- "ธรรม" สภาวะธรรมชาติ -

- "ธรรม" สภาวะธรรมชาติ -

“ธรรม”คือสภาวะธรรมชาติ
คือคำปราชญ์นิยามหลากความหมาย
เป็นคำกลางวางอยู่ผลที่ต้นปลาย
เช่นวางท้าย“ยุติธรรม”ความพอใจ

วางหน้านำ“ธรรมดา”สามัญรู้
คือคำคู่ดีชั่ววินิจฉัย
เป็นกุศลอกุศลธรรมปนไป
ส่วนมากใช้เอ่ยอ้างในทางบุญ

ธรรมคำนี้มีรูปและรูปไร้
พระท่านใช้“รูปธรรมนามธรรม”หมุน
ไร้วิญญาณ“รูปธรรม”รอค้ำจุน
“นามธรรม”หนุนรูปอินทรีวิญญาณ...

   "ธรรม" คือสิ่งที่มีอยู่ ทรงอยู่ สภาวะ ธรรมชาติ อันได้แก่ความดี ความชั่ว ทั้งหลายทั้งปวง ภาษาธรรมท่านจำแนก ธรรมออกเป็นรูปธรรม คือสิ่งที่เป็นรูปไม่มีความรู้สึก ได้แก่ สี กลิ่น เสียง รส เป็นต้น อรูปธรรมหรือนามธรรม เป็นความรูปสึกนึกคิด อันได้แก่ จิต(ใจ) ^คลิก ๘๙ ดวง ๑๒๑ ประเภท เจตสิก ^คลิก ๕๒ ดวง อาศัยอยู่ในรูป ๒๘ ประเภท
   ท่านจัด รูป ๒๖ เป็นรูปธรรม จิต ๘๙ ดวง เจตสิก ๕๒ ดวง และนิพพาน ๑ เป็นนามธรรม จิต(ใจ) คือสภาพที่รู้สึกนึกคิด เป็นประธาน(เป็นใหญ่)ในการรับรู้อารมณ์สั่งสมอารมณ์ โดยชาติมี ๔ คือ กุศลจิต ๑ อกุศลจิต ๑ วิบากจิต ๑ กิริยาจิต ๑ เจตสิก คือธรรมหรืออารมณ์ที่เกิดพร้อมกับจิต เช่น เวทนา สัญญา เป็นต้น

   ทั้งรูปธรรมนามธรรมนี้ท่านยังจัดเป็น
   สังขตธรรม ธรรมอันปัจจัยปรุงแต่ง ๑
   อสังขตธรรม ธรรมอันปัจจัยมิได้ปรุงแต่ง ๑

   ธรรมอันปัจจัยปรุงแต่ง คือ สรรพสิ่งทั้งปวงที่มิใช่นิพพาน
   ส่วนธรรมอันปัจจัยมิได้ปรุงแต่ง ท่านหมายเอานิพพานอย่างเดียว แต่ในบางคัมภีร์ว่า อสังขตธรรม ธรรมอันปัจจัยมิได้ปรุงแต่งนั้น ได้แก่ธาตุธรรมทั้ง ๔ คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ ที่ประกอบกันเป็น มหาภูตรูป ^คลิก นี้ไม่มีปัจจัยปรุงแต่ง.

เต็ม อภินันท์
สถาบันกวีนิพนธ์ไทย
๒๙ มิถุนายน ๒๕๖๑
ขอขอบคุณเจ้าของรูปภาพนี้ในเน็ต

	ผู้เขียน	หัวข้อ: - "ธรรม" สภาวะธรรมชาติ - (อ่าน 3806 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้