บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล

ห้องเรียน => ห้องเรียน กลบท => ข้อความที่เริ่มโดย: Black Sword ที่ 24, สิงหาคม, 2556, 11:33:14 AM



หัวข้อ: กลบทสิงหลวาท
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 24, สิงหาคม, 2556, 11:33:14 AM
                                                 กลบทสิงหลวาท
                                จาก "กลบทศิริวิบุลกิตติ์" โดยหลวงศรีปรีชา (เซ่ง)

                                              ๐ มีโองการว่าดูพธูนาฏ         
                                              ตุมฺเห ท่านจงปรารถนาหา
                                              ปุตฺเต ซึ่งพระราชกุมารา         
                                              รกฺขิตา จักได้ครองสนองวงษ์

                                              ยาอิตฺถี หญิงใด แม้นใสสุด         
                                              ได้ซึ่งบุตรชายหมายประสงค์
                                              สาอิตฺถี หญิงนั้นเป็นมั่นคง         
                                              ให้เลื่อนองค์ยศยิ่งเป็นมิ่งวัง

                                              อิตฺถีโย หญิงหมื่นหกพันสมร      
                                              ได้ฟังราชสุนทรน้ำจิตรหวัง
                                              อภิวาเทตวา น้อมอุตมัง         
                                              ต่างต่างตั้งดวงจิตรอุทิศใจ

                                              กตฺวา  บ้างกระทำซึ่งบวงสรวง      
                                              แก่เทพท้าวทั้งปวงอันเป็นใหญ่
                                              ปูเชติ บูชาต้นพระไทร         
                                              ที่เทพไทสิงสถิตมีฤทธิ์แรง

                                              กตฺวา บ้างกระทำพลีสาร         
                                              แก่เทพไทโคจารทุกหนแห่ง
                                              กาจิ บางหญิงก็จัดแจง         
                                              ให้ตบแต่งบูชาพระอาทิตย์

                                              จนฺทาทีนํ บ้างปรารถนา         
                                              เชิญบูชาพระจันทร์อันศักดิ์สิทธิ์
                                              ปตฺเถนฺติ ต่างต่างตั้งอุทิศ         
                                              บรรจงจิตรปรารถนาหาลูกชาย

                                              นลภีสุ หญิงหมื่นหกพันเศษ         
                                              ไม่สมเจตดั่งจิตรที่คิดหมาย
                                              ราชา สมเด็จจอมนารายณ์         
                                              จึงเยื้องกรายเข้าห้องประคองนุช

                                              อาห จึงมีโองการสนอง         
                                              แก่นารินละอองอันผ่องผุด
                                              ว่า ภทฺเท ดูกรสมรนุช         
                                              ผู้มีพักตร์อุตม์สุดไพบูลย์

                                              ว่า ตวํ ตัวน้องละอองโฉม          
                                              งามประโลมเทียบธิดาจิตราสูร
                                              ปตฺเถหิ เจ้าเอ๋ยจงอนุกูล         
                                              ช่วยเพิ่มพูนปรารถนาจงหาบุตร

                                              เทวี ส่วนว่าสุดาสมร         
                                              ยอดมเหสีสุนทรอันบริสุทธิ์
                                              วตฺวา ตอบองค์พระทรงพุทธ      
                                              ผู้เป็นมิ่งมงกุฎสมมุติวงษ์

                                              ว่า วีร ข้าแต่พระทูลเศียร         
                                              ผู้มีเพียรในภพสบประสงค์
                                              เทว สมมุติว่าเทพวงษ์         
                                              ข้าพระองค์จงรักพระจักรา

                                              สาธุ ดั่งน้องนี้ยินดีคิด         
                                              ขอกุศลดลจิตรเหมือนปรารถนา
                                              ปุนทิวเส พอเวลา            
                                              พระสุริยาแสงทองส่องอุทัย

                                              สมาทยิ ยอดมิ่งสมาน         
                                              สมาทานศีลแปดก็ผ่องใส
                                              อตฺตโนสีลํ เจ้าตั้งใจ         
                                              รักษาในศีลองค์พระทรงญาณ

                                              สจฺจกิริยํอกาสิ            
                                              นางดำริตั้งสัจอัธิษฐาน
                                              ว่า อหํ อันว่าข้าผู้ชาญ         
                                              เชิงชำนาญในผลกุศลทรง

                                              สเจอขณฺฑสีลา            
                                              ผิแลศีลสัตยาไม่ขาดผง
                                              ภเว ยังพึงมีดีมั่นคง         
                                              ดั่งจำนงดวงจิตรที่คิดมา

                                              ลเภยฺยํ ให้ได้ดังหมายปอง         
                                              เหมือนดวงจิตรที่ต้องประสงค์หา
                                              ปุตตํ ซึ่งพระราชบุตรา         
                                              อันเลื่อนล่วงลอยฟ้าลงมาดิน ฯ

                                                 ๑-----------------๑

         กลบทสิงหลวาท ปรากฏอยู่ในการประพันธ์ลำดับที่ ๔ ของตำราศิริวิบุลกิตติ์

         พิจารณาโดยรวมเห็นว่า ที่เพิ่มจากกลอนทั่วไป คือ

              - ใน ๑ บาท (๑ บาท = สองวรรค อันประกอบด้วยวรรคหน้าและวรรคหลัง) ให้แต่งโดยมีคำบาลีอยู่ในต้นบาทนั้นด้วยอย่างน้อย ๑ คำ (ต้นวรรค ๑ และ วรรค ๓) (คำบาลีที่ใส่ไปนั้นเมื่อแปลแล้วควรสอดรับกับเนื้อหาในสำนวนกลอนด้วย)

        ** กลบทสิงหลวาทนี้ มีปรากฏที่มาเฉพาะใน "กลบทศิริวิบูลกิตติ์" ไม่มีปรากฏใน "จารึกวัดพระเชตุพนฯ"
    
              ผิดพลาดประการใดขออภัยไว้ ณ ที่นี้ครับผม
                 ...-๐  Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา) ๐-...

                                 (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)
                                    • กลับสู่หน้าห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.0)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.0)
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.0)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง  คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012)
                                 (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)