|
หัวข้อ: - ปิยังวทาฉันท์ ๑๒ - เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 15, มิถุนายน, 2565, 10:39:19 PM (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/r2.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1710) - ปิยังวทาฉันท์ ๑๒ - ปิยังวทาฉันท์ ๑๒ (ปิ-ยัง-วะทา-ฉัน) เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า กล่าวคำนั้นอันน่ารักน่าใคร่ ๑.) รูปแบบของปิยังวทาฉันท์ ๑๒ หนึ่งบท จะมี ๒ บาท แต่ละบาทแบ่งเป็น ๒ วรรค วรรคหน้ามี ๘ พยางค์ วรรคหลังมี ๔ พยางค์ (รวมเป็น ๑๒ พยางค์ในหนึ่งบาท) ๒.) ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ (ดูผังด้านบนประกอบ) ครุ-ลหุ แต่ละบาทจะมีลักษณะเหมือนกันทุกบาท คือ ลหุ-ลหุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ครุ .............. ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ โดยแต่ละบาทจะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น ๔-๔ .......... ๔ เหมือนกันทุกบาท ๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส (ดูผังด้านบนประกอบ) - สัมผัสภายในบท - คำสุดท้ายของวรรคแรก เชื่อมสัมผัสไปยังคำที่ ๒ ของวรรคที่ ๒ คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓ - สัมผัสระหว่างบท - หากแต่งมากกว่า ๑ บท คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๒ ของบทต่อไป - ตัวอย่างคำประพันธ์ - - ปิยังวทาฉันท์ ๑๒ - ๐ ดนุก็แสน /กมละโศก วิโยคและศัลย์ เพราะบมิรู้ /และบมิทัน จะเตรียมหทัย ๐ ผิว์ดนุรู้รหัสะความ จะตามพระไป และประติบัติ์พระอรไทย บคิดระอา ๐ เพราะดนุรักปิยะนรี ฉะนี้และถ้า ชิวะดนูจะมรณา บหวงบแหน ๐ พระปิยมาตุพระเสด็จ ประเวศ ณ แมน ดนุจะมีสุขะ ณ แดน มนุษย์ไฉน? (มัทนพาธา : พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว) - ปิยังวทาฉันท์ ๑๒ - ๐ กุศลญาณ ฤ จะอุบัติ พิพัฒน์ ณ ชน บมิจะใฝ่กมละขวน พินิจพิจารณ์ ๐ ก็เพราะฉะนั้นคุณะปริชา พิศาละญาณ ชนะแหละเปรียบบ่มิจะปาน ประเสริฐเพราะผล ๐ นระแหละควรมละละโกรธ เพราะโทษอนนต์ วรปิชาทมะผจญ หทัยะพลัน ๐ ผิชนะผู้พหุสดับ ลุสรรพสันต์ ขณะประกอบธุระอนันต์ ตริเหตุและผล (ธรรมานุสสรณ์ : อุบลวรรณ) - ปิยังวทาฉันท์ ๑๒ - (ต้นแบบ ซึ่งแปลงจากคัมภีร์วุตโตทัยโดยกรมพระปรมานุชิตชิโนรส) ๐ กะละก็พร่ำพจะนิยาย ธิบาย ณ สรรพ์ พะปฏิยุทธะกิจะอัน ณรงคะราญ ๐ ก็นิระอรรถวัฒนะคุณ วิบุลยะสาร อคุณะเหตุบริหาร ฤควรสดับ ๐ ทุพิธะองคะและประกอบ ก็ชอบจะนับ วจนะนามกรสัป- ผะลาปะวาท ๐ ผิบ่มิครบอุภัยะองค์ ฤคงจะขาด ผละก็เยาว์บยุติอาจ จะส่งอบาย ๐ คณะกวีวระบ่ราง จะอ้างภิปราย กุศละกรรมะบทะหมาย ก็มีฤหมอง ๐ พจนะโสภณสุภา- ษิตาก็ปอง นิรนิรัตถะกะคะนอง วจีวิกล ๐ สุจริตาธิคุณะวาท ประสาทสุผล สุคติโลกนะก็จะดล บ่คลาดบ่แคลง ๐ กละพิธีบุรพะฉันท์ นิพันธ์แถลง รจิตะนามกรแสดง ปิยังวทา ๐ ยุ บ ล ลัก ษณะก็เล่ห์ เสน่หะสา- ธุชนะชาติวิธุรา ภิรมย์กมล ๐ สกละบัณฑิตยทัศ น อรรถ์ถกล วิริยญาณะสุรพล พิจิตรผจง ๐ บวรวากยนุสาศน์ วิลาศอลง กรผดุงพระยศะยงค์ อโยทธยา ๚ะ ๛ (ฉันทศาสตร์ : กรมพระปรมานุชิตชิโนรส (จารึกวัดพระเชตุพนฯ)) (จารึกอยู่ทิศตะวันตก ณ เสาพระระเบียงพระอุโบสถชั้นใน ต้นที่ ๒ นับจากพระพระวิหารพระนาคปรก – พระวิหารพระป่าเลไลย์) บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล - Black Sword - (หมู มยุรธุชบูรพา) • กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433) • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน คลิก (https://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=15216.msg55729#msg55729) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411) • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951) • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468) |