|
หัวข้อ: - โคลงสี่ดั้นสุภาพ - เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 18, กันยายน, 2565, 11:50:12 PM (https://i.ibb.co/vsxk6Gt/image.png) (https://imgbb.com/) โคลงสี่ดั้นสุภาพ โคลงสี่ดั้นสุภาพ เป็นโคลงที่ต่อยอดขึ้นมาโดยท่านเนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ โดยให้โคลงมีระเบียบสัมผัสแบบโคลงสี่สุภาพ และมีการวางคำและระเบียบคำเอกคำโทแบบโคลงดั้น หรืออาจต่อยอดจากโคลงสินธุมาลี (โคลงจากตำรากาพย์) ซึ่งไม่บังคับเอกโท โดยจัดรูปแบบบังคับระเบียบคำเอกคำโทให้ชัดเจน ระบุชื่อและนำใช้ในกวีนิพนธ์เขียนแผ่นดิน (ก.ค. ๒๕๓๖) โคลงสี่ดั้นสุภาพ - บทหนึ่งมี ๒๘ คำเป็นหลัก อันยังไม่นับรวม "สร้อยโคลง" ที่เพิ่มได้อีกสองแห่ง แห่งละสองคำ ในท้ายบาทที่ ๑ และท้ายบาทที่ ๓ ซึ่งใช้สร้อยโคลงแบบทั่วไป คณะของโคลงสี่ดั้นสุภาพ - โคลงสี่ดั้นสุภาพ ในหนึ่งบทนั้นมี ๔ บาท แต่ละบาทแบ่งเป็น ๒ วรรค ประกอบด้วยวรรคหน้า ๕ คำ และวรรคหลังอีก ๒ คำ (รวมเป็น ๗ คำในหนึ่งบาท) ทั้งสี่บาทจึงมี ๒๘ คำเป็นหลักดังกล่าว และในการแต่งโคลงสี่ดั้นสุภาพนั้น มีจุดต้องใช้คำสุภาพ (คำที่ไม่มีรูปวรรณยุกต์) อยู่ ๔ แห่ง คือ คำที่ ๗ ในบาทแรก ,คำที่ ๕ ในบาทที่สองและบาทที่สาม และ คำที่ ๗ ในบาทที่สี่ (ดังผังประกอบ) ************************************** - การแต่งโคลงสี่ดั้นสุภาพ - ๑. สัมผัสบังคับ (ดูผังด้านบนประกอบ) การสัมผัสในบทของโคลงสี่ดั้นสุภาพนั้น มีจุดบังคับรับ-ส่ง สัมผัสสระภายในบทเหมือนโคลงสี่สุภาพ ตามตำแหน่งที่โยงเส้นดังแสดงไว้ในผัง คือ - คำสุดท้ายของบาทแรก (คำที่ ๗) ให้ส่งสัมผัสสระไปยังคำที่ ๕ ของบาทที่สองและบาทที่สาม - คำสุดท้ายรูปโทของบาทสอง (คำที่ ๗) ส่งสัมผัสสระไปยังคำที่ ๕ รูปโทของบาทที่สี่ ๒. คำเอก คำโท (ดูผังด้านบนประกอบ) ในหนึ่งบทของโคลงสี่ดั้นสุภาพนั้น มีการกำหนดบังคับใช้คำรูปวรรณยุกต์เอกไว้ ๗ แห่ง และรูปโท ๔ แห่ง โดยมีลักษณะเดียวกับโคลงสี่ดั้น ดังผังประกอบ โดยคำรูปเอกนั้น ใช้คำตายแทนได้เช่นเดียวกับโคลงทั่วไป ๓. การสลับตำแหน่งคำเอก-คำโท ในโคลง ในโคลงสี่ดั้นสุภาพนั้น ตำแหน่งคำเอก คำโท ในโคลงที่บังคับไว้นั้น สามารถสลับที่กันได้หนึ่งแห่งเหมือนโคลงสี่ทั่วไป นั่นคือ คู่คำเอก-โท ในคำที่ ๔-๕ ของบาทแรก นั่นเอง ๔. การใช้เอกโทษ-โทโทษ รายละเอียดเรื่องคำเอกโทษ คำโทโทษที่ใช้ในโคลง คลิกอ่านได้ ที่นี่ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6280.msg21581#msg21581) ๕. คำสร้อย โคลงสี่ดั้นสุภาพนั้น ในบาทที่ ๑ และบาทที่ ๓ หากกระแสความยังไม่สิ้น สามารถใส่สร้อยได้อีกสองคำเหมือนโคลงสี่ทั่วไป รายละเอียดเรื่องคำสร้อยที่ใช้ในโคลง คลิกอ่านได้ ที่นี่ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6280.msg21579#msg21579) ส่วนระหว่างบทต่อบทนั้น ผู้แต่งก็มักทำการ ร้อยโคลงคลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6280.msg21588#msg21588) อย่างโคลงสี่สุภาพปกติทั่วไป ตัวอย่างคำประพันธ์ ๐ แสงฟ้าสาดฟ้าฟาด แผ่นดิน เปล่งประกายธรณิน ถิ่นนี้ ลิบลิบเทือกภูผิน ผงาดเมฆ ควันค่อยลอยคล้อยลี้ ยะลา ๐ ผาพาดดาดไม้คล่ำ ชอุ่มเขียว ฉ่ำชื่นกลืนกลมเกลียว เกลื่อนเหย้า มรรคาวิถีเทียว ทางถ่อง เมืองสู่เมืองเรื้องเร้า แหล่งยะลา ๐ หัทยามัสยิดตั้ง ตูมพนม บุญบ่มเมืองมาสม สั่งสร้าง ชนเมืองเชิดเมืองชม ชวนสงบ สงบอยู่อย่ารู้ร้าง ยะลา ๐ แสงฟ้าส่องฟ้าส่อง ใจเมือง งามสง่าอ่าองค์เรือง รักป้อง ประทีปแห่งทิพย์ประเทือง ภูมิประเทศ เพรียกแผ่นดินฟ้าร้อง เรียกยะลา (เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ : เขียนแผ่นดิน (ก.ค. ๒๕๓๖)) บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล - Black Sword - (หมู มยุรธุชบูรพา) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468) • กลับสู่หน้า สารบัญ โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411) • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012) • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426) • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950) • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468) |