บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล

ห้องเรียน => ห้องเรียนฉันท์ => ข้อความที่เริ่มโดย: Black Sword ที่ 29, พฤษภาคม, 2565, 10:57:31 PM



หัวข้อ: - มาลินีฉันท์ ๑๕ -
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 29, พฤษภาคม, 2565, 10:57:31 PM
(http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/UB.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1680)

- มาลินีฉันท์ ๑๕ -

                มาลินีฉันท์ ๑๕     (มา-ลิ-นี-ฉัน)  เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า งามเหมือนกองดอกไม้

๑.) รูปแบบของมาลินีฉันท์ ๑๕

                หนึ่งบท จะมี  ๓  วรรค  (โดย  ๓ วรรคถือเป็นหนึ่งบาท)

                วรรคแรกมี  ๘  พยางค์ ........... วรรคสองมี  ๔  พยางค์
                วรรคสุดท้ายมี  ๓  พยางค์
                (รวมเป็น  ๑๕  พยางค์ ในหนึ่งบท)

๒.) ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ  (ดูผังด้านบนประกอบ)

                ครุ-ลหุ แต่ละวรรคจะมีลักษณะ คือ

              ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ครุ-ครุ ................ ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ
              ลหุ-ครุ-ครุ

                โดยแต่ละวรรค  จะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น

                ๗+๑ .................. ๑+๓
                ๓

๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส  (ดูผังด้านบนประกอบ)

           - สัมผัสภายในบท -

                คำสุดท้ายของวรรคแรก  เชื่อมสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๒
                ส่วนวรรคที่สามเป็นอิสระ

           - สัมผัสระหว่างบท -

               หากแต่งมากกว่า ๑ บท
               ให้คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า   ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่  ๑  ของบทต่อไป


- ตัวอย่างคำประพันธ์ -

            - มาลินีฉันท์ ๑๕ -

           กษณะนครร้าว /ฉาน ................ กลุ่ม /จะก่อการ
           ก็ชุมนุม
           พลคณะก็ปะปลาย /กุมภ์ ......... พ่าง /พระเพลิงสุม
           ผกายแสง
           ตะละจิตตะละใจแฝง ............... รวมพลังแรง
           จะร่วมมือ
           ลุอุดมคติตั้งถือ ........................ ห้าวและลุกฮือ
           มิหันเห
           ปฏิรพปฏิญาณ เท- ................. -เหล้า ก็สรวลเส
           ผสมโรง
           สะเปะสะปะสติต่างโคลง- ......... -เคลงพิกลโหวง
           สว้านลม
           ตะละจิตตะละใจจม ................. รสสุรางม
           ระงมงึม
                                                      (กถาจรดปกาศิต (สามแพร่งชีวิตคำฉันท์) : คมทวน  คันธนู)

            - มาลินีฉันท์ ๑๕ -

           สุคตะ พจนะบรรหาร ................ เจ้าประจากฐาน
           ณ ที่ใด
           วจนะพธุสนองไข ...................... จากสถานไหน
           มิแจ้งเหตุ
           พจนะพระศิริสรรเพ็ชญ์ ............. เจ้าจะสู่เทศ
           นิคมใด
           วจนะพธุเฉลยนัย ...................... ยังมิแจ้งใจ
           ตระหนักการ
           สุคตะ ธ ปฏิสันถาร ................... เจ้ามิแจ้งสาร
           นะหรือไร
           มธุรส วทะทรามวัย .................... ทราบดิถีใน
           กระมลอรรถ
           พจนะพระชินวรตรัส .................. เจ้าน่ะหรือชัด
           ระบิลความ
           มธุรส วทะนงราม ....................... ห่อนตระหนักตาม
           พระบรรหาร
                                                       (เปสการธิดาคำฉันท์ : นายนราภิบาล)

            - มาลินีฉันท์ ๑๕ -

           ทะนุพจนะสภาพผอง ............... ภาษะพื้นของ
           พสกราษฎร์   
           ทะนุอุปกระการศาสน์ .............. สิทธิ์ประจำชาติ
           เฉลิมรอบ   
           ทะนุบุรพะระบอบชอบ ............. เชิดขนบนอบ
           ประเพณี
                                                       (กรุงเทพคำฉันท์ : ขุนสุนทรภาษิต กับ ชิต บุรทัต)

            - มาลินีฉันท์ ๑๕ -

           ๐  พระสละอธิกะเกรียงไกร ........ เมื่อสถิตใน
           ณ พารา
           ๐  อุระสุมนัสะหรรษา ................ ตรัสกะเสนา
           สนิทพรรณ
           ๐  กุศลสละพระสร้างสรรค์ ......... ซึ่งประจักษ์กัน
           ก็เปรมปรีดิ์
           ๐  ธ จระ ณ วนะ จงดี ................. นันทเภรี
           ประกาศการ
           ๐  บ่มิจะละสละศีลทาน ............. จักประกอบสาร
           ประโยชน์ไป
           ๐  พระวิริยะจิตผ่องใส ................ ทรงประทับใน
           พระโรงธรรม
                                                       (มหาชาติคำฉันท์ : ฉันท์ ขำวิไล)

บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
- Black Sword -
(หมู มยุรธุชบูรพา)

 
                              (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)
                                    •  กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน คลิก (https://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=15216.msg55729#msg55729)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951)
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482)
                               (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)