บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล

ห้องเรียน => ห้องศึกษา กาพย์ โคลง ร่าย => ข้อความที่เริ่มโดย: Black Sword ที่ 03, ตุลาคม, 2565, 11:25:18 PM



หัวข้อ: - ร่ายโบราณ -
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 03, ตุลาคม, 2565, 11:25:18 PM
(https://i.ibb.co/zfJQk0k/image.png) (https://ibb.co/nkC6W5W)

ร่ายโบราณ

      ร่ายโบราณ  ที่เรียกว่าร่ายโบราณนั้น  เพียงขานเรียกเพราะเป็นคำร่ายอย่างหนึ่งที่มีชุกชุมในวรรณคดีโบราณทั่วไปเท่านั้น เช่น  ลิลิตพระลอ  เป็นต้น

    ๑.  รูปแบบของร่ายโบราณ   (ดูผังด้านบนประกอบ)

          ร่ายโบราณ   - อนึ่งร่ายโบราณนั้น  บทหนึ่งจะมีกี่วรรคก็ได้  แต่ส่วนมากจะมี ๕ วรรคขึ้นไป  แต่ละวรรคจะมี ๕ คำเป็นพื้น  ตลอดไปทุกวรรคจนจบ (อาจมากกว่าหรือน้อยกว่าบ้างนิดหน่อยตามควร)   ส่วนคำจบท้ายบทนั้น  ห้ามมิให้ใช้คำตายและคำที่มีรูปวรรณยุกต์ต่าง ๆ ในการจบท้ายบท

    ๒.  การรับ-ส่ง สัมผัส

            การรับส่งสัมผัสระหว่างวรรคของร่ายโบราณนั้น  คำสุดท้ายของวรรคหน้า  ส่งสัมผัสสระไปยังคำที่  ๑  ๒  หรือ ๓  คำใดคำหนึ่งก็ได้ของวรรคต่อไป

            และคำที่ส่งและรับสัมผัสกันระหว่างวรรคนั้น  ต้องส่งและรับด้วยคำชนิดเดียวกัน   คือ   หากส่งด้วยคำสุภาพ (ไม่มีรูปวรรณยุกต์) ก็ต้องรับด้วยคำสุภาพ   หากส่งด้วยคำรูปวรรณยุกต์เอกก็ต้องรับด้วยคำเอก   และส่งด้วยคำรูปวรรณยุกต์โทก็ต้องรับด้วยคำโท   เชื่อมกันเสมอไปเช่นนี้จนจบ

    ๓.  คำสร้อย   (ดูผังด้านบนประกอบ)

            คำสร้อยของร่ายโบราณนั้น  สามารถเติมได้อีก ๒ คำที่ท้ายบทตอนจบ  ซึ่งเป็นอย่างสร้อยโคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6280.msg21579#msg21579)ทั่วไป  หรือจะเติมแทรกสลับระหว่างวรรคทุกวรรคไปก็ได้  ซึ่งเป็นแบบที่ท่านแต่งเล่นเป็นพิเศษ

----- 0000000000000000000 -----

ตัวอย่างคำประพันธ์

           - ร่ายโบราณ (อย่างไม่มีสร้อย) -

           ศรีสิทธิฤทธิไชย  ไกรกรุงอะดุงเดชฟุ้งฟ้า  หล้าระรัวกลัวมหิมา  ระอาอานุภาพ  ปราบทุกทิศฤทธิรุกราญ  ผลาญพระนคร  รอนลาวกาวตาวตัดหัว  ตัวกลิ้งกลาดดาษดวน  ฝ่ายข้างยวนแพ้พ่าย  ฝ่ายข้างลาวประไลย  ฝ่ายข้างไทยไชเยศร์  คืนยังประเทศพิศาล  สำราญราษฎร์สัมฤทธิ  พิพิธราชสมบัติ  พิพัฒนะมงคล  สรรพสกลสิมา  ประชากรเกษมสุข  สนุกทั่วธรณี  พระนครศรีอโยธยา  มหาดิลกภพ  นพรัตน์ราชธานีบุรีรมย์  อุดมยศโยคยิ่งหล้า  ฟ้าฟื้นฝึกบูรณ์ ฯ
                                                               (ลิลิตพระลอ))

           - ร่ายโบราณ (อย่างมีสร้อยท้ายบท) -

           ชมข่าวสองพี่น้อง  ต้องหฤทัยจอมราช  พระบาทให้รางวัล  ปันผ้าเสื้อสนอบ  ขอบใจสูเอาข่าว  มากล่าวต้องติดใจ  บารนี ฯ
                                                               (ลิลิตพระลอ))

           - ร่ายโบราณ (อย่างมีสร้อยสลับวรรค) -

           หวังสิ้นชนม์ด้วยไข้ แก่แม่รา   สิ้นชีพไท้ด้วยผี แก่แม่รา   ในบุรีเราแม่ลูก แก่แม่รา  แม่จะยาหยูกจงเต็มใจ แก่แม่รา   ดังฤๅพ่อไปตายเมืองท่านม้วย แก่แม่รา  ด้วยหอกตาวหลาวดาบ แก่แม่รา  ด้วยกำซาบปืนยา ดังนี้ ฯ
                                                               (ลิลิตพระลอ)


อ้างอิง   :  ไวยากรณ์ไทย ภาคฉันทลักษณ์ : พระยาอุปกิตศิลปสาร
             :  ประชุมลำนำ ประมวลตำรากลอนกานต์ โคลงฉันท์ : หลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก)

          บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
          - Black Sword -
           (หมู มยุรธุชบูรพา)

                               (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)
                                   • กลับสู่หน้า สารบัญ ร่าย  คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012)
                                   • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411)
                                   • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426)
                                   • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433)
                                   • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951)
                                   • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950)
                                   • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482)
                               (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)