรรษ
         อุระระริกเร้าเหร้า  ร่ำราน๑๑
 
              ๗๕.     มวลเมฆเพียงหยัดย้อยหยดโพยม
         อากาศคะนองหนแห่งห้อง
         นางสมุทร์เสนอโฉมฉายรูป
         แบวชิระแพร้วห้อง๑๒นพภางค์
 
              ๗๖.     สงสารสุริยซูบเศร้าเสื่อมฉวี
         เมฆเบียดกำบังหมางหม่นคล้ำ
         จำสิงห์สู่ราศีกัญสถิต แล้วฤๅ
         ค่อนฤดูล้ำเปลื้องเปลี่ยนแสง ฯ
 
              ๗๗.     อ้าทวยเทพิทธิถ้วนโสฬศ
         ตลอดทั่วพิมานแสดงทกชั้น
         ขอถวายชุลิศบนบวงเทพ ทั่วแฮ
         สังเวชอย่าเว้นขั้นขวบคืน ฯ
 
              ๗๘.     เชิญโสมสรเสพพ้องพรขอ
         อย่าขัดอย่าแข็งขืนขุ่นแค้น
         ข้อยเคี่ยมขยมยอกรกราบ
         สงเคราะห์หน่อยแม้นรู้เร่งแสดง ฯ
 
              ๗๙.     พิรุณพิลาปไห้สั่งติณ
         โอจะนับวันแหนงเนิ่นแล้ว
        หญ้าระบัดใบสลิลสั่งสวาดิ๑๓
         โอรักเอยคล้อยแคล้วคลาดสูญ ฯ
 
              ๘๐.     นุชไป่สั่งสาสน์สร้อยสุนทรา บ้างฤๅ
         สลัดสละสลันยูรยาตรลี้
         โอจะนับทิพารา-ตรีเสื่อม สวัสดิแฮ
         ไป่สั่งเรียมนี้บ้างบ่งฉงน ฯ

๑. ตฤน (หญ้า)
๒. พารี แผลงมาจาก วารี (น้ำ)
๓. ภูมิศร (แผ่นดิน)
๔. อุณห์ (ร้อน)
๕. ภุญช์ (กิน, กินอาหาร)
๖. ภาคยุทธ มาจาก ภาคย+อุทร (ส่วนที่เป็นอก, อก)
๗. กรี (ช้าง)
๘. ขลั้ง ถือเป็นโทโทษ คำที่ถูกต้องคือ คลั่ง
๙. เกร้า น่าจะมีความหมายเดียวกับ กรู, หรืออาจจะเป็นสร้อยของกรู
๑๐. ชำงือ (คิดเป็นทุกข์)
๑๑. น่าจะเป็น รน เพื่อรับสัมผัสกับ หน ในบาทที่ ๒ ของบทถัดไป
๑๒. คำส่งสัมผัสและรรับสัมผัสเป็นคำเดียวกัน
๑๓. สวาดิ (รักใคร่, ยินดี)



หัวข้อ: Re: โคลงทวาทศราศี
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 30, กันยายน, 2559, 12:01:42 AM

              ๘๑.     เปลี่ยนเปลี่ยนกระเพื่อมน้ำ         ปลาวอน
         สั่งสวาดิวังวนวากย์ว้าง
         กรีสั่งชโลธรธารท่า ทิพย์แฮ
         นุชไป่สั่งข้อยบ้างเหตุไฉน ฯ
 
              ๘๒.     ครืนครืนฟ้าร่าร้องสั่งกรี
         สั่งมัศยามอบอาลัยฝากไว้
         โออกอนาถศรีเสาวณิต นาฎนอ
         ข่าวนุชไป่รู้ไร้เรื่องคะนึง ฯ
 
              ๘๓.     มัติมิงมีจิตเอื้ออาทร อุทกเฮย
         รู้สั่งสินธุรำพึงเพื่อเศร้า
         พิรุณสั่งตฤนดอนเนินหาด
         มีแต่โหกแห้งเกร้ากร่ำดิน ฯ
 
              ๘๔.     สุนีพรรษสังวาสซร้องสั่งสาร เสน่ห์นา
         จะละโลกย์สั่งถวิลเทวศไว้
         รักเอยจักเร็วนานร่วมเสน่ห์ ไหนนอ
         คอยข่าวน่าแค้นไห้หอบโหย ฯ
 
              ๘๕.     อกเอยจักเปล่เปลื้องเปล่าแด
         โอจะขาดพิรุณโรยโลกย์แล้ง
         สุริยเทพจวนแปรฐานสถิต
         พายจะพัดฟื้นแห้งเหือดภูมิ ฯ
 
              ๘๖.     โอ้อกอาทิตย์ยั้งราศี ตุลแฮ
         สินธุสมุทรฮูมฮูมครั่นไห้
         ครวญสั่งสวาดิตี-  ราร่ำ รักเฮย
         สังเวชสมุทรร้างไร้รสพิรุณ ฯ
 
              ๘๗.     เฟือนแสงสุริยก่ำฟ้าเฝือโพยม
         อากาศเปิดปชุณหะแผ้ว
         เทวะห่างประวัติโทรมสร่างโลกย์
         นาคราชลืมห้องแก้วบ่าดาล ฯ
 
              ๘๘.     ทรวงเอยจักโศกเถ้าถึงไหน
         จวบเคราะห์คราวรักรานเริดห้อง
         ยังไป่ทราบกรรมใดถนัดแน่ เลยนอ
         ฤๅจะขาดขู้พร้องพรากกัญ
 
              ๘๙.     รอนรอนร่อแร่ใกล้กลัดหนาว
         พระพิรุณเทพผันพ่ายหล้า
         ปชุณหเด็ดฤดูคราวคราดภพ
         โอจะหนาวน้ำฟ้าฟอกหนัง ฯ
 
              ๙๐.     ฝนเอยฝนครบถ้วนคราวตก
         ใช่ฤดูฝนฝังฝากฟ้า
         เนตรข้อยสุชลชกไป่สร่าง โซรมแฮ
         จะฝากใครหน้าหน้าโศกแทน ฯ
 
