กระทู้เมื่อเร็วๆ นี้

- อานามสยามยุทธ ๑๓๒ -

“องอันภู่,เดดก,ลันบิน”สาม
กลับไปตามสัญญาไม่เสแสร้ง
ยอมรับโทษองเตียนกุนที่รุนแรง
ไม่แสดงรักตัวหวาดกลัวตาย

เจ้าเวียดนามโกรธจัดสั่งคาดโทษ
ใช้ความโหดเข่นฆ่าดับกระหาย
องเตียนกุนแม่ทัพเก่าเอาไว้ลาย
กบดานค่ายมั่งคง “กำปงธม”

อภิปราย ขยายความ ..........................

ความในอานามสยามยุทธในเล่มที่ ๑ ที่ ๒ ว่าด้วยไทยรบกับลาวต่อด้วยรบกับญวน ที่ท่านเจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิง) บันทึกลงสมุดไทยไว้ จากนี้ไปเป็นความในเล่มที่ ๓ ซึ่งเมื่อวันวานนี้ให้อ่านกันถึงตอนที่... เจ้าพระยาบดินทรเดชาสั่งให้เสมียนตราแต่งหนังสือไปถึงมหาเสนาบดีญวนกรุงเว้ บอกเล่าท้าวความไปตั้งแต่เจ้าเขมรวิวาทกัน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวกรุงเทพฯ โปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพระยาบดินทรเดชายกกองทัพมาปราบปรามจนสงบแล้วกลับกรุงเทพฯ ต่อมาเจ้าเขมรถูกญวนหลอกให้หนีไทยไปเข้ากับญวน แต่ญวนกลับไม่ยกย่องเชิดชู มิหนำซ้ำยังฆ่าเจ้าเขมรหญิงชายเสียบ้าง พาตัวไปขังคุกเสียบ้าง ญวนขมเหงรังแกเขมรมากจนเขมรส่วนหนึ่งมีใบบอกเข้ากรุงเทพฯ ให้ช่วยปราบปรามญวน จึงทำสงครามกันดังเป็นที่ทราบกันแล้วนั้น วันนี้มาอ่านความกันต่อครับ.....

เนื้อความในหนังสือนี้เขียนเป็นอักษรไทยฉบับ ๑ อักษรเขมรภาษาเขมรฉบับ ๑ อักษรจีนภาษาญวนฉบับ ๑ ประทับตราพระราชสีห์น้อยทั้งสามฉบับ แล้วบรรจุในกลักไม้จันทน์ มีถุงกำมะหยี่แดงหุ้มที่ปากถุงประทับตราจักรประจำครั่ง มีฉลากนอกถุงว่าถึงเสนาบดีกรุงเว้ แต่สำเนาหนังสือที่ในห่อผนึกไปถึงแม่ทัพญวนผู้ใหญ่คือองเตียนกุนที่เมืองพนมเปญด้วย แล้วนำหนังสือนั้นมอบให้องอันภู่และองเดดก องอันภู่และองเดดกก็รับไป ขณะนั้นเจ้าพระยาบดินทรเดชามีบัญชาสั่งให้พระนรินทร์โยธาเขมรกับพระยาราชนายกเขมรเป็นแม่กองคุมไพร่พลเขมร ๑,๕๐๐ คน กับช้างพลายช้างพัง ๕๐ ช้าง บรรทุกของไปส่งองเดดกและองลันบินกับญวนนายไพร่ ๕,๐๐๐ คนให้ไปทางบก แล้วสั่งให้พระยากุเชนทรสนองโส ๑ กับหลวงวงศากุเชนทรเขมร ๑ เป็นแม่กองคุมไพร่พลเขมร ๑,๕๐๐ พาองอันภู่กับญวนไพร่นาย ๕,๐๐๐ เศษ ให้ไปทางเรือบ้างทางบกบ้าง ไปบรรจบกันที่ท่ากำพงฉนัง ญวนนอกนั้นก็ให้เดินไปตามใจ เมื่อครอบครัวญวน ๒๓,๖๐๐ ไปจากเมืองโปริสาดหมดแล้ว พวกเขมรที่คุมเชิงไปส่งนั้นก็กลับมายังเมืองโปริสาด พวกญวนออกจากเมืองโปริสาดนั้นแต่ ณ เดือนยี่ ขึ้นแปดค่ำ ปีชวด โทศก

