บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล

ห้องเรียน => ห้องหนังสือ บ้านกลอนน้อย => ข้อความที่เริ่มโดย: Black Sword ที่ 21, มกราคม, 2559, 12:07:50 AM



หัวข้อ: โคลงสุภาษิตโสฬสไตรยางค์
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 21, มกราคม, 2559, 12:07:50 AM
(https://i.ibb.co/WpjccgJ/3-10696314-10204980774258835-5729301941678272012-n-350.jpg) (https://imgbb.com/)


โคลงสุภาษิตโสฬสไตรยางค์

               โคลงสุภาษิตโสฬสไตรยางค์ หมายถึง สุภาษิตที่จำแนกเนื้อความเป็น ๑๖ หมวด หมวดละ ๓ ข้อ รวมเป็น ๔๘ ข้อ   เดิมนั้นเป็นสุภาษิตภาษาอังกฤษ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯให้พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงพิชิตปรีชากร กวีในราชสำนักแปลและประพันธ์เป็นภาษาไทย

               โคลงสุภาษิตโสฬสไตรยางค์ เป็นโคลงสี่สุภาพ ๑๘ บท ซึ่งมีบทนำ ๑ บท เนื้อเรื่อง ๑๖ บท และบทสรุป ๑ บท

               โคลงสุภาษิตโสฬสไตรยางค์ เป็นบทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงตรวจแก้และทรงพระราชนิพนธ์โคลงบทนำและโปรดให้ คุณหญิง เปลี่ยน ภาสกรวงศ์ นำโคลงไปปักเป็นตัวอักษรใส่กรอบกระจก ประดับบนพระที่นั่งทรงธรรมในงานพระเมรุสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ จุลศักราช ๑๒๔๖

               โคลงสุภาษิตโสฬสไตรยางค์ มีจุดประสงค์ในการแต่งเพื่อ ต้องการจะอธิบายสุภาษิตที่เกี่ยวกับนามธรรม ซึ่งเป็นเรื่องใกล้ตัว ที่เกี่ยวข้องกับคนทุกคน ทุกฐานะ ทุกอาชีพ ได้นำไปเป็นเครื่องโน้มนำให้ประพฤติชอบอย่างผู้มีสติ และมีความปลอดโปร่งในชีวิต

- พระราชนิพนธ์อื่นในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว -

     •  โคลงสุภาษิตนฤทุมนาการ คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=7254.msg25613#msg25613)


(https://i.ibb.co/F09bQgm/linie-0250-2.png) (https://imgbb.com/)

• กลับสู่ห้องหนังสือบ้านกลอนน้อย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6682.msg22935#msg22935)

(https://i.ibb.co/F09bQgm/linie-0250-2.png) (https://imgbb.com/)






หัวข้อ: Re: โคลงสุภาษิตโสฬสไตรยางค์
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 21, มกราคม, 2559, 12:28:19 AM
(https://i.ibb.co/kQgQmBv/13426985501342698641l.jpg) (https://imgbb.com/)

โคลงสุภาษิตโสฬสไตรยางค์
พระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ที่มา : หนังสือบทละครเรื่อง เงาะป่า และ ประชุมโคลงสุภาษิต


                ๐      ปราชญ์แสดงดำริด้วย                    ไตรยางค์
          โสฬศหมดหมวดปาง                                    ก่อนอ้าง
          เป็นมาติกาทาง                                            บัณฑิต แสวงเอย
          หวังสวัสดิ์ขจัดทุกข์สร้าง                               สืบสร้องกุศล ฯ

                                                     สามสิ่งควรรัก
                                   ความกล้า, ความสุภาพ, ความรักใคร่

               ๑.     ควรกล้ากล้ากล่าวถ้อย                    ทั้งหทัย แท้แฮ
          สุวภาพพจนภายใน                                      จิตพร้อม
          ความรักประจักษ์ใจ                                      จริงแน่ นอนฤๅ
          สามสิ่งควรรักน้อม                                        จิตให้สนิทจริง ฯ

