|
หัวข้อ: - อาวัตตฉันท์ ๑๖ - เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 02, มิถุนายน, 2565, 11:01:01 PM (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/FU.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1697) - อาวัตตฉันท์ ๑๖ - อาวัตตฉันท์ ๑๖ (อา-วัด-ตะ-ฉัน) เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า บริบูรณ์ด้วย ยะ คณะต่อหน้า ๔ อักษร (ย คณะ = ลหุ-ครุ-ครุ) ๑.) รูปแบบของอาวัตตฉันท์ ๑๖ หนึ่งบท จะมี ๓ วรรค วรรคแรกมี ๖ พยางค์ ........... วรรคสองมี ๖ พยางค์ วรรคสุดท้ายมี ๔ พยางค์ (รวมเป็น ๑๖ พยางค์ ในหนึ่งบท) ๒.) ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ (ดูผังด้านบนประกอบ) ครุ-ลหุ แต่ละวรรคจะมีลักษณะ คือ ครุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ ............ ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ-ครุ-ครุ ลหุ-ครุ-ครุ-ครุ โดยแต่ละวรรค จะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น ๒+๔ .................. ๑+๕ ๔ ๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส (ดูผังด้านบนประกอบ) - สัมผัสภายในบท - คำสุดท้ายของวรรคแรก เชื่อมสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่วนวรรคที่สามเป็นอิสระ - สัมผัสระหว่างบท - หากแต่งมากกว่า ๑ บท ให้คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๑ ของบทต่อไป - ตัวอย่างคำประพันธ์ - - อาวัตตฉันท์ ๑๖ - ๐ ปลงจิต /จำนงมินาน ............. พลาง /ก็เพ่งดูนงคราญ จะไว้อาลัย ๐ ตัดสิน /ประจักษะใจ ............. แล้ว /มิรีรอต่อไป ละอีกสักครา ๐ มองเป้าและหมาย ณ ตา …... จึงกระชับมีดเงื้อง่า นะสุดมือมั่น ๐ เหี้ยมฮึกสำนึกและพลัน ........ จ้วงและแทงลงหว่างถัน กระทั่งถึงใจ ๐ มีดปัก ณ กลางหทัย ............. จมและมิดถึงสุดใบ ละในทันที ................. ฯลฯ ................. (อติรูปคำฉันท์ : หม่อมหลวงหญิงประมูลมาศ อิศรางกูร) - อาวัตตฉันท์ ๑๖ - (ต้นแบบ ซึ่งแปลงจากคัมภีร์วุตโตทัยโดยนายฉันท์ ขำวิไล) ๐ จักแจ้ง แถลงยุบล .............. ยิ่งประโยชน์อันใหญ่ผล ประเภทตามมี ๐ โดยธรรมปธานะสี่ .............. ซึ่งเจริญแก่ผู้ที่ ประกอบตนตั้ง ๐ คือเพียรระมัดระวัง ............. เพื่อมิให้บาปบิดบัง ลุสู่สันดาน ๐ เพิกบาประร้ายระราน .......... อันอุบัติในก่อนกาล ก็คลายหายศูนย์ ๐ เพียรให้กุศลประมูล ............ เกิดประกอบการเกื้อกูล กุก่องเกรียงไกร ๐ เพียรรักษ์กุศลพิสัย .............. ซึ่งอุบัติขึ้นนั้นไว้ มิเสื่อมทรุดทราม ๐ อรรถแจ้งแสดงนะตาม ......... ควรกะข้อต่อเนื้อความ ก็ครบคำไข ๐ อาวัตตฉันทะใน .................. แห่งนิเทสวุตโตทัย นิทัศน์ถ่องแจง ๐ ผู้ใคร่จะคลางจะแคลง .......... รู้ระเบียบหนักเบาแบ่ง เลบงแบบบรรพ์ (ฉันทศาสตร์ : ฉันท์ ขำวิไล) บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล - Black Sword - (หมู มยุรธุชบูรพา) • กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433) • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน คลิก (https://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=15216.msg55729#msg55729) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411) • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951) • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468) |