              ๙๑.     ฝนตกฝนสั่งข้อยวานฝน น่อยนา
         ตกต่างสุชลแสนห่าห้ำ
         ไห้เพียงนิทรหนาวขนพองระริ่ว
         สะท้านยิ่งสะท้านกล้ำเกลือกถวิล ฯ
 
              ๙๒.     พิรุณลอยละลิ่วหล้าล่วงเข จรเฮย
         พายหอบกระพือสินธุ์ส่งท้าย
         เลื่อนลับคระไลเม-  ฆางค์เกลื่อน กลาดแฮ
         เปลี่ยนฤดูเยื้องย้ายยักคราว ฯ
 
              ๙๓.     ดูฤดูเลื่อนโล้อกเรา
         จวนโลกย์บรรจวบหนาวเปลี่ยนหน้า
         กรจะกอดทรวงเหงาหงิมเอก อาตม์เอย
         จะพึ่งแต่ผืนผ้าหุ้มห่อองค์ ฯ
 
              ๙๔.     การวิกหวังเมฆสร้อนซรอนกาย 
         สิงหเรศกมลจงจอดถ้ำ
         ปวงปุพกระมลหมายมุ่งเสน่ห์ นางนา
         ปวงปักษีมุ่งไม้ล้ำเลิศสถาน ฯ
 
              ๙๕.     หนาวจิตประเล่ห์ปิ้มปานใด เปรียบเอย
         เหมหยาดพิรุณธารสมุทรม้วย
         หนาวสวาดิอาศัยอื่นชวน หายแฮ
         จิตต่อจิตล้ำผ้วยผ่อนหนาว ฯ
 
              ๙๖.     สุริเยนทรด่วนเข้าราศี พิจิตรเฮย
         เกรงพิจิตรจ่อสาวสนิทเนื้อ
         เชิญพิจิตรปรานีนางน่อย หนึ่งพ่อ
         จุ่งพิจิตรอะเคื้อเกื้อก่อนรา ฯ
 
              ๙๗.     โทมนัสสั่นเนื้อม่อยมึนหมอง จิตแฮ
         เย็นอุระยิ่งพา-ยุย้ำ
         กรอมสวาดิเกรียมกรองกรมเทวศ วายฤๅ
         พิจิตรอย่าควรแกล้งช้ำริษยา ฯ
 
              ๙๘.     พายพัดทุเมศโย้สราขัง
         ควรพระพายวานพาพัดน้อง
         มาแนบสนิทอังอกอุ่น น่อยนา
         ฤๅว่าพายแกล้งป้องปิดไฉน ฯ
 
              ๙๙.     ฮือฮือลมวุ่นว้างเวียนวง พัดแฮ
         บรรพตพนาลัยล่าหลั่น
         ก้องกึกสุธาดงดอยทั่ว
         ระบัดบุบสะบั้นก้านพฤกษ์พน ฯ
 
              ๑๐๐.     พายเอยพัดยั่วเย้าฤๅควร
         ฤๅจะพัดเพียงกลบอกใบ้
         บ่เอื้อนอรรถคำนวณลางเหตุ
         พายจุ่งช่วยชี้ให้อย่าพราง ฯ

๑. ตีร (ฝั่ง)
๒. ขู้ (คู่)
๓. กัญ (ญา) (นาง)
๔. ปชุนห (พระวายุ เทพแห่งฝน)
๕. น่าจะเป็นคลาด (แคล้ว) มากกว่า
๖. เมฆางค์ คือ เมษ+องค์ (กลุ่มเมฆ หรือเมฆ)
๗. สร้อน (ซ่อน)
๘. ทุเมศ (ทุม – ต้นไม้)
๙. สรา (น้ำ)




หัวข้อ: Re: โคลงทวาทศราศี
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 01, ตุลาคม, 2559, 12:01:25 AM

                     ๑๐๑.     พายเถลิงอัศวเรศเยื้อง         ยาตรเข จรเอย
          เหินระเห็จนพภางค์ฝนฟ้า
          หากพบพธูเท-พีพักตร์ ผ่องแฮ
          จุ่งกรุณข้อยหน้าสีตสยอง ฯ
 
                     ๑๐๒.     พายเอยข้อยซักเซ้าสั่งสาร สมรฮา
          ไยบ่ออกโอษฐ์สนองอรรถเอื้อน
          ฤๅกีเพราะใช่การเกรงป่วย กิจแฮ
          สังเวชข้อยเยื้อนอ้าโอษฐ์วอน ฯ
 
                     ๑๐๓.     วานลมวานช่วยค้นคู่ขนนหนึ่งนา
          เชิญรับบำบวงกรกึ่งเกล้า
          ฤๅวลาหกคำรนอัศวเร่ง รีบแฮ
          ช่วยรับคดีข้อยเศร้าสั่งความ ฯ
 
                     ๑๐๔.     หนาวหนังนิทรเน่งกลั้นแกล่กลืน เทวศเอย
          โอ้ว่าคู่เฉลิมกามก่อนสร้าง
          แมกตำแหน่งไหนคืนสถิตภพ ใดนอ
          เยี่ยมมุขมานี้บ้างบอกศัลย์ ฯ
 
                     ๑๐๕.     ทวยเทพทานพท้าวเทพินทร์ ใดก็ดี
          นาควิทยาคนธรรพ์แทตย์ถ้วน
          ปีศาจสุรพรหมินทร์มวลหมด
          มารอเสน่ห์ล้วนต้องจิตประสงค์ ฯ
 
                     ๑๐๖.     จวบสุริยจรดยั้งราศี ธนูนา
          เกรงลูกธนูจงจ่อเนื้อ
          เขายลธนูหนีแหนงหน่าย เร็วนอ
          พรานชะงักง้างเงื้อเปล่ายิง ฯ
 
                    ๑๐๗.     กาเอยกาบ่ายหน้าหนีธนู
          โศกเสียดหว่างทรวงสิงยากแพ้
          อกพี่เพียบไพบู-ลัยเทวศ
          ยากจิตจักแก้ด้วยสิ่งใด ฯ
 
