บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล

ห้องเรียน => ห้องเรียนฉันท์ => ข้อความที่เริ่มโดย: Black Sword ที่ 25, กรกฎาคม, 2565, 11:40:15 PM



หัวข้อ: - ตการวิปุลลาฉันท์ ๓๒ -
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 25, กรกฎาคม, 2565, 11:40:15 PM
(http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/DO.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1788)

- ตการวิปุลลาฉันท์ ๓๒ -

      ตการวิปุลลาฉันท์ ๓๒   (ตะ-กาน-วิ-ปุน-ลา-ฉัน)  เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า  ไพบูลย์ด้วย ตะ คณะ แต่หน้า ๔ อักษร ในแต่ละบาท (ต คณะ = ครุ-ครุ-ลหุ)

๑.) รูปแบบของตการวิปุลลาฉันท์ ๓๒

      หนึ่งบท จะมี ๔ บาท
      แต่ละบาทจะมีเพียง ๑ วรรค  (๑ วรรค ถือเป็น ๑ บาท)
      วรรคละ ๘ พยางค์

      (รวมเป็น ๓๒ พยางค์ในหนึ่งบท)
   
๒.) ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ  (ดูผังด้านบนประกอบ)
   
      ครุ-ลหุ   แต่ละวรรคจะมีลักษณะเหมือนกันทุกวรรค  คือ

      ครุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ-ลหุ-ครุ ..... ครุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ-ลหุ-ครุ
      ครุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ-ลหุ-ครุ ..... ครุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ-ลหุ-ครุ

    โดยแต่ละวรรคจะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น

        ๓ - ๕ ................ ๖ - ๒
        ๓ - ๕ ................ ๖ - ๒

๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส  (ดูผังด้านบนประกอบ)

           - สัมผัสภายในบท -

      คำสุดท้ายของวรรคแรก  เชื่อมสัมผัสไปยังคำที่ ๖  ของวรรคที่ ๒
      คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒  ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓

          - สัมผัสระหว่างบท -

      หากแต่งมากกว่า  ๑  บท
      คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า  ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๒  ของบทต่อไป


- ตัวอย่างคำประพันธ์ -


        - ตการวิปุลลาฉันท์ ๓๒ -
           (ต้นแบบ ซึ่งแปลงจากคัมภีร์วุตโตทัย โดยฉันท์ ขำวิไล)

       ๐ จักประกอบ /ประกาศในประการ         แจ้งประจักษ์นะสังขาร /พิปราย
       มีเสมือน /เสมอลักษณ์นะคลาย              ไตรประเภทปพัทธ์พร้อม /ประพันธ์
       ๐ หนึ่งอนิจจตาคือจะแปร                       ด้วยมิเที่ยงมิถ่องแท้ก็ผัน
       โอ้อนาถอนิจน้อยก็พลัน                         สิ้นผสมนะสังขารบ่คง
       ๐ อีกประการก็คือทุกขะตา                     ล้วนจะถึงนะทุกขาละลง
       สู่สถานสถิตยังบ่ยง                                 ยากจะทนจะทัดทั้งจะทาน
       ๐ สามอนัตตตานี้วิกล                            แยกบ่ชิดบ่ใช่ตนประสาน
       สิ่งประสงค์มิสมสิทธิ์วิจารณ์                    เห็นประจักษ์ประจำแจ้ง ณ ใจ
       ๐ ฉันท์เชลงฉลาดเฉลิมฉลอง                  ร่ำประดิษฐ์ประดับลองและไข
       ฉันทะวรรณะพฤติโตณทัย                      ถ้วนอุทานอุทาหรณ์ฤหาญ
       ๐ น้อยนะวิทย์ลิขิตข้อก็ยาก                    เพียรประพันธ์สุพจน์พากย์พิศาล
       ต้นตนุมัชฌบทแบบบุราณ                       สิ้นตการวิปุลลาเลบง
                                                                        (ฉันทศาสตร์ : ฉันท์ ขำวิไล)


บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
- Black Sword -
(หมู มยุรธุชบูรพา)

                              (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)
                                    • กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950)
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482)
                               (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)