|
หัวข้อ: - อาขยานิกาฉันท์ ๒๒ - เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 16, พฤษภาคม, 2565, 10:41:32 PM (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/T.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1689) - อาขยานิกาฉันท์ ๒๒ - อาขยานิกาฉันท์ ๒๒ (อา-ขะ-ยา-นิ-กา-ฉัน) เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า กล่าวด้วย ตะ คณะ (ครุ-ครุ-ลหุ) เป็นต้น และ ชะ คณะ (ลหุ-ครุ-ลหุ) เป็นต้น ๑.) รูปแบบของอาขยานิกาฉันท์ ๒๒ หนึ่งบท จะมี ๒ บาท แต่ละบาทแบ่งเป็น ๒ วรรค วรรคหน้ามี ๕ พยางค์ วรรคหลังมี ๖ พยางค์ (รวมบทหนึ่งมี ๒๒ พยางค์) ๒.) ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ (ดูผังด้านบนประกอบ) ครุ-ลหุ แต่ละบาทจะมีลักษณะ คือ ครุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ ................... ลหุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ ................... ลหุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ โดยแต่ละบาทจะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น ๒ - ๓ .......... ๓ - ๓ เหมือนกันทุกบาท ๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส (ดูผังด้านบนประกอบ) - สัมผัสภายในบท - คำสุดท้ายของวรรคแรก เชื่อมสัมผัสไปยังคำที่ ๓ ของวรรคที่ ๒ คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓ - สัมผัสระหว่างบท - หากแต่งมากกว่า ๑ บท คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๒ ของบทต่อไป - ตัวอย่างคำประพันธ์ - - อาขยานิกาฉันท์ ๒๒ - ๐ ห่วงลูก /พะวงหลัง และก็สั่ง /สะท้อนใจ พระเนตร /พระนางไหล ละละหลั่ง /สะพรั่งพรู ๐ ลูกแก้วก็กรายกลับ พระจะลับก็เหลียวดู ประคองตะแคงหู ก็เพราะห่วงคระโหยหน ๐ ฝันร้ายสำแดงฤทธิ์ บ่มิผิดพระกังวล ทวีเทวษทน ปะทะทุกข์ ฤ ทัดทาน ๐ ลูกหายพระแม่หา ขณะมามิพบพาน ก็สุดจะสงสาร สติตั้งนะอย่างไร ๐ เที่ยวตามเพราะความรัก ก็จะหนักนะเพียงไหน พระด้นและค้นใน ณ พนมพนาดร ๐ กู่ก้องเพราะร้องหา บ่มิมาก็อาวรณ์ จะทอดหทัยถอน ณ ประเทศนทีธาร ๐ แหบแห้งเพราะไห้โหย อุระโรยละลนลาน จะล้มจะลุกคลาน ขณะครวญประคองกาย ๐ เสียงจักจั่นแจ้ว ก็จะแว่วว่ะหญิงชาย พระคิดสำคัญหมาย บ่มิแน่ก็แปรปรวน ๐ สงสารพระเซซบ มิประสบก็เซซวน จะโศกกำสรวลหวน และละห้อยมิหายโหย ๐ ลูกรักก็มาร้าง ฤ จะว่างสะอื้นโอย พระพายพระชายโชย ก็มิชื่นเพราะชมกัน ๐ ซัดเซพเนจร อุระร้อนและกลับหัน จะทูลพระทรงธรรม์ สิก็ท้อเพราะรอรา .................. ฯลฯ .................. (มหาชาติคำฉันท์ : ฉันท์ ขำวิไล) - อาขยานิกาฉันท์ ๒๒ - ๐ ยังมีแพะหนึ่งตัว พฤติชั่วประจำวัน ขโมยสิหญ้าอัน คณะโค ณ บาลหา- ๐ ให้ม้าประจำกิน ปฏิทินมิเว้นรา ณ เอกทิวาครา ขณะหลงพะวงกิน ๐ โคบาลสิสังเกต ยละเมษสิตฤปตฤณ ก็ย่องประคองอิน- ทริยะเคลื่อนเขยื้อนมา- ๐ ข้างหลังแพะพลั้งเผลอ เหมาะเจาะเจอก็บีฑา ตะพดมิลดลา เฉพาะหลังประดังตี ๐ เจ็บปวดและรวดเร้า แพะมิเจ่าก็วิ่งหนี แหมะซุ่มสิอินทรีย์ ณ สลัวกะครัวไฟ ๐ เดียวผ่านสถานพัก ก็สุนัขคะนองใจ เลาะครัวตะบันไป จะขโมยกระยากิน ๐ วันหนึ่งก็ถึงคราว เคราะหะฉาวประมลทิน แงะครัวคะนองวิญญ์ สุทะกรรมประจำเห็น ๐ โสนัขประคองกาย เลาะสบายเพราะจัดเจน ประตูเผอิญเวร มิจะปิดสนิทดี .................. ฯลฯ .................. (หิโตปเทศคำฉันท์ : สอาด สมบัติศิริ) บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล - Black Sword - (หมู มยุรธุชบูรพา) • กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433) • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน คลิก (https://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=15216.msg55729#msg55729) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411) • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951) • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468) |