เรายังรู้น้อยไป


          ครั้งหนึ่งผมมีโอกาสเข้าอบรมเรื่องของหลักสูตรภาษาอังกฤษ ระดับชั้นประถมศึกษา มีผู้เข้าร่วมอบรม 201 คน ตารางการอบรมกำหนดถึง 10 วัน สถานที่อบรมเป็นโรงแรมระดับดาวประจำจังหวัด

          เปิดฉากแรกเล่นเอาผมตื่นเต้น เนื่องจากทำให้ผมรู้สึกว่า "ครูไทยก็คือครูไทย"ที่ตื่นเต้นกับพบเพื่อนเก่า เพื่อนใหม่นั้นเป็นเรื่องปกติ ที่ตื้นเต้นก็ในความรู้สึกว่า " ครูก็คือครู" หรือ "ครูไทยก็คือครูไทย"

          ที่ผมรู้สึกเช่นนี้ก็เพราะอาชีพครูที่อยู่ในชนบทพบความลำบาก ความยุ่งยากหลายประการ ฝ่าฟันอุปสรรคอยู่ตลอดเวลา วาดฝันไว้ว่าเมื่อมาถึงโรงแรมคงได้รับความสบายบ้าง ที่ไหนได้ เราต้องตื่นเต้นอีกเช่นเคย ก็เรื่องเขาจัดให้นอนห้องละ 3 คน ในขณะที่เตียงขนาดเล็ก 2 เตียง โชคดีที่ครูเราแก้ปัญหามามากต่อมากเลยไม่มีอุปสรรค ทางโรงแรมจะจงใจหรือก็ไม่รู้ บังเอิญเตียงของโรงแรมเกือบทุกห้องมีที่นอนซ้อนกันสองที่ เลยดึงเอามาปูนอนที่พื้นข้างล่าง ยังดีที่ไม่ต้องยืนหลับ

          สืบสาวราวเรื่อง เอ๊ะ ไม่ต้องสืบ..เจ้าหน้าที่ฝ่ายจัดการแจ้งผู้เข้าอบรมในที่ประชุมว่า " งบประมาณของทางราชการมีจำกัด" ส่วนค่าเบี้ยเลี้ยง ค่าพาหนะ ของแต่ละคนก็ต้องนำมาเหมาจ่ายเป็นค่าอาหารตลอดเวลาการอบรม ค่าหัวอาหารมื้อเที่ยง 120 บาท ต่อคน

          พวกเรารับประทานอาหารเที่ยงร่วมกัน วันหนึ่งผมนำเรื่องสารเคมีในอาหารมาคุยกับเพื่อนร่วมโต๊ะ เพราะมันแสลงใจผมอยู่ตลอดเวลา จึงขอระบายความในใจออกบ้าง เพื่อแลกเปลี่ยนความคิดกันบ้างก็ยังดี

          "นี่อาหารเขาอร่อยใช้ได้นะ แต่อย่าไปคำนึงถึงสารเคมีก็แล้วกัน" ผมแกล้งจุดประกายความคิด ไม่ทันจะขาดคำที่ผมพูด มีผู้สนใจสอดแทรกเข้าจริง ๆ(คำว่าจุดประกายความคิดเดี๋ยวนี้ไม่คอยได้ยินพูดกันมานัก ขอนำมาใช้ก็แล้วกัน)

          ครู 1 " ผักสดเดี่ยวนี้รู้ไหม ไม่น่ากินเลย ถั่วฝักยาวฉีดยาเช้านี้ ตกตอนเย็นเก็บฝักเตรียมไปขายวันรุ่งขึ้น เขาว่าฉีดให้ฝักมันสวยมันสด"

          ครู 2 " น่ากลัวจริง ๆ ครับ ถั่วฝักยาวนี้แหละ คนใกล้บ้านผมเอาให้กระรอกที่เลี้ยงไว้กิน รู้ไม่กินได้แค่ครึ่งฝัก ชักตาตั้งเลย" พูดสนับสนุนทันที

          ครู 3 "ปลาตัวใหญ่ ๆ ทั้งหลายมาจากเรืออวนที่ออกไปเกิน 15 วัน ปลาสำลี ปลาจะละเม็ด หรือปลาอื่นที่ตัวใหญ่ ๆ ไม่น่าซื้อกินเลย รู้ไม่ หลานของฉันเองที่ทำงานกับเรืออวนพวกนี้เล่าให้ฟังว่าปลาพวกนี้ที่อยู่สดได้นานเพราะราดยาไซยาไนด์"

