บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล

ห้องเรียน => ห้องเรียนฉันท์ => ข้อความที่เริ่มโดย: Black Sword ที่ 30, กรกฎาคม, 2565, 10:40:39 PM



หัวข้อ: - มณีคณะนิกรฉันท์ ๑๕ - บ้านกลอนน้อย
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 30, กรกฎาคม, 2565, 10:40:39 PM
(http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/un.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1810)

- มณีคณะนิกรฉันท์ ๑๕ -

                มณีคณะนิกรฉันท์ ๑๕   (มะนี-คะนะ-นิกะระ-ฉัน)  เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า  งามประดุจดังแก้วมณี

๑.) รูปแบบของมณีคณะนิกรฉันท์ ๑๕

                หนึ่งบท จะมี ๔ บาท
                แต่ละบาทแบ่งเป็น ๒ วรรค  
                วรรคหน้ามี  ๘ พยางค์ ..... วรรคหลังมี ๗ พยางค์

                (รวมเป็น ๑๕ พยางค์ในหนึ่งบาท)
   
๒.) ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ  (ดูผังด้านบนประกอบ)
   
                ครุ-ลหุ   แต่ละบาทจะมีลักษณะเหมือนกันทุกบาท  คือ

                ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ครุ ........ ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ครุ

    โดยแต่ละวรรคจะแบ่งจังหวะการอ่านเป็นจังหวะเดียวเรื่อย ๆ ตลอดวรรค


๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส  (ดูผังด้านบนประกอบ)

           - สัมผัสภายในบท -

                คำสุดท้ายของวรรคที่ ๔  ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๖

          - สัมผัสระหว่างบท -

                หากแต่งมากกว่า  ๑  บท
                คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า  ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๔  ของบทต่อไป


- ตัวอย่างคำประพันธ์ -


        - มณีคณะนิกรฉันท์ ๑๕ -
           (ต้นแบบ ซึ่งแปลงจากคัมภีร์วุตโตทัย โดยฉันท์ ขำวิไล)

       ๐ ก็ชนะจะอนุสร       มละอกุสละกัม
       มบททศพิธบุ             รพฐิติสติบวร
       จิรศิริสถิตะระ            บุมณิคณะนิกร
       ก็ประดุจสกละว         จนะลหุครุเดียว
                         ๑ บท
                                          (ฉันทศาสตร์ : ฉันท์ ขำวิไล)


บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
- Black Sword -
(หมู มยุรธุชบูรพา)

                              (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)
                                    • กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950)
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482)
                               (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)