บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล

ห้องเรียน => ห้องเรียน กลบท => ข้อความที่เริ่มโดย: Black Sword ที่ 05, ตุลาคม, 2556, 12:59:39 AM



หัวข้อ: กลบทงูกลืนหาง
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 05, ตุลาคม, 2556, 12:59:39 AM
     สำหรับ "กลบทงูกินหาง หรือ งูกลืนหาง" นี้ จัดเป็นกลอักษร ซึ่งกลอักษรมักมีการซ่อนคำอยู่  ต้องมีการถอดความก่อน กลอักษรจึงจะอ่านได้ความที่สมบูรณ์
     ในกลบทศิริวิบุลกิตติ์ ปรากฏรูปแบบกลบทอักษรงูกินหาง ไว้ดังนี้

                       (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/Eg.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1053)


                                            กลบทงูกินหาง
                                             (แบบยังไม่ได้ถอดความ)  
                             จาก "กลบทศิริวิบุลกิตติ์" โดยหลวงศรีปรีชา (เซ่ง)
    
                                          ๐  อำมาตย์น้อม อภิวาท           
                                          บังคมถวาย กายพร้อม  
                                          ทูลลาบ่าย บากหน้า           
                                          จัดแจงกัน ผันผาย  

                                          สะพรั่งพร้อมมานั่ง          
                                          ให้จัดสรรกันล้อม
                                          ประชุมกันขุดหลุม          
                                          โดยเร็วไวฉับพลัน

                                          ทั้งลึกกว้างขวางใหญ่         
                                          เอาฟืนใส่ไฟสว่าง
                                          มัดหน่อไทรีบรัด            
                                          ยกทิ้งองค์ลงไฟ

                                          เดชะสัตย์ศีลตบะ            
                                          จิตรประสงค์จงจัด
                                          จำนงจงกตัญญู            
                                          ไม่เร่าร้อนราญองค์

                                          ประทุมเพียงจักรเกวียน         
                                          ผุดผันผ่อนหลีกเลี่ยง
                                          รับองค์อ่อนเอียงฉับ         
                                          มิให้กายรายร้อน

                                          จำรัสแสงแจ้งจัด            
                                          ดั่งสุริฉายพรายแจ้ง
                                          งามประกายฉายเฉก         
                                          ดูเรืองรุ่งพรรณราย

                                          ท้าวนั่งอยู่ในประทุม         
                                          งามศรีสุงฟุ้งฟู
                                          อำมาตย์สะดุ้งใจจิตร         
                                          เหนพระพักตร์ผ่องรุ่ง

                                          ทั้งกายาดั่งทรง            
                                          ดูสมศักดิ์ลักขณา
                                          อำมาตย์รักร้องชม            
                                          ว่างามพักตร์วิไลประไพทรง ฯ
                                             ๑----------------๑


     เมื่อพิจารณาจากสำนวนด้านบน จะเห็นได้ว่า สำนวนการอ่านในแต่ละวรรค ยังไม่สมบูรณ์ มีการซ่อนคำอยู่
จะสมบูรณ์ได้ก็ต่อเมื่อนำคำ ๓ คำด้านหน้าของวรรค มาใส่เป็น ๓ คำท้ายวรรค นั่นเอง เมื่อนำมาใส่แล้ว สำนวนนี้จึงถอดความได้ว่า

                                               กลบทงูกินหาง
                                                 (แบบถอดความแล้ว)        
                                  จาก "กลบทศิริวิบุลกิตติ์" โดยหลวงศรีปรีชา (เซ่ง)

                                          ๐  อำมาตย์น้อมอภิวาทอำมาตย์น้อม      
                                          บังคมถวายกายพร้อมบังคมถวาย
                                          ทูลลาบ่ายบากหน้าทูลลาบ่าย      
                                          จัดแจงกันผันผายจัดแจงกัน