                     ๑๐๘.     หนามรักบ่งวเรศเนื้อควรหาย 
          เฉกบุตรกุญจิกไขสบถ้า 
          ชำงือจิตยิ่งกาวัณบาด
          รักต่อรักนั้นกล้าบ่งหาย ฯ
 
                     ๑๐๙.     เหมนัตอนาถโอ้อกหนาว
          เหมุทกปรอยปรายประฟ้า
          หมอกมืดชระมัวหาวทกแห่ง หนเฮย
          ทรวงเหน็บหนาวเนื้อสร้าสั่นแสยง ฯ
 
                     ๑๑๐.     ผืนพัสตราแบ่งเบื้องบังหนัง
          ยังไป่อุ่นอุระแรงเร่งสะท้าน
          ผิงเพลิงธาตุสมรอังอุ่นอก แน่นอ
          ควรจะเสื่อมเศร้าสร้าน   สร่างหนาว ฯ
 
                     ๑๑๑.     ปางใดจักกกแก้วกามสุดา ดวงเอย
          โอลุสฤๅตคราวเหน็บเนื้อ 
          รลุงระลึกอา-ดูรเปล่า เปลี่ยวแฮ
          พึ่งแต่ผืนผ้าเสื้อห่มกาย ฯ
 
                     ๑๑๒.     แสนทุศฤๅเท่าเอ้-กานาง หนึ่งนา
          พัสตร์ขย่าคันระคายสยากเนื้อ
          เพลิงอุ่นอุ่นแต่พางศ์ผิวนอก 
          ไฉนนุชแอบเกื้อเอื้ออุ่นทรวง ฯ
 
                     ๑๑๓.     พายโชยยิ่งยอกเนื้อเย็นสยอง โรมเอย
          หนาวเหน็บฤดีดวงวาบว้า
          เหมุทก๑๐สาดละอองโรยแผ่น ภพแฮ
          โอจะหนาวน้ำฟ้าส่ำเข็ญ ฯ
 
                     ๑๑๔.     นารายณ์ผทมแท่นน้ำเป็นไฉน
          ฤๅแนบลักษมีเพ็ญพักตร์แผ้ว
          ไป่ทราบสฤๅตกลใดฤๅพ่อ ข้าเฮย
          เราห่างสินธุแล้วโอ้สุดหนาว ฯ
 
                     ๑๑๕.     รุกขชาติเชิดช่อช้อยชูมาลย์
          เผยบุบผกาคราวอุทกค้าง
          ฉมคนธประโลมฆานรสรื่น แรงแฮ
          ลมกระพือคว้างฟุ้งเฟื่องขจร ฯ
 
                     ๑๑๖.     กลิ่นใดจักชื่นเพี้ยงกลิ่นโฉม นาฏนา
          รสประทิ่นเกสร   สวะสร้อย
          ฉมแต่คาบโลมนา-สิกสิ่ง เดียวเอย
          กลิ่นนุชหอมร้อยสิ้นทราบสกนธ์ ฯ
 
                     ๑๑๗.     ปวงไม้ปล่อยกิ่งทิ้งทับสุธา ถมเฮย
          โออกเปลี่ยวยุคลคู่ห้อง
          ทุกข์ประทุกทับอุรายิ่งกิ่ง ไม้แฮ
          คอยแต่สาวน้อยน้องหนึ่งคะนึง ฯ
 
                     ๑๑๘.     รัญจวนจิตยิ่งโอ้อัปยศ
          ป่วนอุระผึงผึง  เผ่า๑๑เต้น
          โอพระสุริยเผือนบทแบ่งที่ สถิตเอย
          จิตไป่มีรู้เว้นว่างระทม ฯ
 
                     ๑๑๙.     สุริยคลายคลี่คล้อยเคลื่อนรา- ศีเอย
          เผยผ่อนพยับลมกราดซ้ำ
          หวนหอมตระหลบอา-กาศโบก โบยแฮ
          พัดชโลธรคลุ้มคล้ำคลื่นขจาย ฯ
 
                     ๑๒๐.     สุริยนพิโยค๑๒ด้วยจากธนู 
          เนาณมังกรหมายแม่นแท้
          อาทิตย์พักรผ่อนผลูเมรุมาศ
          ทรวงจะผ่อนเศร้าแก้สิ่งใด ฯ

๑. ขนน (หมอน)
๒. ทานพ (อสูรจำพวกในนิยาย แต่ในที่นี้ผู้แต่งจัดอยู่ในกลุ่มเทวดา)
๓. วเรศ วร (ศ เข้าลิลิต) แปลว่า ดี, งาม (ในที่นี้น่าจะหมายถึงนางอันเป็นที่รัก)
๔. กุญจิก น่าจะแปลงมาจาก กุญแจ
๕. สฤๅต (เย็น, หนาว)
๖. ขย่า (น่าจะมีความหมายว่า คัน)
๗. น่าจะเป็น สราก ที่แปลว่า คัน มากกว่า
๘. อาจตัดคำจา  สรรพางค์
๙. โรม (ขน)
๑๐. เหมุทก (น้ำค้าง)
๑๑. เผ่า น่าจะเป็นคำว่า ผ่าว ที่แปลว่า ร้อน
๑๒. พิโยค (พลัดพราก, จากไป)



หัวข้อ: Re: โคลงทวาทศราศี
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 02, ตุลาคม, 2559, 12:01:15 AM

                     ๑๒๑.     มังกรานุณาตบ้าง                 บอกโผอน อรเอย
          สังเวชสวาดิไขข่าวชี้
          มังกรว่ายชลโผนผาดสมุทร์
          วานแนะนุชน้อยนี้อย่าพราง ฯ
 
                     ๑๒๒.     ฤๅมังกรสุดสิ้นสงสาร ข้าฮา
          สังเสน่ห์สมรปางป่วยเศร้า
          มังกรไป่เอาภารสักสิ่ง เลยพ่อ
          ฤๅว่าคิดคร้ามท้าวครุฑเบียน ฯ
 
