|
หัวข้อ: - ศิขิริณีฉันท์ ๑๗ - เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 11, กรกฎาคม, 2565, 10:41:13 PM (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/HA.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1774) - ศิขิริณีฉันท์ ๑๗ - ศิขิริณีฉันท์ ๑๗ (สิ-ขิ-ริ-นี-ฉัน) หรือ สิขิริณีฉันท์ ๑๗ เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า ประกอบด้วยอักษรซึ่งมากว่าฉันท์อื่น ประหนึ่งว่ามียอด ๑.) รูปแบบของศิขิริณีฉันท์ ๑๗ หนึ่งบท จะมี ๓ วรรค (โดย ๓ วรรคถือเป็นหนึ่งบาท) วรรคแรกมี ๖ พยางค์ ........... วรรคสองมี ๗ พยางค์ วรรคสุดท้ายมี ๔ พยางค์ (รวมเป็น ๑๗ พยางค์ ในหนึ่งบท) ๒.) ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ (ดูผังด้านบนประกอบ) ครุ-ลหุ แต่ละวรรคจะมีลักษณะ คือ ลหุ-ครุ-ครุ-ครุ-ครุ-ครุ ................ ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ครุ-ครุ ลหุ-ลหุ-ลหุ-ครุ โดยแต่ละวรรค จะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น ๒ - ๒ - ๒ .................. ๗ ๔ ๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส (ดูผังด้านบนประกอบ) - สัมผัสภายในบท - คำสุดท้ายของวรรคแรก เชื่อมสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่วนวรรคที่สามเป็นอิสระ - สัมผัสระหว่างบท - หากแต่งมากกว่า ๑ บท ให้คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๑ ของบทต่อไป - ตัวอย่างคำประพันธ์ - - ศิขิริณีฉันท์ ๑๗ - (ต้นแบบ ซึ่งแปลงจากคัมภีร์วุตโตทัย โดยกรมพระปรมานุชิตชิโนรส) ๐ อนึ่ง/สมเด็จ/ภูมี ...................... สกลคณะเสนี/ นิกระแหน/ ๐ ประพฤติยำแยงเกรงแกลน ....... บริจริตดูแคลน กละวิสาส ๐ อนึ่งจอมจักราราช .................... คณะอนุชนางนาฏ กะบริวาร ๐ เสด็จเสวอยรมย์สำราญ ............ นฤประยุตอาการ ทฤษนา ๐ ละเหตุ์เคยคุ้นคบหา ................. บมิวิจลกายา วยพะเสงี่ยม ๐ บตกแต่งอาตม์โอ่เอี่ยม ............. นิรอุทจะจิตรเจียม ฤทรนง ๐ พิจารณ์ญาณภิญโยยง ............. อหิตธุรปลดปลง บ่ปลิโพธ ๐ ประดิษฐ์สำรวมมาโนศ ............. คุณวิบุลย์มลายโทษ ทุฐกระลี ๐ ประเสริฐสังวรอินทรีย์ ............... ฉพิธะดุจวาที ชินนิเทศ ๐ บุราณสารโสลกแถลงเลศ .......... พฤดิพจนสมเยศ ศิขิริณี ๚ะ ๛ (ฉันทศาสตร์ : กรมพระปรมานุชิตชิโนรส (จารึกวัดพระเชตุพนฯ)) (จารึกไว้อยู่ทิศเหนือ ณ เสาพระระเบียงพระอุโบสถชั้นใน ต้นที่ ๑๗ นับจากพระวิหารพระนาคปรก - พระวิหารพระป่าเลไลย์) บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล - Black Sword - (หมู มยุรธุชบูรพา) • กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433) • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน คลิก (https://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=15216.msg55729#msg55729) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411) • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951) • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468) |