|
หัวข้อ: - สุทธวิราชิตาฉันท์ ๑๐ - เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 21, พฤษภาคม, 2565, 12:18:23 AM (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/qz.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1688) - สุทธวิราชิตาฉันท์ ๑๐ - สุทธวิราชิตาฉันท์ ๑๐ (สุด-ทะ- วิ-รา-ชิ-ตา-ฉัน) เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า รุ่งเรืองงามบริสุทธิ์อันปราศจาก นะ คณะ (น คณะ = ลหุ-ลหุ-ลหุ) ๑.) รูปแบบของสุทธวิราชิตาฉันท์ ๑๐ หนึ่งบท จะมี ๒ บาท แต่ละบาทแบ่งเป็น ๒ วรรค วรรคหน้ามี ๖ พยางค์ ......... วรรคหลังมี ๔ พยางค์ (รวมเป็น ๑๐ พยางค์ในหนึ่งบาท) ๒.) ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ (ดูผังด้านบนประกอบ) ครุ-ลหุ แต่ละบาทจะมีลักษณะ คือ ครุ-ครุ-ครุ-ลหุ-ลหุ-ครุ ............. ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ โดยแต่ละบาท จะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น ๓ - ๓ ....... ๔ เหมือนกันทุกบาท ๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส (ดูผังด้านบนประกอบ) - สัมผัสภายในบท - คำสุดท้ายของวรรคแรก เชื่อมสัมผัสไปยังคำที่ ๒ ของวรรคที่ ๒ คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓ ส่วนวรรคที่สี่เป็นอิสระ - สัมผัสระหว่างบท - หากแต่งมากกว่า ๑ บท ให้คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๒ ของบทต่อไป - ตัวอย่างคำประพันธ์ - - สุทธวิราชิตาฉันท์ ๑๐ - ๐ ทันใดใน /ขณะที่ ฤดีสิงัน งงงวยพลาง /เพราะประหวั่น และหวาดกระไร ๐ ฟังแล้วองค์อติรูป ก็วูบหทัย ไม่ทันคิดละไฉน เพราะมัวตะลึง ๐ สันนยาสีละก็ร้อง สิก้องและถึง โถมทับองค์ดุจะตรึง ก็ล้มและหงาย ๐ แข้งค้ำศอละกระชับ มิกลับมิกลาย พลางชักมีดและก็หมาย เขม้นพระทรวง ๐ แทง แทง แทง บ่มิถอย ทยอยทะลวง ทำนองฆ้อนระบุควง และเข่นตะปู ๐ โหมกำลังพละแรง และแทงมิดู จนหลั่งโลหิตะพรู ตลอดและนอง .................. ฯลฯ .................. (อติรูปคำฉันท์ : หม่อมหลวงหญิงประมูลมาศ อิศรางกูร) - สุทธวิราชิตาฉันท์ ๑๐ - ๐ เมื่อเวสสันดรราช พระปรารถนา แล้วเจ้าจอมอมรา ประสิทธิ์ประสาท ๐ ได้ปลาบปลื้มวรแปด ประการประกาศ พร้อมมัทรี ธ วิลาศ วิเรขวิไล ๐ ไม่มัวหมองพระกมล กุศลสมัย ด้วยรื่นรมย์พระหทัย เสริงสราญ ๐ เบื้องบำเพ็ญวรกิจ สุมิตรสมาน สองท่านน้อมมนะบาน เพราะบารมี .................. ฯลฯ .................. (มหาชาติคำฉันท์ : ฉันท์ ขำวิไล) บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล - Black Sword - (หมู มยุรธุชบูรพา) • กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433) • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน คลิก (https://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=15216.msg55729#msg55729) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411) • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951) • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468) |