บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล

ห้องเรียน => ห้องเรียนฉันท์ => ข้อความที่เริ่มโดย: Black Sword ที่ 08, กรกฎาคม, 2565, 10:48:55 PM



หัวข้อ: - ภัททวิราชฉันท์ ๒๑ -
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 08, กรกฎาคม, 2565, 10:48:55 PM
(http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/Sn.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1772)

- ภัททวิราชฉันท์ ๒๑ -

                ภัททวิราชฉันท์ ๒๑     (พัด-ทะ-วิ-ราด-ฉัน)  หรือ ภัททวิลาศฉันท์ ๒๑  เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า งามด้วยคณะอันเจริญ โดยมีกำหนดบาทเป็นคู่

๑.) รูปแบบของภัททวิราชฉันท์ ๒๑

                หนึ่งบท จะมี ๒ บาท
                แต่ละบาทแบ่งเป็น ๒ วรรค

        บาทที่ ๑ /    วรรคแรกมี  ๕  พยางค์ ........... วรรคที่สองมี  ๖  พยางค์
        บาทที่ ๒ /    วรรคที่สามมี  ๕  พยางค์ ........ วรรคสุดท้ายมี  ๕ พยางค์

                 (รวมเป็น  ๒๑  พยางค์ในหนึ่งบท)

๒.) ลักษณะบังคับ ครุ - ลหุ  (ดูผังด้านบนประกอบ)

                ครุ-ลหุ แต่ละวรรคจะมีลักษณะ คือ

                ครุ-ครุ-ลหุ-ลหุ-ครุ ............... ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ-ครุ
                ครุ-ครุ-ลหุ-ลหุ-ครุ ............... ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ

      โดยแต่ละวรรค  จะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น

                ๒ - ๓ ................ ๒ - ๔
                ๒ - ๓ ................ ๒ - ๓

๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส  (ดูผังด้านบนประกอบ)

           - สัมผัสภายในบท -

                คำสุดท้ายของวรรคแรก  เชื่อมสัมผัสไปยังคำที่ ๒ ของวรรคที่  ๒
                คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒  ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่  ๓

           - สัมผัสระหว่างบท -

               หากแต่งมากกว่า ๑ บท
               ให้คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า   ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่  ๒  ของบทต่อไป


- ตัวอย่างคำประพันธ์ -

        - ภัททวิราชฉันท์ ๒๑ -
       (ต้นแบบ ซึ่งแปลงจากคัมภีร์วุตโตทัย โดยนายฉันท์ ขำวิไล)

       ๐ ขันตี /สุประดิษฐ์                       ณ จิตต์ /ประจักษ์มั่นมี
       ปวงปราชญ์ /มนะปรีดิ์                   ประดับ /ประดากัน
       ๐ งามแพร้วพะพะพราว                ก็ดาวประดับจวงจันทร์
       แจ่มโลกศิริวรรณ                          วิลาศเรียงราย
       ๐ อาภรณ์สิประภัสสร์                   จรัสมณีฉันฉาย
       แช่มชื่นมนะชาย                           และหญิง ณ โลกัย
       ๐ งามขันติประเสริฐ                      ก็เลิศนะสิ่งใดใด
       เพียบพร้อมสุประไพ                      สุภาพสุภาภรณ์ ๚ะ๛
                                                               (ฉันทศาสตร์ : ฉันท์ ขำวิไล)

บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
- Black Sword -
(หมู มยุรธุชบูรพา)

                              (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)
                                    •  กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950)
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482)
                               (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)