ฝายเจ้าพระยาบดินทรเดชาอยู่ที่เมืองโปริสาดนั้น ก็ขัดสนด้วยเสบียงอาหารกันดารที่สุด จึงสั่งให้พระยาสังขโลกเขมรคนเก่า คุมไพร่พลเขมรห้าพันอยู่รักษาเมืองโปริสาด แต่เจ้าพระยานครราชสีมานั้นเลิกทัพกลับมายังเมืองพระตะบองก่อน แล้วเจ้าพระยาบดินทรเดชา และพระยา พระ หลวง นายทัพนายกองทั้งปวง ก็ถอยทัพเข้ามาตั้งพักไพร่พลรอฟังราชการอยู่ที่เมืองพระตะบอง

ฝ่ายองอันภู่แลองเดดกและองลันบิน แม่ทัพกลับไปถึงเมืองพนมเปญแล้ว จึงเข้าหาองเตียนกุนแม่ทัพใหญ่ แล้วเล่าความให้องเตียนกุนฟังตั้งแต่ต้นจนที่สุดว่า

“ไทยปล่อยให้มาเพราะทำหนังสือสัญญาให้ไว้แก่ไทยฉบับหนึ่ง”

ฝ่ายองเตียนกุนก็โกรธยิ่งนักตวาดด้วยเสียงอันดังว่า

“มึงนี้น้ำใจองอาจสามารถไปทำหนังสือสัญญายอมแพ้แก่ไทย เหมือนมึงเอาแผ่นดินของพระเจ้าเวียดนามไปยกให้แก่ไทย ตัวมึงทำเกินอำนาจของมึงนัก คงไม่พ้นความผิดเป็นแน่”

แล้วองเดดกและองอันภู่จึงว่า

“การทั้งนี้ก็แจ้งอยู่แล้ว แต่ได้ปรึกษาหารือนายทัพนายกองทุกคนก็เห็นพร้อมกันว่า ถ้าขืนต่อสู้ไปไพร่พลก็ตายหมด เพราะไทยมีอาวุธวิเศษคือปืนกระสุนแตก ยิงมาคราวใดก็อาจจะทำลายค่ายและชีวิตคนได้มากเป็นอัศจรรย์ยิ่งนัก เพราะฉะนั้นจึงได้ยอมแพ้แก่ไทย หมายว่าถ้าจะมีความผิดมาถึงตนก็คงจะต้องตายแต่ตัวนายทัพผู้ใหญ่สองคนเท่านั้น คิดว่าจะยอมตายสองคนนี้เพราะว่าจะแลกชีวิตไพร่พลญวนของเจ้านายไว้สักครั้งหนึ่ง แต่ข้าพเจ้านั้นมีความผิดเป็นโทษใหญ่โตรู้แล้ว แล้วแต่จะโปรดเทอญ”