                                                     สามสิ่งควรชม
                                อำนาจปัญญา, เกียรติยศ, มีมารยาทดี

               ๒.     ปัญญาสติล้ำ                                 เลิศญาณ
          อำนาจศักดิ์ศฤงคาร                                     มั่งขั้ง
          มารยาทเรียบเสี่ยมสาร                                 เสงี่ยมเงื่อน งามนอ
          สามสิ่งจักควรตั้ง                                          แต่ซ้องสรรเสริญ ฯ

                                                  สามสิ่งควรเกลียด
                               ความดุร้าย, ความหยิ่งกำเริบ, อกตัญญู

               ๓.     ใจบาปจิตหยาบร้าย                        ทารุณ
          กำเริบเอิบเกินสกุล                                        หยิ่งก้อ
          อีกหนึ่งห่อนรู้คุณ                                           ใครปลูก ฝังแฮ
          สามสิ่งควรเกลียดท้อ                                     จิตแท้อย่าสมาน ฯ

                                             สิ่งควรรังเกียจติเตียน
                                       ชั่วเลวทราม, มารยา, ริษยา

               ๔.     ใช่ชั่วชาติต่ำช้า                               ทรชน
          ทุจริตมารยาปน                                            ปกไว้
          หึงส์จิตคิดเกลียดคน                                     ดีกว่า ตัวแฮ
          สามส่วนควรเกลียดใกล้                                เกลียดซ้องสมาคม ฯ

                                                     สามสิ่งควรเคารพ
                ศาสนา, ยุติธรรม, ความประพฤติเป็นประโยชน์ทั่วไปไม่เฉพาะตัวเอง

               ๕.     ศาสนาสอนสั่งให้                            ประพฤติดี
          หนึ่งยุติธรรมไป่มี                                          เลือกผู้
          ประพฤติเพื่อประโยชน์ศรี                              สวัสดิ์ทั่ว กันแฮ
          สามสิ่งควรรอบรู้                                           เคารพเรื้องเจริญคุณ ฯ

                                                สามสิ่งควรยินดี
                                         งาม, ตรงตรง, ไทยแก่ตน

               ๖.     สรรพางค์โสภาคย์พร้อม                  ธัญลักษณ์
          ภาษิตจิตประจักษ์                                        ซื่อพร้อม
          เป็นสุขโสตตนรัก                                          การชอบ ธรรมนา
          สามสิ่งควรชักน้อม                                       จิตให้ยินดี ฯ

                                           สามสิ่งควรปรารถนา
                    ความสุขสบาย, มิตรสหายที่ดีดี, ใจสบายปรุโปร่ง

               ๗.     สุขกายวายโรคร้อน                         รำคาญ
          มากเพื่อนผู้วานการ                                      ชีพได้
          จิตแผ้งผ่องสำราญ                                       รมย์สุข เกษมแฮ
          สามสิ่งควรจักให้                                           รีบร้อนปรารถนา ฯ

                                           สามสิ่งควรอ้อนวอนขอ
                                  ความเชื่อถือ, ความสงบ, ใจบริสุทธิ์

               ๘.     ศรัทธาทำจิตหมั้น                           คงตรง
          สงบระงับดับประสงค์                                    สิ่งเศร้า
          จิตสะอาดปราศสิ่งพะวง                                วุ่นขุ่น หมองแฮ
          สามส่วนควรใฝ่เฝ้า                                        แต่ตั้งอธิษฐาน ฯ

                                              สามสิ่งควรนับถือ
                                          ปัญญา, ฉลาด, มั่นคง

               ๙.     ปัญญาตรองตริล้ำ                          ลึกหลาย
          ฉลาดยิ่งสิ่งแยบคาย                                     คาดรู้
          มั่นคงไม่คืนคลาย                                         คลอนกลับ กลายแฮ
          สามสิ่งควรกอบกู้                                          กับผู้นับถือ ฯ

                                              สามสิ่งควรจะชอบ
                    ใจอารีสุจริต, ใจดี, ความสนุกเบิกบานพร้อมเพรียง