                     ๑๒๓.     พายพัดหวิ่งหวิ่งว้าแดหวิว หวาดเฮย
          คอยข่าวรหัสเหียรเหตุน้อง
          กรอมอุระเกรียมผิวเผือดซีด
          ใครเล่าจักแจ้งพร้องข่าวสาร ฯ
 
                     ๑๒๔.     เจ็บเอยเพียงมีดบั้ง  บั่นศอ สินแฮ
          ลับล่วงฤดูกาล เกือบสิ้น
          ทรวงกับโศกจักราวบรรทุก ไฉนนา
          กรอมอาดูรสะดุ้งดิ้นเดือดกระมล ฯ
 
                     ๑๒๕.     หน้าหนาวลมคยุกเนื้อเหนือหนัง เหน็บเฮย
          เตือนพิโยคตนกลป่วยปิ้ม
          สั่งอุระเพียงพังภูลเทวศ วายฤๅ
          ทรวงระทดหน้ายิ้มยอกฤทัย ฯ
 
                     ๑๒๖.     ตลอดทั่วเกษตรพื้นภูธรา ดลเอย
          สมุทรสาครไพ- หาศห้อง
          ดอยดงแด่นคูหาห้วยสระ 
          บึงบ่อธารถ้อท้องถิ่นสินธุ์ ฯ
 
                     ๑๒๗.     ลมพัดลมละเล้า  โลมหวน โหกเฮย
          ชลเหือดปฐพินท์ภพแห้ง
          พิไรพัดพิรากวนตามยุคร์ ลมแฮ
          ลมพัดลมเพี้ยงแสร้งสั่นทรวง ฯ
 
                     ๑๒๘.     คอยลดารุกขร้างแรมฝน
          ผลบัตรบุษบาดวงดอกเศร้า 
          คอยเหมพึ่งหาวชลชะฉ่ำ ชื่นฮา
          ทรวงโศกจักพ้อได้พึ่งใคร ฯ
 
                     ๑๒๙.     ลมครางคระคร่ำครื้นครวญเครง
          หึ่งหึ่งวิเวกไหววากว้า
          ยิ่งคิดยิ่งวังเวงหวั่นหวั่น ทรวงเฮย
          โออกเรียมร้างร้าเร่งศัลย์ ฯ
 
                     ๑๓๐.     เสียวเสียวพะพรั่นด้วยพายพาน พัดเฮย
          พยุพยับเมฆันคึกฟ้า 
          เสียวดวงฤดีรานราคยอก ยิ่งแฮ
          ฟ้าบ่โศกเศร้าข้าโศกแสน ฯ
 
                     ๑๓๑.     พายพัดทั่วซอกสิ้นฝั่งสินธุ์
          ตลอดจักรพาลแดนภพพื้น
          ร่ำเทวศทวาจิน-ดาสวาดิ์ ยิ่งนอ
          ตลอดตลบฟุ้งฟื้นเฟื่องแด ฯ
.
                     ๑๓๒.     สงสารสุริยนาตรราศี กุมภ์เอย
          สุริยเทพยังแปรถิ่นย้าย
          คำนวณขนิษฐจรลีลาสู่ สมเฮย
          แค้นเพราะเคราะห์ร้างร้าย  รุ่นแรง ฯ
 
                     ๑๓๓.     ฤๅกุมภ์กุมคู่ต้องกุมกัก ขังนอ
          นึกใช่เหตุควรแคลงเคลือบไคล้
          ชะร้อยว่าก่อนกรรมจักพรากคู่ เขาฤๅ
          หากใช่เหตุนั้นไว้เรื่องเวรุ ฯ
 
                     ๑๓๔.     สูริยบำราศหมู่ห้องจักรา- ศีแฮ
          ไป่นิราศแรมเมรุมาศเยื้อง
          นับคืนนับนิพา-กรสู่ สมเฮย
          บำราศเสน่ห์น้องเปลื้องเปล่าใจ ฯ
 
                     ๑๓๕.     สุริเยนทรอยู่ถ้วนราศี สถิตเฮย
          ทวาทศราศีไสยสุขล้ำ
          ร่ำคิดร่ำทวีครวญว่าง เว้นฤๅ
          โศกไป่สิ้นเพี้ยงก้ำกึ่งยาม ฯ
 
                     ๑๓๖.     กุมตักโอฆอ่างแก้ว  โกยตึก ทิ้งฤๅ
          วานตักสุชลหลามหลั่งหน้า
          เททิ้งชะเลลึกตวงฝั่ง สมุทร์แฮ
          กุมภ์๑๐นิ่งไปเอื้อนอ้าโอษฐ์แสดง
 
                     ๑๓๗.     จักษุชลพรั่งน้ำนองสิน ธุเอย
          กุมภ์ไป่ตักฤๅแหนงหน่ายน้ำ
          ฤๅกุมภเปี่ยมวารินชลชาติ ไฉนนอ
          ร้อยว่า๑๑กุมภ์ล้นล้ำโอษฐ์เลอ
 
                     ๑๓๘.     แสนสมุทรหาดห้องเหวละหาน
          สินธุสมุทรไป่เสมอเนตรไห้
          น้ำหน้าสิบส่วนธารที่เนตร นองแน
          กุมภ์ไป่ตวงสิ้นได้ดุจหวัง ฯ
 
                     ๑๓๙.     สี่ทวีปกระเษตรคุ้งมโหรณพ
          ชลพิลาสเลงสัง-เวชแท้
          อกอาตม์ระอุสยบยิ่งโอฆ ชลเฮย
          ร่ำสวาสดิ์ซร้องแสร้สั่งถวิล ฯ
 
                     ๑๔๐.     กานน๑๒พิโยคเพี้ยงพนกรอม 
          โอโขมดขัดสลิลพิลาสพื้น
          ฆานข้อยขัดคันธหอมหากลิ่น ยากเอย
          นิทรอนาถฟื้นเศร้าโศกศรี ฯ

