|
หัวข้อ: - หิตามรสฉันท์ ๑๒ (มรสังฉันท์ ๑๒) - เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 13, กรกฎาคม, 2565, 02:12:08 AM (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/WJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1776) - หิตามรสฉันท์ ๑๒ - หิตามรสฉันท์ ๑๒ (หิ-ตา-มะ-รด-สะ-ฉัน) หรือ มรสังฉันท์ ๑๒ เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า เป็นประโยชน์ดุจน้ำอมฤติ ๑.) รูปแบบของหิตามรสฉันท์ ๑๒ หนึ่งบท จะมี ๒ บาท แต่ละบาทแบ่งเป็น ๒ วรรค วรรคหน้ามี ๕ พยางค์ วรรคหลังมี ๗ พยางค์ (รวมเป็น ๑๒ พยางค์ในหนึ่งบาท) ๒.) ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ (ดูผังด้านบนประกอบ) ครุ-ลหุ แต่ละบาทจะมีลักษณะเหมือนกันทุกบาท คือ ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ครุ .............. ลหุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ลหุ-ครุ-ครุ โดยแต่ละบาทจะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น ๕ .......... ๓ - ๔ เหมือนกันทุกบาท ๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส (ดูผังด้านบนประกอบ) - สัมผัสภายในบท - คำสุดท้ายของวรรคแรก เชื่อมสัมผัสไปยังคำที่ ๓ ของวรรคที่ ๒ คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓ - สัมผัสระหว่างบท - หากแต่งมากกว่า ๑ บท คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๒ ของบทต่อไป - ตัวอย่างคำประพันธ์ - - หิตามรสฉันท์ ๑๒ - ๐ สธุสะจะไหว้ ศิริไตร/วรรัตนา ปิตุชนิกา ครุบา/สุระราษี ๐ จะริดำริห์ลัก ษณะอักขระ เอ. บี. กะขะคละวิธี บมิดีมละตรีชา ............. ฯลฯ ............. (เอ. บี. คำฉันท์ : นายนราภิบาล) - หิตามรสฉันท์ - (ต้นแบบ ซึ่งแปลงจากคัมภีร์วุตโตทัย โดยกรมพระปรมานุชิตชิโนรส) ๐ กุศละประกอป กิจะชอบบุพะกาลมี จะภิรติตรี พิธพัฒนะมไหศูรย์ ๐ มนุษยโภค ทิพย์โลกกุดราภูล ปรภพบูรณ์ ปถโมกข์ปริโยสาน ๐ สุวิมลมง คลคงศุขะบันดาล ทุคติบพาน และนิราศจตุราบาย ๐ ผลบุพบุญ จะอดุลยหลากหลาย นฤภัยะมลาย อุปสัคะก็เสื่อมศูนย์ ๐ ทุศิลนิรา สุศิลาคุณะเพิ่มภูล มฉรินิบูณ ก็กระหลับบริจาคทาน ๐ กระมละวิรัติ สุรศรัทธ์สละสันดาน ประดิฐะสถาน อธิศรัทธพิเศษคุณ ๐ มิฉประฎิบัติ ก็ประวัตหิตะสารสุน ธรอนุกุล กุศลาภินิหารแสวง ๐ อธิกภิมง คลองคะก็แจกแจง จะวิบุลย์แสดง อดิเรกผลไพศาล ๐ ศุภปณิธี วุฒิศรีศุขะโอฬาร์ อิธภพกาล บรโลกยจะวัฒนา ๐ กลมรสัง พฤดิดั่งบทะสารา ติวิธะมหา วรมงคละภาษิต ๐ นิกระกระวี ทฤษฎีวิริเยศคิด พจนะรจิต คณะฉันทนิพนธ์เพรง ๚ะ ๛ (ฉันทศาสตร์ : กรมพระปรมานุชิตชิโนรส (จารึกวัดพระเชตุพนฯ)) (จารึกไว้อยู่ทิศตะวันตก ณ เสาพระระเบียงพระอุโบสถชั้นใน ต้นที่ ๗ นับจากพระวิหารพระนาคปรก - พระวิหารพระป่าเลไลย์) บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล - Black Sword - (หมู มยุรธุชบูรพา) • กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433) • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน คลิก (https://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=15216.msg55729#msg55729) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411) • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951) • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468) |