                                          สะพรั่งพร้อมมานั่งสะพรั่งพร้อม      
                                          ให้จัดสรรกันล้อมให้จัดสรรค์
                                          ประชุมกันขุดหลุมประชุมกัน      
                                          โดยเร็วไวฉับพลันโดยเร็วไว

                                          ทั้งลึกกว้างขวางใหญ่ทั้งลึกกว้าง      
                                          เอาฟืนใส่ไฟสว่างเอาฟืนใส่
                                          มัดหน่อไทรีบรัดมัดหน่อไท      
                                          ยกทิ้งองค์ลงไฟยกทิ้งองค์

                                          เดชะสัตย์ศีลตบะเดชะสัตย์         
                                          จิตรประสงค์จงจัดจิตรประสงค์
                                          จำนงจงกตัญญูจำนงจง         
                                          ไม่เร่าร้อนราญองค์ไม่เร่าร้อน

                                          ประทุมเพียงจักรเกวียนประทุมเพียง      
                                          ผุดผันผ่อนหลีกเลี่ยงผุดผันผ่อน
                                          รับองค์อ่อนเอียงฉับรับองค์อ่อน      
                                          มิให้กายรายร้อนมิให้กาย

                                          จำรัสแสงแจ้งจัดจำรัสแสง         
                                          ดั่งสุริฉายพรายแจ้งดั่งสุริฉาย
                                          งามประกายฉายเฉกงามประกาย      
                                          ดูเรืองรุ่งพรรณรายดูเรืองรุ่ง

                                          ท้าวนั่งอยู่ในประทุมท้าวนั่งอยู่      
                                          งามศรีสุงฟุ้งฟูงามศรีสุง
                                          อำมาตย์สะดุ้งใจจิตรอำมาตย์สะดุ้ง      
                                          เหนพระพักตร์ผ่องรุ่งเหนพระพักตร์

                                          ทั้งกายาดั่งทรงทั้งกายา         
                                          ดูสมศักดิ์ลักขณาดูสมศักดิ์
                                          อำมาตย์รักร้องชมอำมาตย์รัก      
                                          ว่างามพักตร์วิไลประไพทรง ฯ
                                             ๑-----------------------๑

กลบทงูกินหาง   ปรากฏอยู่ในการประพันธ์ลำดับที่ ๕๙ ของตำรากลบทศิริวิบุลกิตติ์
                           พิจารณาโดยรวมเห็นว่า มีเพิ่มจากกลอนทั่วไป คือ  

   - ๐.) ให้นำคำต้นวรรคด้านหน้า ๓ คำ มาเป็นคำ ๓ คำท้ายวรรค

** กลบทนี้มีที่มาปรากฏทั้งใน "กลบทศิริวิบุลกิตติ์" และ "จารึกวัดพระเชตุพนฯ"  
    (ในกลบทของจารึกวัดพระเชตุพฯ  "กลบทงูกินหาง"  นี้ใช้ชื่อว่า  "กลบทงูกลืนหาง" )

              ผิดพลาดประการใดขออภัยไว้ ณ ที่นี้ครับผม
               ...-๐  Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา) ๐-...

                                 (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)
                                    • กลับสู่หน้าห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.0)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.0)
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.0)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง  คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012)
                                 (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)



หัวข้อ: Re: กลบทงูกลืนหาง
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 05, ตุลาคม, 2556, 01:08:24 AM
     สำหรับ "กลบทงูกลืนหาง หรือ งูกินหาง" นี้ จัดเป็นกลอักษร ซึ่งกลอักษรมักมีการซ่อนคำอยู่  ต้องมีการถอดความก่อน กลอักษรจึงจะอ่านได้ความที่สมบูรณ์
     ในกลบทจารึกวัดพระเชตุพนฯ ปรากฏรูปแบบกลบทอักษรงูกลืนหาง ไว้ดังนี้

                       (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/Eg.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1053)

                                          กลบทอักษรงูกลืนหาง
                                              (แบบยังไม่ได้ถอดความ)                
      (พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)

                                          ๐-------------------------๐            
                                          โอ้อกเอ๋ยแสนวิตก
                                          กระไรเลยระกำใจ               
                                          จะจากไกลไม่เคย