๑. โผอน หรือ ผอูล ภาษาเขมร (น้อง)
๒. สิน (ตัด)
๓. แด่น (แดน) เพราะในที่นี้ต้องการคำเอก
๔. คำว่า โหก สังเกตได้ว่า กวีนิยมใช้คู่กับคำว่า โหยโหก, โหกโหย น่าจะมีความหมายเช่นเดียวกับ โหย
๕. บัตร (ใบไม้)
๖. เมฆัน (เมฆ)
๗. รุ่น (รุน) ในที่นี้ต้องการคำเอก
๘. ชะร้อย (ชะรอย)
๙. ตึก หรือ ทึก (ภาษาเขมร) แปลว่า น้ำ
๑๐. กุมภ์ (หม้อ)
๑๑. ร้อยว่า (ชะรอยว่า)
๑๒. กานน (ป่า)



หัวข้อ: Re: โคลงทวาทศราศี
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 03, ตุลาคม, 2559, 12:00:17 AM

                     ๑๔๑.     ทรวงเอยทรวงวิ่นว้าง       ว่างชิด
          ลมพัดไป่ปรานี   เหน็บเนื้อ
          ตัดกัญจุกผจงปิดไป่อุ่น เลยแม่
          เย็นอุระชื้อเชื้อชืดตน ฯ
 
                     ๑๔๒.     พึ่งพัตรพึ่งนุ่นไฝ้ใดใด ก็ดี
          มุ้งเมาะเขนยขนนฟูกผ้า
          สกันธ์คันระคายใจจำห่ม เจียวฮา
          อุ่นอื่นไป่เถ้าหน้าหนึ่งนาง ฯ
 
                     ๑๔๓.     สายแสงสุริยร่มห้องเมฆินท์-
          โอพระสุริยะจากจางจืดฟ้า
          โพยมพยับแสงกระษิณเสื่อมทวีป แล้วฤๅ
          จวนจะลับหล้าร้าร่วมรอ ฯ
 
                     ๑๔๔.     ไฉนสูริยไป่รีบรั้งรอใคร นะพ่อ
          ฤๅนัดเสน่ห์ไหนหนอบอกบ้าง
          ฤๅจงจิตราลัยหลงโลกย์ เล่านา
          ลับไป่ลับหล้าค้างคั่งคอย ฯ
 
                     ๑๔๕.     สงสารสุริยโศกเศร้าเสื่อมวรรณ
          ระเบียบวลาหกลอยเลื่อนฟ้า
          ซร้อนสลับพิพิธรรณ์หว่างว่าง งามแฮ
          เพี้ยงพิชยันตย้อยหล้าละเข
 
                     ๑๔๖.     สังเวชสุริยห่างห้องเวหา
          จวนจะลับเหลี่ยมเม-รุมาศเมื้อ
          แสดงลักษณ์ประเล่หอา-ลัยโลกย์ ยิ่งแฮ
          จรจรดรอเหรื้อเรื้อร่ำไร ฯ
 
                     ๑๔๗.     ลมบนโบยโบกพื้นเวหน
          อาทิตย์ล่วงหลีกไศลลับแล้ว
          อุรภาคย์เพียบทนทุกข์ยิ่ง ทุกข์นา
          อกไป่ลับเศร้าแคล้วคลาดทรวง ฯ
 
                     ๑๔๘.     กังข์กมเลศกริ่งด้วสุริยน  
          ธไป่ลำเอียงดวง  จิตเสื้อ
          ไป่เหน็ดไป่เหนื่อยตนเกียจป่วย บ้างนอ
          ปัฐพีพื้นชอื้อชอุ่มพรรณ ฯ
 
                     ๑๔๙.     สุริยะจุ่งช่วยชี้ชาเยนทร์
          บอกมิ่งพิมลขวัญเนตรน้อย
          ว่าอาตมลำเค็ญคู่นิทร หน่ายนา
          หนาวอนาถเศร้าสร้อย   โศกศรี ฯ
 
                     ๑๕๐.     อาทรทาริศแก้วกามแด พี่เอย
          หวนเสน่ห์ปรานีแนบเน้น
          แรกรักร่วมรสแกลกลืนสวาดิ
          นึกไป่รู้ร้างเร้นเร่งครวญ ฯ
 
                     ๑๕๑.     เทพทิพย์ไสยาศน์แม้นเมรุผจง
          เสวยสวัสดิ์อัปสรสงวน   เสงี่ยมพริ้ม
          หน้านุชนึกน่าหลงลืมชีพ
          ยามหยอกยวนหน้ายิ้มยั่วใจ ฯ
 
                     ๑๕๒.     อาทิตย์ทวีปเว้นวันวาร
          โอสุริยเสื่อมแสงใสซีดสิ้น
          ตลอดพื้นภุดาธารสี่ทิศ นั้นนา
          มืดชระมัวม้วยหวิ้นวอดแสง ฯ
 
                     ๑๕๓.     มาโนชเสาณิตสร้อยสงสาร พี่เฮย
          แม่จะแมกใดแฝงฝากเนื้อ
          มืดฟ้ามืดจิตปานเสมอมืด จิตฤๅ
          แสงสวาดิเศกแก้วเกื้อส่องแด ฯ
 
                     ๑๕๔.     เสี่ยงผลส่อพืชเบื้อง  บุญบัติ๑๐
          ปานปบเปิดกระแสคลื่นไคล้
          กุศลเศกละลอกชัดสู่ฝั่ง
          บุญจุ่งซัดน้องให้ร่วมเรียม ฯ
 
                     ๑๕๕.     ลำเค็ญคิดคู่ห้องห่างเขนย
          ทรวงแนบขนนเหนียมน่าแค้น
          นิทรไป่สนิทเลยสักตื่น หนึ่งนา
          ไป่อุ่นละม้ายแม้นแมกอนงค์ ฯ
 
                     ๑๕๖.     รถรัชนิกร๑๑ยื่นเยื้องเยี่ยมเมรุ  
          ขับควบดุรงค์ยงค์ยาตรฟ้า
          แจ่มกระจ่างบริเพณภพผ่อง แผ้วแฮ
          จันทร์ไป่งามเถ้าหน้าหนึ่งสมร ฯ
 