               ๑๐.     สุจริตจิตโอบอ้อม                         อารี
          ใจโปร่งปราศราคี                                          ขุ่นข้อง
          สิ่งเกษมสุขเปรมปรี-                                      ดาพรั่ง พร้อมแฮ
          สามสิ่งสมควรต้อง                                        ชอบต้องยินดี ฯ

                                              สามสิ่งควรสงสัย
                                    ยอ, หน้าเนื้อใจเสือ, กลับกลอก

               ๑๑.     คำยอยกย่องเที้ยร                        ทุกประการ
          พักตร์จิตผิดกันประมาณ                               ยากรู้
          เร็วรักผลักพลันขาน                                      คำกลับ พลันฤๅ
          สามส่วนควรแล้วผู้                                       พะพ้องพึงแคลง ฯ

                                                สามสิ่งควรละ
                 เกียจคร้าน, วาจาฟั่นเฝือ, หยอกหยาบแลแสลงหรือขดคอ

               ๑๒.     เกียจคร้านการท่านทั้ง                   การตน ก็ดี
          พูดมากเปล่าเปลืองปน                                  ปดเหล้น
          คำแสลงเสียดแทงระคน                                 คำหยาบ หยอกฤๅ
          สามสิ่งควรทิ้งเว้น                                          ขาดสิ้นสันดาน ฯ

                                           สามสิ่งควรทำให้มี
                                    หนังสือดี, เพื่อนดี, ใจเย็นดี

               ๑๓.     หนังสือสอนสั่งข้อ                         วิทยา
          เว้นบาปเสาะกัลยาณ์                                    มิตรไว้
          หนึ่งขาดปราศโทษา                                      คติห่อ ใจเฮย
          สามสิ่งควรมีให้                                             มากหยั้งยืนเจริญ ฯ

                          สามสิ่งควรจะหวงแหนหรือต่อสู้เพื่อรักษา
                      ชื่อเสียงยศศักดิ์, บ้านเมืองของตน, มิตรสหาย

               ๑๔.     ความดีมีชื่อทั้ง                              ยศถา ศักดิ์เฮย
          ประเทศเกิดกุลพงศา                                     อยู่ยั้ง
          คนรักร่วมอัธยา-                                           ศัยสุข ทุกข์แฮ
          สามสิ่งควรสงวนไว้                                       ต่อสู้ผู้เบียน ฯ

                                         สามสิ่งควรต้องระวัง
                               กิริยาที่เป็นในใจ, มักง่าย, วาจา

               ๑๕.     อาการอันเกิดด้วย                        น้ำใจ แปรฤๅ
          ใจซึ่งรีบเร็วไว                                               ก่อนรู้
          วาจาจักพูดใน                                              กิจสบ สรรพแฮ
          สามสิ่งจำทั่วผู้                                              พิทักษ์หมั้นครองระวัง ฯ

                                         สามสิ่งควรเตรียมรับ
                                        อนิจจัง, ชรา, มรณะ

               ๑๖.     สิ่งใดในโลกล้วน                           เปลี่ยนแปลง
          หนึ่งชราหย่อนแรง                                         เร่งร้น
          ความตายติดตามแสวง                                 ทำชีพ ประลัยเฮย
          สามส่วนควรคิดค้น                                       คติรู้เตรียมคอย ฯ


                ๐      จบสารสิบหกเค้า                            คะเนนับ หมวดแฮ
          หมวดละสามคิดสรรพ                                   เสร็จสิ้น
          เป็นสี่สิบแปดฉบับ                                         บอกเยี่ยง อย่างแฮ
          ตามแบบบขาดวิ่น                                         เสร็จแล้วบริบูรณ์ ฯ

                        - จบโคลงสุภาษิตโสฬสไตรยางค์ -

โคลงสุภาษิตโสฬสไตรยางค์
พระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ที่มา : หนังสือบทละครเรื่อง เงาะป่า และ ประชุมโคลงสุภาษิต

(https://i.ibb.co/F09bQgm/linie-0250-2.png) (https://imgbb.com/)

• กลับสู่ห้องหนังสือบ้านกลอนน้อย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6682.msg22935#msg22935)

(https://i.ibb.co/F09bQgm/linie-0250-2.png) (https://imgbb.com/)