หัวข้อ: โคลงศุภลักษณ์วาดรูป
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 24, กุมภาพันธ์, 2559, 01:24:39 AM
(https://i.ibb.co/vDst879/spd-20110914142011-b-470.jpg) (https://imgbb.com/)
ขอบคุณรูปภาพจาก Internet
ภาพวาดฝีมือ อ. จักรพันธุ์ โปษยกฤต
โคลงศุภลักษณ์วาดรูป (ระเบียบระบำแบบหลวง)
ระบำแบบหลวง เรื่อง "ศุภลักษณ์วาดรูป" นี้ พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว (ร.๖) ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้ราชเสวกในกรมมหรศพเล่นบำเรอพระยุคลบาทเปนครั้งแรกที่นาฏะศาลาในสวนศิวาลัย, ในพระบรมมหาราชวัง, ณ วันศุกร์ที่ ๒๙ ธันวาคม, พ.ศ. ๒๔๖๕, อันเปนคืนที่พระราชทานเลี้ยงและมีงานสโมสรสันนิบาตแต่งกายต่าง ๆ เนื่องในงานพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา
(https://i.ibb.co/F09bQgm/linie-0250-2.png) (https://imgbb.com/)
• กลับสู่ห้องหนังสือบ้านกลอนน้อย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6682.msg22935#msg22935)
(https://i.ibb.co/F09bQgm/linie-0250-2.png) (https://imgbb.com/)
หัวข้อ: Re: โคลงศุภลักษณ์วาดรูป
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 24, กุมภาพันธ์, 2559, 01:28:59 AM
(https://i.ibb.co/vzsZ5Qd/47w7h.jpg) (https://imgbb.com/)
ขอบคุณรูปภาพจาก Internet
ภาพวาดฝีมือ อ. จักรพันธุ์ โปษยกฤต
นางศุภลักษณ์คือใคร ? วาดรูปอะไร ?
นางศุภลักษณ์ปรากฏตัวเป็นตัวละครหนึ่งในเรื่องอุณรุท แต่ว่าถือเป็นนางสำคัญ คือ แม้เป็นตัวละครที่มีฐานะเป็นเพียงนางรองในเรื่อง (เป็นพี่เลี้ยงของนางเอก ซึ่งก็คือนางอุษา) แต่เป็นผู้มีคุณสมบัติที่ดี งามเพียบพร้อมด้วย ชาติกำเนิด รูปลักษณ์ ความรู้ ความสามารถ อุปนิสัย และกิริยามารยาท เหมาะสมกับการได้รับบทบาทที่โดดเด่นเป็นพิเศษมากกว่าตัวละครอื่น ๆ ในเรื่องอุณรุท
บทบาทสำคัญของนางศุภลักษณ์นั้น ถูกกำหนดบทบาทให้มีความสาคัญอย่างยิ่งในตอนหนึ่งของเรื่อง อุณรุท ซึ่งเป็น จุดสำคัญที่ทำให้เรื่องราวเป็นไปจนถึงที่สุด ภารกิจหรือบทบาทสำคัญของนางศุภลักษณ์ในเรื่องอุณรุทมี 2 ตอน คือ ศุภลักษณ์วาดรูป และศุภลักษณ์อุ้มสม