องเตียนกุนได้ฟังดังนั้นแล้วจึงสั่งให้คนใช้คุมองอันภู่และองเดดกและองลันบินทั้งสามคนไปจำตรวนไว้ก่อน แล้วจึงทำหนังสือบอกข้อราชการ และส่งต้นหนังสือของเจ้าพระยาบดินทรเดชา และคู่ร่างหนังสือสัญญาขององอันภู่และองเดดกขึ้นไปยังเสนาบดีกรุงเว้ เสนาบดีกรุงเว้นำขึ้นกราบบังคมทูลพระเจ้าเวียดนาม พระเจ้าเวียดนามทราบความว่าเขมรกำเริบขึ้นทุกเมือง จับญวนฆ่าเสียโดยมาก และองอันภู่องเดดกก็ไปยอมแพ้ไทยเสียง่าย ๆ แล้วกลับไปทำสัญญาให้ไทย หาถูกต้องตามทางราชการไม่ จึงโปรดให้องต๋าเตียนกุนเสนบดีเป็นแม่ทัพคุมไพร่พลญวน ๕,๕๐๐ คน ยกกองทัพลงมายังเมืองพนมเปญ แล้วองต๋าเตียนกุนเกณฑ์ญวนไพร่พลตามหัวเมืองเพิ่มเติมอีก ๕,๐๐๐ คน รวมไพร่พล ๑๐,๕๐๐ และองต๋าเตียนกุนให้พระสงฆ์เขมรถือหนังสือไปให้พระยา พระ เขมรทุกบ้านทุกเมืองใจความว่า พระเจ้าเวียดนามมีรับสั่งให้เรามาถามพระยา พระ เขมรว่า “โกรธแค้นญวนอย่างไรจึงพวกเขมรพากันเป็นขบถขึ้นทุกบ้านทุกเมือง หรือว่านายทัพนายกองของญวนทำการข่มขี่ข่มเหงเบียดเบียนให้เขมรได้ความเดือดร้อนยากแค้นอย่างไรหรือ? ขอให้พระยา พระเขมรมาหาองต๋าเตียนกุนที่เมืองพนมเปญ จะได้เล่าความทุกข์และสุขให้เราฟัง เราฟังได้ความก็จะได้ทรงทำนุบำรุงต่อไปให้เขมรอยู่เย็นเป็นสุข”

ฝ่ายพระยา พระเขมรทั้งปวงก็ไม่มีผู้ใดไปหาองต๋าเตียนกุนแต่สักคนหนึ่ง องต๋าเตียนกุนมาถึงเมืองพนมเปญเมื่อ ณ เดือนเก้าขึ้นค่ำหนึ่ง ก็เข้าพักในเมืองพนมเปญแล้ว จึงนำองอันภู่ องเดดก องลันบิน ทั้งสามคนไปฆ่าเสียตามรับสั่ง ฝ่ายองเตียนกุนแม่ทัพเก่ารู้ว่าองต๋าเตียนกุนขุนนางผู้ใหญ่ยกลงมาแต่กรุงเว้ มาตั้งอยู่ในเมืองพนมเปญ องเตียนกุนก็ยกไปตั้งค่ายพักอยู่ที่เมืองกำปงธม ฝ่ายองต๋าเตียนกุนอยู่ ณ เมืองพนมเปญ จึงมีหนังสือบังคับถึงองเตียนกุนให้มาหาที่เมืองพนมเปญ ด้วยว่าพระเจ้าเวียดนามมีรับสั่งให้มาคาดโทษองเตียนกุนที่มีผิด ด้วยรักษาเมืองเขมรไม่เรียบร้อยนั้น ฝ่ายองเตียนกุนตอบองต๋าเตียนกุนว่า

“ไม่มีหนังสือรับสั่งพระเจ้าเวียดนามมาถึงองเตียนกุน องเตียนกุนไม่ไปเมืองพนมเปญ”

ฝ่ายเจ้าพระยาบดินทรเดชาแต่งหนังสือบอกข้อราชการเมืองโปริสาดให้นายจำเนตรมหาดเล็กในพระราชวังบวรฯ ถือเข้ามากรุงเทพฯ ใจความว่า

“องอันภู่และองเดดกแม่ทัพที่ค่ายโปริสาด ขอทำหนังสือสัญญายอมแพ้ไม่สู้รบ แต่จะขอไพร่พลญวนกลับไปบ้านเมือง ได้ปรึกษาหารือเจ้าพระยา พระยา และพระ หลวง ทัพนายกองเห็นพร้อมกันว่า ควรจะปล่อยให้ญวนไป เพราะฝ่ายไทยก็มีการขัดข้องด้วยเสบียงอาหาร และได้ข่าวว่าทัพใหญ่ฝ่ายญวนก็จะยกมาเป็นศึกขนาบจึงจำเป็นต้องปล่อยญวนไป เพราะจะทำไมตรีไว้สักครั้งหนึ่งก่อน แต่พอจะผ่อนปรนล่าทัพมาโดยสะดวก ซึ่งปล่อยญวนข้าศึกไปถึง ๒๓,๖๐๐ ก่อนใบบอกนี้ หาได้มีใบบอกเข้ามากราบบังคมทูลพระกรุณาขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตก่อนไม่ พระราชอาญาไม้พ้นเกล้าฯ แล้วแต่จะทรงพระมหากรุณาโปรดเกล้าฯ ขอเดชะ”