                     ๑๕๗.     งามโฉมงามช่องช้อยชวนชม
          งามร่วมงามแรกสอนสวาดิต้น
          เริ่มร่วมเริ่มเรียมรมย์บำราศ รักนา
          นึกไป่วายเว้นพ้นผ่อนถวิล ฯ
 
                     ๑๕๘.     ยลจันทรสะอาดแผ้วผ่องฉวี
          ทรงกลดกลางเมฆินท์ขับฟ้า
          หว่างจันทร์หม่นราคีควรติ ได้นอ
          นุชพี่ผ่องทั้งหน้าไป่มัว ฯ
 
                     ๑๕๙.     จันทรมีดำนิแต้มติดวง
          บอกเหตุแสดงตัวต่ายชี้
          บ่งพักตรนุชผ่องผจงผัดผ่อง ผิวฮา
          จันทร์เปรียบพบูน้องนี้หน่ายหนี ฯ
 
                     ๑๖๐.     จันทร์สะอาดอ่องเพี้ยงเพียงจันทร์
          พักตร์นุชสะอาดเอี่ยมสีสุทธิเนื้อ
          ชวนกำหนัดเสน่ห์หรรษ์เหิมจิต เจียวแฮ
          บำราศทุราไร้เรื้อรสสมร ฯ

๑. กัญจุก (เสื้อ)
๒. ไฝ้ น่าจะเป็นคำเดียวกับ ฝ้าย
๓. กระษิณ แผลงมาก ขีณ (สิ้น) เป็นคำเดียวกับ เกษียณ
๔. พิธพรรณ์ (สีต่าง ๆ)
๕. พิชยันต์ หรือ ไพรยนต์ (วิมานหรือรถทรงของท้าวสักกะ)
๖. เข  น่าจะตัดมาจาก เขจร (เที่ยว, ไป)
๗. กังข์ น่าจะเป็น กังขา (สังสัย)
๘. สื้อ (ซื่อ (ตรง))
๙. ภุดาธาร (แผ่นดิน)
๑๐. บุญบัตร (การอุบัติของบุญ, บุญเกิดขึ้น)
๑๑. รถรัชนิกร (รถพระอาทิตย์)



หัวข้อ: Re: โคลงทวาทศราศี
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 04, ตุลาคม, 2559, 12:00:31 AM
                     ๑๖๑.     เคยสนุกนิ์สนิทตั้ง              กรรติก
          กฤษฎาชุลีวอนเทพไท้
          รักษารักโทถิกเฉพาะพักตร์ กันแฮ
          สัตย์เสี่ยงสฤทธิให้ไว้หว่างแด ฯ
 
                     ๑๖๒.     จันทร์ไร้ดารักเศร้าสงสาร ยิ่งเฮย
          สังเวชนักขัตแขขุ่นข้อง
          เรียมไร้พิมลมาลย์กมุทมาศ แม่ฮา
          ยิ่งศศิธรเศร้าซร้องสร่างแสง ฯ
 
                     ๑๖๓.     ฤกษ์รายอากาศกลุ้มเกลื่อนหาว
          บัดระเบียบเมฆแฝงเฟ็ดฟ้า
          นึกเรียมร่วมแรกคราวเผดิมรส รักแฮ
          เกลื่อนกลิ่นกลืนกล้ำหน้านึกเพลิน ฯ
 
                     ๑๖๔.     สลัดสลันสลดเปลื้องปลิดอก อรเอย
          ปราศนิรารักเหินห่างแก้ว
          ถวิลแม่คู่เคยกกกรก่าย กอดแฮ
          ขวัญเนตรเนิ่นน้องแคล้วคลาดสูญ ฯ
 
                     ๑๖๕.     แอบสกนธฝ่ายเฟี้ยมแฝงโฉม ไหนนอ
          ฤๅจะแมกเมฆยูรยาตรฟ้า
          วาฬโหกมลักโลมลอบนิทร บ้างฤๅ
          เชิญเยี่ยมเผยอเยื้อนหน้าอย่าแหนง ฯ
 
                     ๑๖๖.     เคียมเทพย์สี่ทิศท้าวธำรง
          อภิบาลภูดาแสดงเดชล้ำ
          เทพทั่วท่วนสี่องค์พิทักษ์โลกย์
          หาญหึกจบฟ้าน้ำแด่นดิน ฯ
 
                     ๑๖๗.     พาลเพ้ออาโภคแก้วกานดา ดวงเอย
         พิลาปพิไลถวิล   เทวศเกื้อ
          ถามสมรสมรรถพาเหียรสวาดิ
          ยังไป่ได้น้องเนื้อหนุ่มถนอม ฯ
 
                     ๑๖๘.     กรเกยนลาฎเศร้ากำสรวล
          กระสกกันแสงกรอมจิตขลั้ง  
          พายเผยพิหาหวนหอบเมฆ
          กลีบเกลื่อนกลาดฟ้ากลั้งกลบสี ฯ
 
                     ๑๖๙.     ดึกดูวิเวกห้องหนแมน
         สงัดสงบเมฆีเงียบด้าว
         วังเวงเทวศแสนจิตสลด
         กำนัดเสน่ห์น้องเน้าหนุ่มสมร ฯ
 
                     ๑๗๐.     ยลจันทรสบถเบื้องบ่งชม
          ไป่ชื่นอุราถอนทุกข์ซ้ำ
          ทอดเทวศถวิลกรมกรอมอก
          หมองมุขเปี่ยมหน้าน้ำเนตรนอง ฯ
 
                     ๑๗๑.     สงัดศัพท์พิหคสิ้นสำเนียง
          สงัดเงียบเย็นสยองเยือกหญ้า
          พังเพงพิเพกเพียงป่าชัฏ  
          ม่งแต่ดาวท้องฟ้าฟากโพยม ฯ
 
                     ๑๗๒.     นังคัลนักขัตขึ้นรายดวง
          งอนสง่าอัมพรโสมสุขจ้า
          ฤๅพลเทพท้าวหวงเห็นปรเล่ห์ งามแฮ
          ร้อยว่าดาวฟื้นฟ้าหากเป็น ฯ
 