ซึ่งตอนศุภลักษณ์วาดรูปนี้ ก็เหตุเนื่องมาจากที่ว่า คราวหนึ่งพระไทรอุ้มพระอุณรุทมาสมกับนางอุษาที่ปราสาทเมืองรัตนา แล้วพากลับไปคืนที่ใต้ต้นไทร ปล่อยให้นางอุษาคร่ำครวญหาชายนิรนามในคืนนั้น จนนางศุภลักษณ์ หนึ่งในพระพี่เลี้ยงทั้งห้า สังเกตเห็น เฝ้าปลอบถาม นางก็เล่าให้ฟัง นางศุภลักษ์เป็นพระพี่เลี้ยงที่เฉลียวฉลาดสามารถคนหนึ่ง ประกอบทั้งเป็นผู้มีศิลปะในทางวาดรูป จึงรับอาสานางอุษาเที่ยวเหาะไปทุกสวรรค์ชั้นฟ้า เที่ยววาดรูปเทวดามาให้นางอุษาดู ว่าเป็นคนเดียวกับผู้ที่มาร่วมแท่นบรรจถรณ์หรือไม่ แล้วไปเที่ยววาดรูปมนุษย์ผู้มีฤทธิ์ใหญ่ยิ่งในมนุษย์โลก มาให้นางอุษาตรวจดูอีกถึง 3 ครั้ง จนได้รู้ว่าเป็นพระอุณรุท
ตอนที่นางศุภลักษณ์เที่ยวไปวาดรูปเทวดาในสวรรค์ชั้นฟ้านั้น เมื่อเข้าไปในหมู่เทวดาพวกไหนกำลังจับระบำรำฟ้อนในทางนาฎศิลป์ ก็จะแสดงระบำรำฟ้อนไปกับเขาด้วย นี่จึงเป็นเหตุการณ์ที่เรียกว่า "ศุภลักษณ์วาดรูป" นั่นเอง
(https://i.ibb.co/F09bQgm/linie-0250-2.png) (https://imgbb.com/)
• กลับสู่ห้องหนังสือบ้านกลอนน้อย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6682.msg22935#msg22935)
(https://i.ibb.co/F09bQgm/linie-0250-2.png) (https://imgbb.com/)
หัวข้อ: Re: โคลงศุภลักษณ์วาดรูป
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 24, กุมภาพันธ์, 2559, 01:34:09 AM
(https://i.ibb.co/pzL9Mh2/topic-ix-0-370.jpg) (https://imgbb.com/)
ขอบคุณรูปภาพจาก Internet
ภาพวาดฝีมือ อ. จักรพันธุ์ โปษยกฤต
โคลงศุภลักษณ์วาดรูป
พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว (พ.ศ. ๒๔๖๕)
| ๑. จักแถลงระเบียบเหล้น | ระบำ | | ตามแบบหลวงท่านกำ | หนดไว้ | | ศุภลักษณ์วาดรูปจำ | จดเทพ | | เพื่ออุษาหน่อไท้ | สืบรู้คู่สมร ฯ | | | | ๒. บังอรครั้นได้รับ | บรรหาร | | ออกจากปราสาทสถาน | ผ่องแผ้ว | (กราว) | | สำแดงเดชนางมาร | มากเวท | (ตระนิมิตร์) | | กลายกลับกายาแล้ว | เหาะขึ้นสู่สวรรค์ ฯ | (เชิดฉิ่ง) | | | | ๓. เหิรหันระเห็จห้อง | เวหา | | พบหมู่สุรแมนมา | มากไซร้ | (เหาะ) | | มุ่งไปสู่เกษียรวา | รินสมุท | | เฝ้าพระพิษณุไท้ | เทพเจ้าไวกูณฐ์ ฯ | (เชิด) | | | | ๔. นางอสูรเหาะด้วย | เทวา | | ถึงที่เกษียรธารา | นั่นแล้ว | | เทพหนึ่งจับสังข์มา | ผจงเป่า | | เสียงสนั่นเนาะแจ้ว | แจ่มพื้นภูมิสวรรค์ ฯ | (รัวฉิ่ง) | | | | ๕. ครานั้นเทวราชแกล้ว | กลางโลก | | ยินศัพท์สังข์บุญโศลก | ตื่นฟื้น | | สำแดงเดชดินโยก | ไหวหวั่น | | ทั้งน่านน้ำคระครื้น | ครั่นก้องฟองฟู ฯ | (คุกพาทย์) | | | | ๖. พิษณูแผลงฤทธิ์เรื้อง | นภางค์ | | เพื่อเทพสุรคณางค์ | แน่รู้ | | เรื่องพระกำเนิดปาง | นับแปด | | อวตารเพื่อกู้ | โลกให้สราญรมย์ ฯ | (กลม) | | | | ๗. ประถมทรงรูปแม้น | มัตสยา | | พระหัดถ์กุมคทา | กาจแกล้ว | | ปราบสังข์อสุรา | เรืองเดช | | กู้พระไตรเพทแผ้ว | ปลอดพ้นภัยผอง ฯ | | | | ๘. ปางสองทรงรูปคล้าย | เต่าทอง | | เชิดโขดมันทรรอง | รับไว้ | | ยามทวยเทพกวนฟอง | เกษียรสมุท | | ประดิษฐ์อมฤตให้ | เทพลิ้มเลองาม ฯ | | | | ๙. ปางสามทรงรูปเค้า | วราห์ | | รบหิรัณยากษ์สา | มารถไซร้ | | แย่งแผ่นพสุธา | ไตรโลก | | กลับประดิษฐ์ขึ้นได้ | ครบทั้งแดนตรี ฯ | | | | ๑๐. ปางสี่แปลงรูปนั้น | ประหลาด | | เปนนรสิงห์กาจ | กั่นแท้ | | หิรัณย์กศิปุอาจ | ท้าเดช พระฮา | | ขุนแทตย์ก็พ่ายแพ้ | พระด้วยเชิงกล ฯ | | | | ๑๑. วามนปางห้าพระ | จักรี | | ยวนจิตให้พะลี | แทตย์ท้าว | | ยอมประสาทธรณี | สามย่าง | | พระเหยียบสรวงและด้าว | ภาพพื้นคืนพลัน ฯ | | | | ๑๒. ปางหกนั้นเทพไท้ | เปนพราหมณ์ | | ชื่อปรศุราม | ฤทธิ์ห้าว | | ปราบอรชุนทราม | สุดชีพ | | กู้พวกพราหมณ์ทั่วด้าว | ดับเสี้ยนเศิกหาญ ฯ | | | | ๑๓. อวตารปางเจ็ดนั้น | รามจันทร | | มาปราบราพณ์โมหัน | โหดเหี้ยม | | สูญหมดโคตร์กุมภัณฑ์ | กวนโลก | | เย็นทั่วชมพูเสี้ยม | จิตให้ยินดี ฯ | | | | ๑๔. ปางที่แปดเกิดเจ้า | กฤษณะ | | เปนมหาวีระ | ฤทธิ์แกล้ว | | ทรงจักร์คทาพระ | ขี่ครุฑ | | เหมือนพระพิษณุแผ้ว | ผ่องพื้นภูมิสวรรค์ ฯ | | | | ๑๕. เทวันครั้นทัศน์ท้าว | จักร์กฤษณ์ | | ต่างอ่อนโอนโมลิต | นอบไหว้ | | กฤษณะร่วมพระวิษ | ณุเทพ | | ปรากฏบัดนั้นให้ | เทพล้วนพิศวง ฯ | | | | ๑๖. จึ่งองค์หริราชเจ้า | โลกัย | | เสด็จจากบัลลังก์ไคล | เคลื่อนคล้อย | | ขึ้นทรงบ่าเวนไตย | เหิรเห็จ | | ทวยเทพทั้งใหญ่น้อย | แห่ห้อมไปพลาง ฯ | (เชิด) | | | | ๑๗. จึ่งนางศุภลักษณ์เลี้ยว | เวหน | | เหิรต่อไปที่บน | ฟากฟ้า | | มุ่งไคละมณฑล | ไกลาศ | | รี่รี่มิได้ช้า | เกือบไกล้คีรี ฯ | | | | ๑๘. บัดนี้พบเทพเจ้า | คเณศร | (ช้างประสานงา) | | กายรัดเกศกุญชร | แช่มช้อย | | ขอช้างกระชับกร | กุมมั่น | | ทรงมุสิกตัวน้อย | แน่วท้องเวหา ฯ | | | | ๑๙. อีกมาพบพระเจ้า | สงคราม | (กราวนอก) | | ขันทะกุมารงาม | เลิดล้น | | กุมหอกฤทธิเรืองราม | รัตนรุ่ง | | ทรงมยุรเสด็จด้น | พ่างพื้นนภางค์ ฯ | | | | ๒๐. พลางเทพสองพี่น้อง | พบกัน | (เชิด) | | พระพี่ชวนน้องผัน | ผ่านฟ้า | | ขึ้นเฝ้าพระทรงธรรม์ | บิตุราช | | นางก็ไปฉันฃ้า | เพื่อเฝ้าจอมสวรรค์ ฯ |
หัวข้อ: Re: โคลงศุภลักษณ์วาดรูป
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 25, กุมภาพันธ์, 2559, 12:04:14 AM
| ๒๑. ครั้นถึงจึ่งเทพเจ้า | สองรา | | ลงจากสุรพา | หนะไซร้ | | ดำเนินสู่มหา | พิมานรัตน์ | | นนทิต้อนรับไท้ | เทพด้วยยินดี ฯ | (เสมอ) | | | | ๒๒. นนทีจึ่งกล่าวถ้อย | สรรเสริญ | | พระมหาเทพเชิญ | พระเจ้า | | ว่าพระลูกดำเนิน | มาถับ | | หวังจะได้ก้มเกล้า | กราบเบื้องบาทบงสุ์ ฯ | (ตระเชิญ) | | | | ๒๓. จึ่งองค์ศิวะเทพเจ้า | โลกา | | ใชพระสูตร์รัตนา | เปิดกว้าง | | เห็นพระนั่งมหา | เทวะบิฐ | | พระอุมาเคียงข้าง | เลิดล้วนชวนชม ฯ | | | | ๒๔. แล้วบรมเทวราชไท้ | ตรัสชวน | | พระอุมาทรามสงวน | เคลื่อนคล้อย | | ทรงจับระบำยวน | ยั่วเนตร์ | | ตามแบบตาณฑพช้อย | แช่มชั้นเชิงรำ ฯ | (เพลง) | | | | ๒๕. ระบำรำจบแล้ว | ตรีศุลี | | จึ่งเสด็จทรงนนที | เลิดล้น | | สองพระโอรสขี่ | พาหนะ | | ตามเสด็จเทพด้น | เหาะดั้นอัมพร ฯ | (เชิด) | | | | ๒๖. บังอรศุภลักษณ์ดั้น | เมฆี | | พบคณะฤษี | มากแท้ | (ดวงพระธาตุ) | | พระนารัทมุนี | นำระเห็จ | | ไปสู่พรหมโลกแล้ | เพื่อเฝ้าธาดา ฯ | (เชิด) | | | | ๒๗. ถึงหน้านิวาศไท้ | ทันที | | นารทนำพวกชี | สู่เฝ้า | (เสมอเถร) | | พร้อมกันนบเกศี | ประนมหัตถ์ | | เคารพพระเปนเจ้า | จิตน้อมประนอมกัน ฯ | (สาธุการ) | | | | ๒๘. ครานั้นชอุ่มพื้น | เวหน (รัวสามลา) | | แล้วค่อยคลายมืดมล | หมอกกลุ้ม | | จึ่งเห็นใส่สากล | เยี่ยมใหญ่ | | สี่ก่องฟองนั้นหุ้ม | ห่อท้าวพรหมา ฯ | | | | ๒๙. ไม่ช้าไข่นั้นแยก | เปนสอง | | เห็นพระองค์ดังปอง | บัดนั้น | | สถิตเหนือแท่นบัวทอง | ไพโรจน์ | | งามผ่องณช่องชั้น | ช่อฟ้าฟูหาว ฯ | | | | ๓๐. จึ่งท้าวสี่พักตร์ตั้ง | ฤทัย | | จักแสดงแจ้งใน | ที่นี้ | | ว่าพระสร้างเทพไท | ทั้งหมด | | ให้ผ่านมาพอชี้ | เช่นให้เจนตา ฯ | (ตระสันนิบาต) | | | | ๓๑. เทวาทั้งแปดผู้ | โลกบาล | (โคมเวียน) | | อีกพระนวเคราะห์หาญ | เห็จฟ้า | | ขี่พาหะนะทยาน | ผ่านเมฆ | | เปนหลักของแหล่งหล้า | ฤทธิ์หลั้นบรรฦา ฯ | | | | ๓๒. หนึ่งคืออินทระเจ้า | เทวา | | ผู้สถิตทิศบุรพา | ใหญ่กว้าง | | เสด็จเหนือคชไอรา | พตแกว่ง เพ็ชร์แฮ | | พระศจีเคียงข้าง | เทพเจ้าเพราศรี ฯ | | | | ๓๓. อัคนีศรีโรจน์เรื้อง | เรื่อแดง | | ทรงเมษกาจกำแหง | ฤทธิ์กล้า | | กรกุมหอกเรี่ยวแรง | แกว่งกวัด | | สถิตทิศอาคเณย์หล้า | แหล่งนั้นมั่นคง ฯ | | | | ๓๔. อีกองค์ยมราชเจ้า | จอมมฤต | | ณทักษิณทิศสถิต | เทอดหล้า | | วาหนเอกมหิษ | เหอมศักดิ์ | | กุมพระยมทัณฑ์หง้า | เงือดล้างอรี ฯ | | | | ๓๕. นิร์ฤดีนางเทพล้ำ | เลอฤทธิ์ | | ภาคหรดีสถิต | เที่ยงแท้ | | กรกุมพระขรรค์อิท | ธิถนัด | | หมั่นรักษาโลกแล้ | เลิดล้วนเจือจุน ฯ | | | | ๓๖. พระวรุณเจ้าสมุท | เรืองฤทธิ์ | | พิทักษ์ปรัศจิมทิศ | กาจแกล้ว | | ทรงมังกะระพิษ | สามารถ | | กุมธนูกอบแก้ว | เก่งล้ำโลกา ฯ | | | | ๓๗. พระพายุรักษ์เบื้อง | พายัพ | | กุมพระขรรค์กระชับ | หัดถ์หมั้น | | ทรงสินธพงามสรรพ | สีก่อง | | ลอยละลิ่วปลิวชั้น | เชิดฟ้าแจ่มเจน ฯ | | | | ๓๘. กุเวรยักษะเจ้า | เรืองรอญ | | พิทักษ์ทิศอุดร | แด่นด้าว | | กรกุมคทาธร | เงื้อเงือด | | เอกอิทธิอะคร้าว | ปกป้องภัยพาล ฯ | | | | ๓๙. อิศานพิทักษ์เบื้อง | อิศาน | | ทรงพฤษภเผ่นทยาน | ย่านฟ้า | | ตรีศูลศักดิ์ตระการ | กระชับหัดถ์ | | แลเลิดประเสริฐหล้า | แหล่งล้ำอำไพ ฯ | | | | ๔๐. หนึ่งในนวเคราะห์นั้น | สุริยง | | เรืองรัตภูษาทรง | สว่างหล้า | | พระขรรค์ฤทธิ์รงค์ | กุมมั่น | | สีหะวาหนกล้า | กาจแกล้วกลางสวรรค์ ฯ |
หัวข้อ: Re: โคลงศุภลักษณ์วาดรูป
เริ่มหัวข้อโดย: Black Sword ที่ 26, กุมภาพันธ์, 2559, 12:02:50 AM
| ๔๑. พระจันทร์รัศมิเรื้อง | เรืองฃาว | | ทรงเศวตภูษาพราว | เพริดแพร้ว | | ทรงอัศวะสกาว | ผ่องเผ่น | | กรจับพระขรรค์แก้ว | แกว่งเพี้ยงเพลิงฉาน ฯ | | | | ๔๒. อังคารรังสิเหรื้อ | เหลือตรู | | ทรงพัสตระชมพู | เพริดด้าว | | กรกุมพระขรรค์ชู | เชิดเฉิด | | ทรงมหิงษ์อะคร้าว | เคลื่อนคล้อยเมฆี ฯ | | | | ๔๓. องค์ที่สี่พุธอ้าง | ออกนาม | | ภูษิตล้วนเขียวงาม | ชุ่มชื้น | | ทรงคอคชเรืองราม | แลเลิด | | ขอจับขับผ่านพื้น | พ่างพ้นเมฆา ฯ | | | | ๔๔. ที่ห้าโสระไท้ | กำยำ | | ทรงพัสตร์ภูษิตดำ | เดชห้าว | | พระขรรค์รัตนกำ | แหงแกว่ง | | ทรงพยัคฆ์อะคร้าว | ร่าร้องเริงดี ฯ | | | | ๔๕. ที่หกคุรุไท้ | เทพเรือง วิทแฮ | | ทรงพัสตราภรณเหลือง | เลิดด้าว | | ทรงมฤคประเทือง | เทอดเกียรติ | | กรจับพรหมทัณฑ์ท้าว | เทพล้วนชวนดู ฯ | | | | ๔๖. ราหูทรงรูปแม้น | อสุรา | | ภูษิตและกายา | ม่วงคล้ำ | | กรกวัดแกว่งคทา | ธรถนัด | | ทรงนกฮูกจ้ำหม้ำ | เหมาะดั้นเมฆี ฯ | | | | ๔๗. ที่แปดศุกระไท้ | สุนทร | | ภูษิตน้ำเงินออน | โอ่หล้า | | ทรงหลังพฤษภจร | เร็วรวด | | หัดถ์จับพรหมทัณฑ์อ้า | เอี่ยมพริ้งเพริดเพรา ฯ | | | | ๔๘. ที่เก้าเกตุไท้ | เทวัน | | กายและพัสตร์สุพรรณ | ผ่องแผ้ว | | กรกุมพระแสงขรรค์ | เรืองรัตน์ | | ทรงพญานาคแพร้ว | เพริดพริ้งพรายตา ฯ | | | | ๔๙. ต่อมามีเทพเจ้า | หลายตน | | พร้อมเทพนิรมล | แน่งน้อย | | ออกมาสู่มณฑล | ลานทิพย์ | | แต่ละองค์แช่มช้อย | เฉิดพื้นภูมิสวรรค์ ฯ | | | | ๕๐. ครานั้นมนัสน้อม | ปรีดี | (พระทอง) | | เทพบุตร์ชวนเทวี | เลิดล้วน | | ผจงจับระบำลี | ลาเล่น | | ทวยเทพเสพย์สุขถ้วน | ทุกไท้เทวา ฯ | | | | ๕๑. นางฟ้ารำเลี้ยวล่อ | เทพบุตร์ | | เทพต่างตามเย้ายุด | หยอกย้อน | | เทวีสลัดหลุด | ลี้หลีก | | เทพบุตร์ตามต้อน | ต่างเร้าเริงยวน ฯ | | | | ๕๒. แล้วชวนกันเชิดฉ้อ | มาลี | (นางนาค) | | โยนแจกโดยยินดี | พรั่งพร้อม | | กลีบบุบผะชาติสี | สรวยสอาด | | เกลื่อนกล่อนหล่นลงน้อม | จิตเกื้อเกษมสันต์ ฯ | | | | ๕๓. ชวนกันประสาทซ้อน | พรสา ธุแล | (มหาชัย) | | แก่ท่านผู้ทัศนา | ที่นั้น | | ให้อิฐะผลมา | พูนเพิ่ม | | จัตุพิธพรหมั้น | เหมาะด้วยปรารถนา ฯ | | | | ๕๔. อายุ ประจวบร้อย | ขวบปี | | วรรณะ เฉิดฉวี | ผ่องแผ้ว | | สุขะ เจริญศรี | ไร้โศก | | พละ ยงยวดแคล้ว | คลาดพ้นภัยพาล ฯ |
๐ จบระบำเท่านี้ ๚ะ
โคลงศุภลักษณ์วาดรูป
พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว (พ.ศ. ๒๔๖๕)
(https://i.ibb.co/F09bQgm/linie-0250-2.png) (https://imgbb.com/)
• กลับสู่ห้องหนังสือบ้านกลอนน้อย คลิก (http://www.homelittlegirl.com/index.php?topic=6682.msg22935#msg22935)
(https://i.ibb.co/F09bQgm/linie-0250-2.png) (https://imgbb.com/)
|