                                          สงสารนุชสุดแสน               
                                          จะโหยไห้ไหนจะหยุด
                                          รันทดใจให้สลด               
                                          ต้องไกลจรกำม์ไฉน

                                          ชลเนตร์จะไหลหลั่งถั่ง            
                                          สอื้นอ้อนโอ้เทวศ
                                          เมื่อยามนอนจะหนาวเนื้อ            
                                          ไม่วายวันกระสรรต์สมร

                                          ภิรมย์สองมิทันสม               
                                          ประคองขวันนุชน้อง
                                          นิรากันด้วยบันชา               
                                          จะสั่งนวลด่วนมิทัน

                                          มาแรมเถื่อนเรือนลับ            
                                          เรื่องกำศรวญประมวนเหมือน
                                          ศรีปราชญ์ครวญยิ่งนิราศ            
                                          เมื่อยามเย็นยิ่งรัญจวน

                                          หอมระรื่นพื้นพะยอม            
                                          ได้มาเหนจะชื่นมื่น
                                          น้ำกระเซนเผ่นผาง้ำ            
                                          ศุขสบายบ่ายจะเหล้นเปน

                                          พรรค์พฤกษ์ชอื้อชอุ่มพุ่ม            
                                          ดูหลากหลายและพิฦก
                                          หล่นเรี่ยรายดอกผล            
                                          กลิ่นผกาขจรขจายด้วย

                                          วิหกโหนโผนผก               
                                          กิ่งพฤกษาวายุโยน
                                          คณะนาคณามฤค               
                                          ในท้องธารพ่านมัจฉา

                                          ไม่วายโศกประพาศไพร            
                                          ด้วยไกลสถานดานวิโยค
                                          ยุพาพานพี่จินตนา               
                                          ล่วงระดูเดือนวารก็

                                          คิดหาสองไม่ปองจิตร            
                                          จะครองคู่ก็แต่น้อง
                                          ค้ำชูช่วยด้วยกุศลช่วย            
                                          ชื่อว่างูกลืนหางไว้หย่างเอย ฯ

      (พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)


ใน ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ ฉบับพิมพ์เมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๒ มีโคลงอธิบายวิธีถอดไว้ดังนี้

๏ กลเพลงอุรคราชร้าย........กลืนหาง
เกลื่อนกลบกึ่งสรรพางค์.......เช่นนั้น
สารสามส่วนปฤษฎางค์........ผสมต่อ ต้นแฮ
ดังนิยมแบ่งบั้น...................แบบนี้เป็นกล ฯ

(กรมหมื่นไกรสรวิชิต : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน ฯ)

     ** จากโคลงของท่านกรมหมื่นไกรสรวิชิตที่อธิบายวิธีถอดกลบทอักษรงูกลืนหาง นี้ไว้  ตีความได้ว่า
ในกลบทอักษรงูกลืนหางนี้ มีการอำพรางคำไว้ครึ่งหนึ่งตรงสามคำส่วนท้ายด้านหลัง (ปฤษฎางค์) อยู่ โดยคำที่พรางซ่อนไว้นั้น คือ ๓ คำต้นวรรค ให้นำมาผสมต่อส่วนท้าย จึงได้เป็นกลบทนี้อย่างสมบูรณ์ นั่นเอง  

พิจารณาแล้วว่า เมื่อนำคำ ๓ คำต้นวรรคมาผสมต่อส่วนท้ายวรรคที่ขาดหายไป จึงถอดความสำนวนด้านบนได้ว่า


                                          กลบทอักษรงูกลืนหาง
                                                 (แบบถอดความแล้ว)        
      (พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)

                                          ๐-------------------------๐            
                                          โอ้อกเอ๋ยแสนวิตกโอ้อกเอ๋ย
                                          กระไรเลยระกำใจกระไรเลย         
                                          จะจากไกลไม่เคยจะจากไกล

