|
หัวข้อ: - จัมปกมาลาฉันท์ ๑๐ - เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 16, มิถุนายน, 2565, 10:44:04 PM (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/04.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1719) - จัมปกมาลาฉันท์ ๑๐ - จัมปกมาลาฉันท์ ๑๐ (จำปะ-กะมาลา-ฉัน) เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า มีลิลาศสำเนียงอันไพเราะ งามประดุจพวงดอกจำปา ๑.) รูปแบบของจัมปกมาลาฉันท์ ๑๐ หนึ่งบท จะมี ๒ บาท แต่ละบาทแบ่งเป็น ๒ วรรค วรรคหน้ามี ๔ พยางค์ ........ วรรคหลังมี ๖ พยางค์ (รวมเป็น ๑๐ พยางค์ในหนึ่งบาท) ๒.) ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ (ดูผังด้านบนประกอบ) ครุ-ลหุ แต่ละบาทจะมีลักษณะ คือ ครุ-ลหุ-ลหุ-ครุ .................. ครุ-ครุ-ลหุ-ลหุ-ครุ-ครุ โดยแต่ละบาท จะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น ๑ - ๓ .......... ๒ - ๔ เหมือนกันทุกบาท ๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส (ดูผังด้านบนประกอบ) - สัมผัสภายในบท - คำสุดท้ายของวรรคแรก เชื่อมสัมผัสไปยังคำที่ ๒ ของวรรคที่ ๒ คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓ ส่วนวรรคที่สี่เป็นอิสระ - สัมผัสระหว่างบท - หากแต่งมากกว่า ๑ บท ให้คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๒ ของบทต่อไป - ตัวอย่างคำประพันธ์ - - จัมปกมาลาฉันท์ ๑๐ - ขัต /ติยราช เป็นนาถ /พระประมุขมวล หมู่ /นระควร เคารพ /อภิบูชา เหมือนพระสมุทร ใหญ่สุดคณนาตรา เป็นมุขะปรา- กฏปวงสระนทีธาร สงฆ์ปฏิบัติ กำจัดอวิชาฉาน เป็นมุขะการ ชนมุ่งสุขะบุญบวง ฯ ............. ฯลฯ ............. (ธรรมานุสสรณ์ : อุบลวรรณ) - จัมปกมาลาฉันท์ ๑๐ - (ต้นแบบ ซึ่งแปลงจากคัมภีร์วุตโตทัยโดยนายฉันท์ ขำวิไล) ชาญสุวิชา วัฒนาสุขะผ่องผล งามสุวิมล ปราศหมองธุลิโลกา สองสุรลักษณ์ เสริมศักดิ์ศิริโอภา ชาญทุวิชา หีนชาติบ่มิชวนชม แบบระบุอ้าง เป็นอย่างนะปฐมสม ปราชญะนิยม เยี่ยงจัมปกะมาลา ฯ (ฉันทศาสตร์ (๒๔๗๔) : ฉันท์ ขำวิไล) - จัมปกมาลาฉันท์ ๑๐ - "เออ, พระภรุเจ้า หน้าเศร้าและอนาถครัน ข้าฤดิศัลย์ สงสารและก็เห็นใจ แต่ก็ทุเรศ ต้นเหตุก็เพราะเจ้าไซร้ รูปมิวิไล น่าเกลียดทุรลักษ์ณา ข้าสิมิรัก ตอบสักขณะเวลา แต่ก็สิข้า เองถูกสละทอดทิ้ง แต่ก็ไฉน เขาไซร้สิวิไลยิ่ง สวยกละสิ่ง ซึ่งเห็นขณะนอนฝัน ภาพละสิสึง ตราตรึงฤดิแดยัน จนดนุพลัน ทิ้งเจ้าและพนาไป แต่อิสตรี เช่นนี้สิอสงไขย โง่และมิใคร่ คิดตรองตริสำนึกตน เออ, นะสตรี ช่างมีสิอนันต์คน ใครละจะทน ทานภาวะประเภทนั้น เปรียบดุจะผึ้ง รุมรึงบุษบาคันธ์ ตอมและประชัน ดังเช่นจะตะลุมบอน ต่างก็แสดง แก่งแย่งและจะราญรอน ชีพสิจะมรณ์ มอดม้วยและมลายลง อัน ณ วนา ทั่วป่าละสิยืนยง ห่อนจะพะวง หญิงอื่นนะมิได้มี .................. ฯลฯ .................. (อติรูปคำฉันท์ : หม่อมหลวงหญิงประมูลมาศ อิศรางกูร) บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล - Black Sword - (หมู มยุรธุชบูรพา) • กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433) • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012) • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411) • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.msg22951#msg22951) • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.msg22950#msg22950) • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.msg27482#msg27482) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468) |