                     ๑๗๓.     จระเข้ดาวเร่เฟื้อยฟาดหาง
          พาฬกวัดโบกเห็นเหยื่อย้ำ  
          ยาวเหยียดสกนธ์กลางอากาศ
          ไฉนไป่ห่วงห้วงน้ำนึกฉงน ฯ
 
                     ๑๗๔.     นักขัตอัศวราชย้ายเหย่าบท
          จัตุรบาทกลสังกาศห้อ
          อย่างอัศวแมนพยศเหยาะย่อง ขยับแฮ
          เพี้ยงดุรงค์ร้ายล้อแล่นไคล ฯ
 
                     ๑๗๕.     พิศพิธดาวผ่องพื้นอัมพร
          ผ่องไป่เพียงพิสมัยมิตรแม้น
          พักตร์นุชยิ่งอัปสรสมรพาย พักตร์แฮ
          ห่างเสน่ห์โอ้แค้นขุ่นกระมล ฯ
 
                     ๑๗๖.     แสนกระสับกระส่ายเศร้าโศกศรี
          หวนละห้อยโหยหนโหกเพี้ยง
          เฉกชันใส่นาภีเผาเผ่า อกฮา
          ชลเนตรเพี้ยงน้ำเลี้ยงลูบทรวง ฯ
 
                     ๑๗๗.     จังหรีดระเร่าร้องหริ่งเสียง
          ริมตฤนชาติควงคบหญ้า
          สนั่นเสนาะศัพท์เพียงกลอนกล่อม กล่าวแฮ
          โสตเงี่ยเงื่อนน้องอ้าโอษฐ์ฟัง ฯ
 
                     ๑๗๘.     นึกโฉมละม่อมเนื้อหนึ่งนาง พี่เฮย
          บ่ใช่เสียงอรกัญญังยอดสร้อย
          ฤๅอัปสรพบูบางแบ่งภาค มาแม่
          หลบพิมลหน้าน้อยจิตขนาง ฯ
 
                     ๑๗๙.     อกเอยจักครากด้วยแดถวิล
          นึกน่าแค้นกรรมปางก่อนสร้าง
          โดยอาตมอาจินต์จงสู่ สนองวรา
          ผลพิบากตั้งล้างไล่ผลาญ ฯ
 
                     ๑๘๐.     ยลเมฆเป็นหมู่ม้วนกลีบกลม
          เกลื่อนอุทรคัคนานต์คว่างคว้าง  
          หิ่งห้อยชอบจันทร์ชมแสงแข่ง สีแฮ
          เรียมนึกชมน้องค้างค่อนคืน ฯ

๑. กรรติก บางครั้งใช้ กรรถึก (เดือน ๑๒)
๒. ดารัก, ดารกะ (ดาว)
๓. เฟ็ดฟ้า (แฟบติดอยู่กับฟ้า)
๔. มลัก (แอบ)
๕. กระสก น่าจะเป็นคำสร้อยของ กันแสง
๖. พังเพง (วังเวง)
๗. พิเพก (วิเวก)
๘. พาฬ (สัตว์ร้าย)
๙. คัคนานต์ (ท้องฟ้า)




หัวข้อ: Re: โคลงทวาทศราศี
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 05, ตุลาคม, 2559, 12:00:19 AM
                     ๑๘๑.     ยามดึกเคยแย่งผ้า            ห่มสไบ
          เรียมเปลี่ยนสะพักผืนพัตรน้อง
          นิทรแนบพิสมัยสมรอุ่น อกเอย
          พัตรพลัดน้องร้องเรียกเรียม ฯ
 
                     ๑๘๒.     ไสยายะยุ่นเนื้อนางเคือง
          ชำลักชำเลืองเหนียมเนตรม้วน
          สะบิ้งสะบัดสไบเปลืองเปลือยร่าง
          เลงแต่ล่ำเนื้อล้วนจุ่งแล ฯ
 
                     ๑๘๓.     ยามยลองค์ย่างเย้า   ยวนกระสัน
          เสียวเสน่ห์สนานแดแด่วดิ้น
          คาบนี้จักนับวันว่างสวาดิ
          สูญสนุกนิ์สิ้นเปลืองเปล่าใจ ฯ
 
                     ๑๘๔.     ยามนี้ไสยาสน์เอ้กากาย
          ยามหยอกจะยั่วใครเล่าโอ้
          คอยคู่ยิ่งคอยหายเห็นแปลก จิตฮา
         อกพี่ว่างโว้เว้วาบหวิว ฯ
 
                     ๑๘๕.     สี่ยามจำแนกเศร้ากำสรวล
          ร่ำรักพิไรคิวขื่นแค้น
          รถรัชฌนิกรปรวนแปรภพ
          ดาวดับจากฟ้าแน้นหน่ายโพยม ฯ
 
                     ๑๘๖.     ทวาทศปรารภสิ้นราศี แล้วเฮย
          โอสุดเสน่ห์โฉมเฉิดพริ้ม
          จันทร์ตรูภาคย์เมฆีแข่งพักตร์
          หน้านุชงามยั่วยิ้มยิ่งจันทร์ ฯ
 
                     ๑๘๗.     รุ่งอร่ามแสงปรักแปร้แปรสี
          เรืองรุ่งแสงสุวรรณวาบฟ้า
          ประกายพฤกษ์โรจีจำรัส รุ่งแฮ
          สุริเยศเยี่ยมเยื้องหล้าล่องหาว ฯ
 
                     ๑๘๘.     บุรพินท์จองวัดพื้นทิศรา
          โอภาสแสงสุริยพราวเพริดพร้อย
          มุ่งประเล่ห์ไขธา-ราหลั่ง ไหลแฮ
          เพี้ยงจะหยดย้อยสร้านสาดสินธุ์ ฯ
 
                     ๑๘๙.     ไขแสงสุริยปลั่งแปล้เปล่งสี
          เพหาศปรถพินทร์ผ่องพื้น
          จัตุบทวิบทปรีดียิ่ง
          เครงครึกอะคร้าวครื้นครั่นเสียง ฯ
 
