|
หัวข้อ: - ปภัททกะฉันท์ ๑๕ - เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 19, กรกฎาคม, 2565, 09:10:46 AM (https://img2.pic.in.th/pic/-1517ea8fcb89afa5d6.png) - ปภัททกะฉันท์ ๑๕ - ปภัททกะฉันท์ ๑๕ หรือ ปภัททกฉันท์ (ปะ-พัด-ทะ-กะ-ฉัน) เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า เจริญงาม ๑.) รูปแบบของปภัททกะฉันท์ ๑๕ หนึ่งบท จะมี ๓ วรรค (โดย ๓ วรรคถือเป็นหนึ่งบาท) วรรคแรกมี ๗ พยางค์ ........... วรรคสองมี ๔ พยางค์ วรรคสุดท้ายมี ๔ พยางค์ (รวมเป็น ๑๕ พยางค์ในหนึ่งบท) ๒.) ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ (ดูผังด้านบนประกอบ) ครุ-ลหุ แต่ละวรรคจะมีลักษณะ คือ ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ ................ ลหุ-ลหุ-ลหุ-ครุ ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ โดยแต่ละวรรค จะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น ๕ - ๒ .................. ๔ ๔ ๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส (ดูผังด้านบนประกอบ) - สัมผัสภายในบท - คำสุดท้ายของวรรคแรก เชื่อมสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่วนวรรคที่สามเป็นอิสระ - สัมผัสระหว่างบท - หากแต่งมากกว่า ๑ บท ให้คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๑ ของบทต่อไป - ตัวอย่างคำประพันธ์ - - ปภัททกะฉันท์ ๑๕ - (ต้นแบบ ซึ่งแปลงจากคัมภีร์วุตโตทัย โดยกรมพระปรมานุชิตชิโนรส) ๐ จะขจิตะสาร/นุสนฑ์ ................ ศุภยุบล/ วิถารกถา/ ๐ วรหิตมงคลา .......................... จตุพิธา นิเทศธิบาย ๐ วิบุลยคุณก็หลาย .................... บทภิปราย อเนกอนันต์ ๐ อฐะวิธโลกะธรรม์ ................... ผุฐะก็ผัน ทนากระมล ๐ ผิยศและมาลุดล ..................... มนะวิจล ก็เปรมก็ปรี ๐ ผิและนิรยศก็มี ....................... ทุมนะพี กลามุขา ๐ ผิและลุดิเรกะลา ..................... ภะหทยา ก็ชื่นก็ชม ๐ ผิบมิลุลาภะสม ...................... ฤทยกรม อดูรวิการ ๐ ผิสุตะปสังสะสาร .................... กระมลบาน ประมุทมโน ๐ ผิครหะสดับก็โท- .................... มนัสโก ธนาคะนึง ๐ ผิและศุขะบันลุถึง ................... หทยพึง กระเษมฤดี ๐ ผิและกิจทุกขะมี ..................... วิตกะทวี เทวศกระศัลย์ ๐ นิรอฐะโลกะธรรม์ ................... ธอรหัน ตจิตร์ขจัด ๐ อริยมนาภิวัฒน์ ...................... วรสวัส ดิมงคเลศ ๐ อวิละปะโศกะเหตุ ................... หิตะวิเศษ สุมงคลา ๐ วิรชะลุภาทุษา ......................... มุหประกา รเภทะไตร ๐ วิรหิตะโยคไกษย์ ..................... จตุรภัย พิบัติผล ๐ นิรบุนะขันธดล ........................ บประฎิสน ธิสืบมรา ๐ สุวุติปภัทธกา .......................... รจิตะนา มกรประกาศ ๐ บทคณะฉันทศาสตร์ ................ นิกรปราชญ์ ประพฤทธิเพียร ๐ พจนพิจิตรเรียน ....................... อลสะเนียร มโนวิจารณ์ ๐ วิบุลยปรีชญาณ ....................... พละจะชาญ ฉลาดนิพนธ์ ๚ะ ๛ (ฉันทศาสตร์ : กรมพระปรมานุชิตชิโนรส (จารึกวัดพระเชตุพนฯ)) (จารึกไว้อยู่ทิศเหนือ ณ เสาพระระเบียงพระอุโบสถชั้นใน ต้นที่ ๑๕ นับจากพระวิหารพระนาคปรก - พระวิหารพระป่าเลยไลยก์) บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล - Black Sword - (หมู มยุรธุชบูรพา) • กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433) • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน คลิก (https://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=15216.msg55729#msg55729) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411) • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951) • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468) |