และมีข้อความตามเหตุผลที่มีที่เกิดขึ้นในเมืองโปริสาดและเมืองเขมรอย่างไรก็เก็บลงไปในใบบอกมาทุกประการ และส่งต้นหนังสือสัญญาของญวน และธงอาญาสิทธิ์ที่ญวนมามอบให้เข้ามาถวายทุกอย่าง......”

** เป็นจริงด้งที่ท่านเจ้าพระยาบดินทรเดชากล่าวว่า ความในหนังสือสัญญาของแม่ทัพญวนค่ายเมืองโปริสาดนั้นเป็นความเท็จ เพราะแม่ทัพนายกองญวนไม่มีสิทธิอำนาจทำหนังสือสัญญานั้น ด้วยแม่ทัพใหญ่ และพระเจ้าเวียดนามจะไม่ยอมรับ ผลก็เป็นตามที่ท่านเจ้าคุณแม่ทัพใหญ่กล่าวนั้น องต๋าเตียนกุนซึ่งเป็นใหญ่กว่าองเตียนกุนยกทัพลงมาพนมเปญ และให้ประหารแม่ทัพเมืองโปริสาดทั้ง ๓ นายเสีย เรื่องราวจะเป็นอย่างไรต่อไป ค่อยนี้มาอ่านกันครับ.

(..................... อ่านต่อวันจันทร์หน้า .....................)

เต็ม อภินันท์
ณ อาศรมลายสือไท เมืองสุโขทัย
๗ มิถุนายน ๒๕๖๒
ขอขอบคุณเจ้าของภาพที่นำมาประกอบนี้ในเน็ต

2 คำประพันธ์ แยกตามประเภท / ห้องนั่งเล่นพักผ่อน / Re: เก็บตก..ยกมาเล่า เมื่อ: วันนี้ เวลา 04:26:40 PM
เริ่มโดย ปลายฝน คนงาม - กระทู้ล่าสุด โดย ปลายฝน คนงาม
เออ คิดได้ไง..

3 คำประพันธ์ แยกตามประเภท / กลอน ร้อยกรองหลากลีลา / Re: ..ขอบาทเดียว.. เมื่อ: วันนี้ เวลา 04:24:00 PM
เริ่มโดย บ้านกลอนน้อย - กระทู้ล่าสุด โดย ปลายฝน คนงาม
เห็นตาหมูแกล้งน้องฟ้องคดี ท่านเปาชี้สั่งประหารหัวอะไร

5 คำประพันธ์ แยกตามประเภท / ห้องนั่งเล่นพักผ่อน / Re: เก็บตก..ยกมาเล่า เมื่อ: เมื่อวานนี้ เวลา 11:40:00 PM
เริ่มโดย ปลายฝน คนงาม - กระทู้ล่าสุด โดย Black Sword

6 คำประพันธ์ แยกตามประเภท / กลอน ร้อยกรองหลากลีลา / Re: ..ขอบาทเดียว.. เมื่อ: เมื่อวานนี้ เวลา 11:39:38 PM
เริ่มโดย บ้านกลอนน้อย - กระทู้ล่าสุด โดย Black Sword
ยินเสียงดังฟังเพราะเคาะกระแป๋ง ไม่ได้แกล้งจริงจริ๊งยิ่งรัวถี่

7 คำประพันธ์ แยกตามประเภท / กลอน ร้อยกรองหลากลีลา / Re: ..ขอบาทเดียว.. เมื่อ: เมื่อวานนี้ เวลา 09:05:40 AM
เริ่มโดย บ้านกลอนน้อย - กระทู้ล่าสุด โดย น้ำหนาว
แหมพี่หมูน่ารักจะตายไป กระแป๋งครอบหัวไว้ในทันที