|
หัวข้อ: - รุตมัชฌาฉันท์ ๒๓ - เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 28, กรกฎาคม, 2565, 10:28:41 PM (https://img5.pic.in.th/file/secure-sv1/-237a9637a4438593af.png) - รุตมัชฌาฉันท์ ๒๓ - รุตมัชฌาฉันท์ ๒๓ (รุ-ตะ-มัด-ชา-ฉัน) เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า กล่าว ภะ คณะ ไว้เป็นกองกัน ๓ คณะ (ภ คณะ = ครุ-ลหุ-ลหุ) ๑.) รูปแบบของรุตมัชฌาฉันท์ ๒๓ หนึ่งบท จะมี ๓ วรรค วรรคแรกมี ๑๑ พยางค์ ........... วรรคสองมี ๘ พยางค์ วรรคสุดท้ายมี ๔ พยางค์ (รวมเป็น ๒๓ พยางค์ ในหนึ่งบท) ๒.) ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ (ดูผังด้านบนประกอบ) ครุ-ลหุ แต่ละวรรคจะมีลักษณะ คือ ครุ-ลหุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ลหุ-ครุ-ครุ ....... ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ลหุ-ครุ ลหุ-ลหุ-ครุ-ครุ โดยแต่ละวรรค จะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น ๔ - ๓ - ๔ .................. ๕ - ๓ ๔ ๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส (ดูผังด้านบนประกอบ) - สัมผัสภายในบท - คำสุดท้ายของวรรคแรก เชื่อมสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่วนวรรคที่สามเป็นอิสระ - สัมผัสระหว่างบท - หากแต่งมากกว่า ๑ บท ให้คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๑ ของบทต่อไป - ตัวอย่างคำประพันธ์ - - รุตมัชฌาฉันท์ ๒๓ - (ต้นแบบ ซึ่งแปลงจากคัมภีร์วุตโตทัย โดยฉันท์ ขำวิไล) ๐ ชีวิตะสัต/วะอุบั/ติ ณ โลกา ............ พิเคราะหจะเป็น/วิธะปรา กฏะมากมี/ ๐ ชีวิตะมวลสิอุบัติ ณ โลกี ................ มรณะพยาธิก็คลี คละประลัยลง ๐ ชีวิตะใดนฤจักจิรครองคง ............... สถิตะจะจัดจตุรง คะฤรับรอง ๐ มัจจุพหลพละเหี้ยมสุรแน่นนอง ...... กมละบ่รอและก็ปอง ชิวะสัตว์สรรพ์ ๐ เหตุประการะฉะนี้และก็ฉันนั้น ........ กมละสุเมธิ ธ มั่น วรธรรมา ๐ ล้างอกุศลทะนุตนนะบำเพ็ญทา ...... นปติสมาธิสิลา ก็นิรันดร (ฉันทศาสตร์ : ฉันท์ ขำวิไล) บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล - Black Sword - (หมู มยุรธุชบูรพา) • กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433) • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน คลิก (https://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=15216.msg55729#msg55729) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411) • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951) • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468) |