บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล

ห้องเรียน => ห้องเรียนฉันท์ => ข้อความที่เริ่มโดย: Black Sword ที่ 12, มิถุนายน, 2565, 10:33:02 PM



หัวข้อ: - มันทักกันตาฉันท์ ๑๗ -
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 12, มิถุนายน, 2565, 10:33:02 PM
(http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/XK.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1711)

- มันทักกันตาฉันท์ ๑๗ -

                มันทักกันตาฉันท์ ๑๗   (มัน-ทัก-กัน-ตา-ฉัน)  เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า เหมือนด้วยความคิดอันเป็นที่ชอบใจ

๑.) รูปแบบของมันทักกันตาฉันท์ ๑๗

                หนึ่งบท จะมี  ๓  วรรค  (โดย  ๓ วรรคถือเป็นหนึ่งบาท)

                วรรคแรกมี  ๑๐  พยางค์ ........... วรรคสองมี  ๔  พยางค์
                วรรคสุดท้ายมี  ๓  พยางค์

                (รวมเป็น  ๑๗  พยางค์ ในหนึ่งบท)

๒.) ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ  (ดูผังด้านบนประกอบ)

                ครุ-ลหุ แต่ละวรรคจะมีลักษณะ คือ

              ครุ-ครุ-ครุ-ครุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ครุ ................ ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ
              ลหุ-ครุ-ครุ

          โดยแต่ละวรรค  จะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น

                ๒ - ๒ - ๖ .................. ๑ - ๓
                ๓

๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส  (ดูผังด้านบนประกอบ)

           - สัมผัสภายในบท -

                คำสุดท้ายของวรรคแรก  เชื่อมสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๒
                ส่วนวรรคที่สามเป็นอิสระ

           - สัมผัสระหว่างบท -

               หากแต่งมากกว่า ๑ บท
               ให้คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า   ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่  ๑  ของบทต่อไป


- ตัวอย่างคำประพันธ์ -

          - มันทักกันตาฉันท์ ๑๗ -

          ๐ อ้าโฉม/ฉายสาย/ส ม ร มะทะนา ........ ฟัง/บิดาว่า
          เถอะทรามวัย
          ๐ อันองค์/สมเด็จ/พระนรปะติไซร้ .......... ท่าน/จะรับไป
          ณ เขตขัณฑ์
          ๐ ลูกเคยมุ่งภักดิ ณ ปรมะธรร- .............. มาธิราชัน-
          ยะสามี
          ๐ ท่านตามมาจากวระสุระบุรี ................ โดยกมลที่
          สิเนหา
          ๐ หากลูกยอมไปละก็วระสุดา ............... คงจะได้สา-
          ระพัตสุข
          ๐ ไปอยู่เวียงเนียงฤก็จะบมิทุกข์ ............. ปราศะเข็ญขุก
          และปลอดภัย
          ๐ ภูมีดีกว่าอะมระเพราะหทัย ................ ท่านสิรักใคร่
          สุนารี
          ๐ พ่อแลเห็นปรากฏะฤดิฉะนี้ …............. จึ่งจะมอบศรี
          สุดาอร
          ๐ แด่องค์สมเด็จปรมะอดิศร .................. แล้วจะได้นอน
          ละตาหลับ
          ๐ อ้าลูกน้อยกลอยฤดิบิตุระรับ .............. เชิญเถอะงามสรรพ
          สุมาลี!
                                                            (มัทนะพาธา : พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว)

          - มันทักกันตาฉันท์ ๑๗ -

          ๐ โอม โอม โอม เดชะพระรตนะไตร ...... อิทธิเกรียงไกร
          นะตรีภพ
          ๐ แลสิ่งศักดิ์สิทธิพิจิตระจบ .................. จักรวาลลบ
          ธราดล
          ๐ ขอมวลไทยราษฏระนิกระชน ............ บันลุโสตถิ์ผล
          สถาพร
          ๐ ขอชาติไทยไพบุละศุภะบวร .............. สุขสโมสร
          ตลอดกาล
          ๐ ขอชาติไทยพ้นพิพิธะภัยะผลาญ ........ ปวงริปูพาล
          พินาศไป
          ๐ ขอชาติไทยคงถิระอิสระชัย ................ สืบเสถียรไทย
          บ่แปรผัน
          ๐ ขอชาติไทยสบวัฒนะชัยะพัน- ........... ลึกอุฬารอัน
          อุดมเลิศ
          ๐ ขอชาติไทยเรืองรณะพละประเสริฐ ..... ส่ำสตรูเพริด
          พะพรั่นหนี
          ๐ ขอชาติไทยวัฒนะนิจะทวี .................. เกียรติศักดิ์ศรี
          และอำนาจ
          ๐ ขอชาติไทยชาญชัยะวระพิลาศ ........... เป็นมหาชาติ
          มิช้านาน
          ๐ ขอชาติไทยครองมหะรัฐะอุฬาร .......... อิทธิไพศาล
          พิสิฐผล
          ๐ ขอชาติไทยคงสถิตะจิระจน ................ ปัถพีดล
          นภาสูญ
                                                             (วีรชนคำฉันท์ : เสวตร เปี่ยมพงศ์สานต์)

           - มันทักกันตาฉันท์ ๑๗ -

          ๐ ชนพึงขาดทานก็เพราะมนะตระหนี่ ….... หรือฉะนั้นมี
          ประมาทใจ
          ๐ ขาดเจือชนผู้ทุพละดละภัย ................... ใครจะเป็นไร
          มิน้อมจิตต์
          ๐ ปวงปราชญ์เคยพบสพะกรณินิจ ........... ส่งสุภาษิต
          กระทบใจ
                                                               (เทศะแพทย์คำฉันท์ : นายนราภิบาล (ศ. เทศะแพทย์))

บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
- Black Sword -
(หมู มยุรธุชบูรพา)

 
                              (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)
                                    • กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950)
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482)
                               (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)