|
หัวข้อ: - สุรางคนางค์ฉันท์ ๒๘ - เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 15, ธันวาคม, 2564, 10:48:38 PM (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/0Q.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1621) - สุรางคนางค์ฉันท์ ๒๘ - สุรางคนางค์ฉันท์ ๒๘ (สุ-ราง-คะ-นาง-ฉัน) จากพื้นเดิมกาพย์สุรางคนางค์ ๒๘ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=13797.msg50175#msg50175) นำใส่ลหุเข้าไปโดยพระยาศรีสุนทรโวหาร (ผัน สาลักษณ) ในอิลราชคำฉันท์ ก่อให้เกิดความเร่งเร้าฉับไวขึ้น ๑.) รูปแบบของสุรางคนางค์ฉันท์ ๒๘ หนึ่งบทจะมี ๗ วรรค วรรคละ ๔ พยางค์ เสมอกันทุกวรรค (รวมเป็น ๒๘ พยางค์ในหนึ่งบท) ๒.) ลักษณะบังคับ ครุ - ลหุ (ดูผังด้านบนประกอบ) ครุ-ลหุ แต่ละวรรคจะมีลักษณะเหมือนกันทุกวรรค คือ ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ .................. ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ โดยแต่ละวรรคจะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น ๒ - ๒ เหมือนกันทุกวรรค ๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส (ดูผังด้านบนประกอบ) - สัมผัสภายในบท - ๑) คำสุดท้ายของวรรคที่ ๑ ร้อยสัมผัสสระไปยัง คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ๒) คำสุดท้ายของวรรคที่ ๓ ร้อยสัมผัสสระไปยัง คำสุดท้ายของวรรคที่ ๕ ๓) คำสุดท้ายของวรรคที่ ๔ ร้อยสัมผัสสระไปยัง คำที่ ๒ ของวรรคที่ ๕ ๔) คำสุดท้ายของวรรคที่ ๕ ร้อยสัมผัสสระไปยัง คำสุดท้ายของวรรคที่ ๖ - สัมผัสระหว่างบท - หากแต่งมากกว่า ๑ บท คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๓ ของบทต่อไป - ตัวอย่างคำประพันธ์บางส่วน - - สุรางคนางค์ฉันท์ ๒๘ - ๐ คณาอมาตย์ ตระหนักณสาสน์ ก็คลายลำเค็ญ ระบือระบาย ขยายประเด็น พระยากพระเย็น พิโยคบุรี ๐ พะสาปพะสัน พะโทษพะทัณ ฑกรรม์กระลี พระเกรงพระยำ จะทำพิธี พระภูบดี จะคืนนคร ๐ อมาตย์ประชา ธชีพระบา ก็เบานิวรณ์ กะกันสฤษดิ์ กิโจประกรณ์ มินิ่งมินอน มิเกี่ยงมิกัน ๐ ประดุจพระราช ประสงค์ประสาท ละสิ่งละอัน สถลสถาน สพานและสรร พมารคภิมัณฑ์ พิมลมะเลือง ๐ ลุมาดกมล ละผู้ละตน หทัยประเทือง อมัจจ์บดี กุลีและเนือง ประชา ณ เมือง ก็เปรมก็ปรีดิ์ (อิลราชคำฉันท์ (๒๔๕๖) : พระยาศรีสุนทรโวหาร (ผัน สาลักษณ)) - สุรางคนางค์ฉันท์ ๒๘ - ๐ พระเผยประภาษ กะมุขอมาตย์ บดีประธาน ตระเตรียมสกล พหลทหาร สมรรถะชาญ ประดังประดา ฯ ๐ สพรึบสพรั่ง ณหน้าและหลัง ณซ้ายและขวา ละหมู่ละหมวด ก็ตรวจก็ตรา ประมวญกะมา ก็มากประมาณ ฯ (สามัคคีเภทคำฉันท์ (๒๔๕๗) : ชิต บุรทัต) - สุรางคนางค์ฉันท์ ๒๘ - ๐ อรุณสมัย รวีอุทัย ระเรื่อนภา ไสวสว่าง กระจ่างก็จ้า ประเจิดทิศา บุรพอุไร ๐ สุโนกสนั่น เลบงประชัน พนัสะไพร ดุเหว่าวิเวก ดิเรกกะไพ- เราะศัพทะใส สำเนียงพนานต์ ๐ กุกุฏก็ขัน สำเนียงสนั่น กระชั้นประสาน ชนกธนิทร์ สถิดย์สถาน ภิรมย์สราญ ก็ฟื้นพระองค์ ๐ เสด็จสนาน อุทกะธาร เผด็จก็ตรง เสด็จอมาตย์ ประกาศประสงค์ จะกอปร์ ณ มง- คลาวิวาห์ ๐ จะเสกอุภัย วิวาห์ดนัย สมัยะวา- ระใดจะดี มุนีทิชา ผจงและหา ดิถีอดุลย์ ๐ ทิชากุวิท ดำรับสฤษดิ์ ก็ค้นก็คูณ คำนวณดิถี ระวีประมูล ศศีก็กูล กะฤกษ์มหันต์ ๐ อมรประชุม ดิจันทร์ก็กุม ดิถีจรัล ทิชาตระหนัก มลักก็วัน- ทนาและพลัน แถลงดิถี ๐ วิทิตก็ตรัส อมาตยะจัด พระราชพิธี ตระเตรียมกะงาน ณ วารทชี แถลงดิถี ตำรับบุราณ ๐ ประมุขอมาตย์ ประณตพระบาท พระภูมิบาล กะราชกิจ วิวิธประมาณ กะเกณฑะการ ก็พร้อมก็เพรียง (วิวาห์รามจันทร์ (๒๔๗๕) : พระเทพสุเมธี (ส. วิเศษโกสิน)) - สุรางคนางค์ฉันท์ ๒๘ - ๐ ลุรุ่งทิวา สิอารุยา ก็แต่งสกนธ์ ณ พักตร์ก็ใช้ สะไบปะบน คละไลและดล ณ คาม ธ เจ้า ๐ นครและพอ ปะบ่าวก็ขอ จะพบและเข้า ณ ห้องมิช้า ธ มา ณ เนา ธ รับ ณ เยา- วพาน่ะดี ๐ ธ ขอยุพา ขยาย ณ ผ้า มิปกฉวี ณ พักตร์อนงค์ ผิปลงฤดี ก็คงจะมี นะข้อระทม ๐ อนงค์คะนึง รหัสยะพึง จะขื่นจะขม อดีตสมัย ฤทัยระทม แถลงประสม กะเหตุไถล ๐ มิยอมจะเปลื้อง ประมุข ณ เมือง ก็เร้าพิไร ธ พูดมิหยุด ก็สุดวิสัย ก็จำฤทัย กระทำเพราะเกรง ๐ ถลกสะไบ ณ พักตร์ ธ ได้ พินิจและเพ่ง ก็แพทย์พิพาก- ษะหลากและเร่ง เสน่หเปล่ง พจีพิไร ๐ ณ ยามเจอะหน้า วิไลยุพา น่ะมากไฉน ประมุขนคร บ่หย่อนกะใคร ธ รักและใคร่ ณ นงพงา ๐ ลุอายุมาก ก็ดี ฤ พราก เสน่ห์ยุพา ธ หลงฤน้อย ละห้อยอุรา พินิจ ณ หน้า นรีตะลึง ๐ อุทานมินิ่ง ซิสวยนะจริง สินึกมิถึง มิเห็นมิมี สรีระพึง จะรักประหนึ่ง ฉะนี้นะไหน (อารุยาคำฉันท์ (๒๔๘๙) : ลออง จุลกะเศียน) - สุรางคนางค์ฉันท์ ๒๘ - ๐ เพราะขาดสุขุม ณ ช่วงประชุม บ่วางถวิล มิช้าก็ฉาว เลอะด้าวและดิน เพราะรอบบุรินทร์ ก็ยินก็ยล ๐ มิไตร่มิตรอง มิกลั่นมิกรอง มิคิดมิค้น ประสิทธิศักย์ รึจักประจญ อรินทร์จะรณ ณรงค์อะไร ๐ และยังจะย้ำ ภยาขย้ำ ขยำเพราะใย ขยุ้มขยับ ยะยับยะไย่ กะฝ่ากะไฟ ไฉนละน้ำ ๐ ฉะนั้นฉะนี้ วิธีวิถี ก็ถูกกระทำ เพราะราชบุรุษ ประยุทธและย่ำ และจับและจำ ตรุร้ายตะราง ๐ มิชักมิช้า ก็ไล่ก็ล่า ละบ้านละบาง ลุย่ำลุเย็น บ่เว้นบ่วาง ก็แล่นก็ล้าง ตลบตะลุย ๐ กถาสิแทบ กระอักกระแอบ เพราะใจกระจุย กระจายกระจุก ขยุกขยุย จะหลุดจะลุ่ย เตลิดตะลอน ๐ ประหนึ่งสุนัข ก็สิ้น ณ ศักดิ์ จะซอกจะซอน คะนึงคะเน ผิว์เร่ผิร่อน จะนิ่งจะนอน สนิทไฉน ๐ จะยึดพยัคฆ์ บ่สิ้น ณ ศักดิ์ ประจักษ์กะใจ จะงามสง่า เพราะกล้าเพราะไกร รึควรนะใคร จะตำหนิตัว (กถาจรดปกาสิต (๒๕๓๑) : คมทวน คันธนู) บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล - Black Sword - (หมู มยุรธุชบูรพา) • กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433) • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012) • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950) • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468) |