                                          สงสารนุชสุดแสนสงสารนุช            
                                          จะโหยไห้ไหนจะหยุดจะโหยไห้
                                          รันทดใจให้สลดรันทดใจ            
                                          ต้องไกลจรกำม์ไฉนต้องไกลจร

                                          ชลเนตร์จะไหลหลั่งถั่งชลเนตร         
                                          สอื้นอ้อนโอ้เทวศสะอื้นอ้อน
                                          เมื่อยามนอนจะหนาวเนื้อเมื่อยามนอน      
                                          ไม่วายวันกระสรรต์สมรไม่วายวัน

                                          ภิรมย์สองมิทันสมภิรมย์สอง         
                                          ประคองขวันนุชน้องประคองขวัน
                                          นิรากันด้วยบันชานิรากัน            
                                          จะสั่งนวลด่วนมิทันจะสั่งนวล

                                          มาแรมเถื่อนเรือนลับมาแรมเถื่อน         
                                          เรื่องกำศรวญประมวนเหมือนเรื่องกำศรวญ
                                          ศรีปราชญ์ครวญยิ่งนิราศศรีปราชญ์ครวญ      
                                          เมื่อยามเย็นยิ่งรัญจวนเมื่อยามเย็น

                                          หอมระรื่นพื้นพะยอมหอมระรื่น         
                                          ได้มาเหนจะชื่นมื่นได้มาเหน
                                          น้ำกระเซนเผ่นผาง้ำน้ำกระเซน         
                                          ศุขสบายบ่ายจะเหล้นเปนศุขสบายบ่าย

                                          พรรค์พฤกษ์ชอื้อชอุ่มพุ่มพรรค์พฤกษ์      
                                          ดูหลากหลายและพิฦกดูหลากหลาย
                                          หล่นเรี่ยรายดอกผลหล่นเรี่ยราย         
                                          กลิ่นผกาขจรขจายด้วยกลิ่นผกา

                                          วิหกโหนโผนผกวิหกโหน            
                                          กิ่งพฤกษาวายุโยนกิ่งพฤกษา
                                          คณะนาคณามฤคคณะนา            
                                          ในท้องธารพ่านมัจฉาในท้องธาร

                                          ไม่วายโศกประพาศไพรไม่วายโศก         
                                          ด้วยไกลสถานดานวิโยคด้วยไกลสถาน
                                          ยุพาพานพี่จินตนายุพาพาน            
                                          ล่วงระดูเดือนวารก็ล่วงระดู

                                          คิดหาสองไม่ปองจิตรคิดหาสอง         
                                          จะครองคู่ก็แต่น้องจะครองคู่
                                          ค้ำชูช่วยด้วยกุศลช่วยค้ำชู            
                                          ชื่อว่างูกลืนหางไว้หย่างเอย ฯ

      (พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)



กลบทงูกลืนหาง   พิจารณาโดยรวมเห็นว่า มีเพิ่มจากกลอนทั่วไป คือ  

   - ๐.) ให้นำคำต้นวรรคด้านหน้า ๓ คำ มาเป็นคำ ๓ คำท้ายวรรค

** กลบทนี้มีที่มาปรากฏทั้งใน "กลบทศิริวิบุลกิตติ์" และ "จารึกวัดพระเชตุพนฯ"  
    (ในกลบทศิริวิบุลกิตติ์ "กลบทงูกลืนหาง" นี้ใช้ชื่อว่า "กลบทงูกินหาง")

              ผิดพลาดประการใดขออภัยไว้ ณ ที่นี้ครับผม
               ...-๐  Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา) ๐-...

                                 (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)
                                    • กลับสู่หน้าห้องเรียน กลอนกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6688.0)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6689.0)
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7715.0)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14135.msg51426#msg51426)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง  คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14132.msg51411#msg51411)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14138.msg51433#msg51433)
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=14615.msg53012#msg53012)
                                 (http://www.homelittlegirl.com/uppic/i/AJ.png) (http://www.homelittlegirl.com/uppic/index.php?mod=show&id=1468)