                     ๑๙๐.     ส่ำสัตว์ทกสิ่งถ้วนภาษา
          สนุกนิ์สั่นสำเนียงเสนาะแสร้
          เรียมเดียวอดูรอาทรเทวศ
          โศกสลดท้อแท้ทุ่มทรวง ฯ
 
                     ๑๙๑.     สุรีย์ลับโพยเมศแล้วกลับคืน
          เรียมลับสุดาดวงเด็ดหวิ้น
          เสมอมอบสกันย์ฟืนฝากอัค คนีนอ
          มีแต่เสื่อมซ้ำสิ้นซากสูญ ฯ
 
                     ๑๙๒.     เรียมบำราศพักตร์แผ้วผ่องผิว
          นับทิวาจักยูรยาตรพ้น
          เฉกลมละอองปลิวกลเพธ นั้นแฮ
          ร้อยบาปเพรงเบื้องปล้นปลิดปลง ฯ
 
                     ๑๙๓.     อาทวาเทวศเศร้ากำสรด
          ร่ำคิดคะนึงนงโพธเพ้อ
          พิลาปพิลาลดลาญสวาดิ  
          ทรวงโสดสรวลแก้เก้อกอบศัลย์ ฯ
 
                     ๑๙๔.     ภพนี้บำราศแก้วกานดา เดียวเอย
          ปรภพขอร่วมขวัญเนตรน้อง
          อย่าคลาดมหุตรแต่กึ่ง เลยแม่
          ขอร่วมนิทรถ้วนห้องแห่งสถาน ฯ
 
                     ๑๙๕.     จัตุโลกย์ขอพึ่งท้าวทกองค์
          ท่วนทวีปอภิบาลยิ่งล้ำ
          ผู้มหิทธิธำรงเรืองเดช
          ตรวจโลกย์ตลอดฟ้าน้ำทั่วฉมา ฯ
 
                     ๑๙๖.     บุรินทร์ทิศวเรศท้าวเทพแมน
          อกนิษฐ์ธาดาเดชแกล้ว  
          ถวายนัขชุลีแทนปรักมาศ
         บุษยบำบวงล้วนแผ้วผ่องมน ฯ
 
                     ๑๙๗.     สดับสารสวาดิข้อยคำนวณ
          มีมโนคะนึงนนท์หนึ่งนี้
          ปรานีอัตถกำสรวลเสาวณิต น่อยนา
          เชิญพิทักษ์ศุภถ้อยชี้ช่วยผดุง ฯ
 
                     ๑๙๘.     เสร็จสารสั่งพนิตถ้วนทกรา- ศีเฮย
          ทวาทศบำรุงรักไว้
          ประดิษฐ์ประดับสา-ราเริ่ม เรื่องแฮ
          กล่าวกล่อมโสตเพี้ยงใบ้บอกฝัน ฯ
 
                     ๑๙๙.     รำพันพวนเพิ่มเพ้อพิสมัย
          โลมเสน่ห์หาศรีสรรพ์สวาสดิ์พริ้ม
          โดยมนัสมานไตรตราตรึก กรมแฮ
          สมลักษณจิ้มลิ้มเลิศทาร ฯ
 
                     ๒๐๐.     เสนอนามถฤกแกล้งกล่าวกลอน  
          ทวาทศราศีสารสั่งเศร้า
          คือโคลงบาทกุญชรชื่อประกาศ ชี้แฮ
          เสนาะสนุกนิ์เพี้ยงเว้าวากหาง
 
                     ๒๐๑.     รังสฤษฏ์ศักราชสิ้นพันสอง ร้อยแฮ
          สี่สิบเจ็ดปีปางล่วงล้ำ
          วารพุธศุกร์ปักษ์ปองเชษฐมาส
          กุกกุพรรษท้ายซ้ำสัปตศก ฯ
 
                     ๒๐๒.     นฤมนต์๑๐หมู่ปราชญ์ได้การุญ ด้วยนา
          เกินตัดขาดติตกต่อบ้าง
          เพ่อเผยมุกษาสุน-ทราเยาะ เย้ยแฮ
          ฤๅใช่อวดโอ้อ้างอรรถเสนอ ฯ
 
                     ๒๐๓.     ภาณไป่เสนาะถ้อย   ถี่แถลง ใดก็ดี
          ใช่กระวีวากย์เลอเลิศสิ้น
          รังแรกเริ่มแสดงกลอนกล่อม โสตนา
          สังเขปสุนทรสร้อยสิ้นเสร็จสาร ฯ
 
                     ๒๐๔.     ทวยสัตเสศ๑๑ทุถ้วนสังขยา  
          รังรจนนสาราเรียบร้อย
          จุ่งจีรสถิตถาวรยึด ยิ่งแฮ
          ตราบชั่วฟ้าดินคล้อยอย่าได้สูญสาร ฯ

๑. โรจี แผลงมาจาก รุจี (งาม)
๒. แสร้  (แซ่)
๓. สกันย์, สกนธ์ (กอง)
๔. นงโพธ (นางงาม)
๕. พลาลด (เศร้าโศก)
๖. มหุตรา หรือมุหรตี (ชั่วขณะ)
๗. อกนิษฐ์พรหม (สวรรค์ชั้นสูงสุด ชั้นที่ ๑๖ ในรูปภูมิ)
๘. ถฤก (ถึก)
๙. ต้นฉบับ เป็น หาง แต่งน่าจะเป็น วากย์วาง (นำเสนอบทนิพนธ์) มากกว่า
๑๐. นฤมนต์ (นิมนต์)
๑๑. สัตเสศ (สัตว์)

                                           - จบโคลงทวาทศราศี -
โคลงทวาทศราศี
ผู้แต่ง  :  หลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก)
ที่มา  :  หนังสือ "โคลงทวาทศราศี"  พุทธศักราช ๒๕๕๑


(https://i.ibb.co/F09bQgm/linie-0250-2.png) (https://imgbb.com/)

• กลับสู่ห้องหนังสือบ้านกลอนน้อย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6682.msg22935#msg22935)

(https://i.ibb.co/F09bQgm/linie-0250-2.png) (https://imgbb.com/)