          ครู 4 " พืชผักเดี๋ยวนี้ ก่อนปลูกต้องรองก้นหลุมด้วย พูราดาน กันไม่ให้แมลงกัดกินใบ เขาว่าพูราดานนี้ตกค้างในพืชผักอยู่นาน จะจริงเท็จก็ไม่เคยมีใครให้ความรู้อย่างแจ่มแจ้งสักที"
ผมนั่งนึกยิ้มอยู่ในใจ ได้ผลแล้วที่เราจุดประกาย มันถูกที่คันพอดี

          ครู 5 " อาหารหลายชนิดใส่สี แต่งสี ผมว่าแม้จะเป็นสีที่ผลิตใส่อาหารโดยตรงก็น่าจะไม่ปลอดภัยสักเท่าไร แต่ที่ใช้สีผิด นั่นซิมันน่าห่วง ทางที่ดีหลีกอาหารใส่สีไว้ก่อน ปลาเค็มเจ้าเอย หอยส้มเจ้าเอย กุ้งส้มก็สียั่วยวน.. ฮะ แฮ"

          ครู 6 "ฉันได้ฟังรายการสารคดีทางทีวี เกี่ยวกับการดูแลสุขภาพ โยงมาเรื่องการเลือกรับประทานอาหาร สัตว์ที่เลี้ยงจากอาหารที่ผลิตจากโรงงาน ไม่ว่าอาหารไก่ อาหารหมู อาหารปลา ล้วนมีสารเร่ง เลี้ยงไม่นานก็โตเมที่ เห็นไม่ไก่พันธุ์เนื้อเลี้ยงแค่ เดือนกว่าน้ำหนักแต่ละตัวเกือบ 2 กิโล แน่นอนสารเคมียังคงตกค้างอยู่บ้าง"

          ครู 7 "ก็สัตว์ทุกชนิดที่เลี้ยงด้วยอาหารจากโรงงานล้วนแต่มีสารตกค้าง แต่ที่น่าเจ็บใจเข้าไปอีก คงเคยได้ยินข่าวนี้ทุกคน ก็คือหมู่ก่อนฆ่าฉีดยาเพื่อให้เนื้อแดงสีสดสวย เพื่อให้เนื้อทรงตัว ทรงรูปอยู่ดี ผับเผื่อย.. เราตายกับตาย"

          ครู 8 "แล้วใครไม่ตาย" พูดติดตลก ผมรู้ว่าแกก็อยากจะพูดแต่ก็ไม่ได้แทรก เมื่อมีโอกาสก็ใช้วาทะสั้น ๆ ที่ตนชอบ
          "เป็นไงเพื่อนเล็ก..ที่รัก ไม่ให้ทัศนะกับเขาบ้าง" ผมกระเซ้า คุณเล็ก ซึ่งเป็นเพื่อนสนิทของผม แกเป็นคนหัวค่อนข้างรุนแรง และได้ผลจริง ๆ"

          เล็ก " ผมน่าจะติดตารางเที่ยวนี้ เล่นเอาของจริงมาพูด ผมว่าสิ่งที่น่ากลัวที่สุดเวลานี้คือขนมถุง ขนมหวานก็มีแป้งและน้ำตาลเป็นหลัก วิตามินเกลือแร่คงมีอยู่น้อย แถมสารกันบูด หรือพวกสารทำให้กรุบกรอบบ้าง ที่น่ากลัวคือโฆษณากันบ้าคลั่ง ทีวีก็ทันการณ์ จัดรายการของเด็กกันมากมายหวังเพื่อขายสินค้าเด็ก และก็ขายดีด้วย ที่ผมไม่สบายใจเข้าไปอีก คนในกระทรวงสาธารณสุขหยิบยกเรื่องนี้มาพูด ว่าเด็กไทยปัจจุบัน ไอคิว ต่ำลงกว่าเดิมมาก เพราะเด็กรับประทานขนมถุงจนอิ่ม แล้วไม่ได้รับประทานข้าว ที่พอจะได้รับสารอาหารได้ครบถ้วนบ้าง พ่อแม่ไม่ได้ตระหนักอะไร เพราะไม่มีความรู้เรื่องนี้ ลูกอิ่มก็เป็นพอ ดีมากที่เขายกเรื่องนี้มาพูดพ่อแม่ที่ได้ฟัง และเข้าใจต้นสายปลายเหตุ จะได้ตระหนักและปฏิบัติต่อลูกในการรับประทานอาหารให้ดีขึ้น แต่อย่าหวังว่าโรงงานจะหยุดผลิต เราแก้กันที่ปลายเหตุทั้งนั้น แล้วจะได้อะไรเป็นกอบเป็นกำ คงได้แต่ กรรม ตัวเดียว พอ..ชักจะไปใหญ่แล้ว"
          เพื่อน ๆ ร่วมโต๊ะอาหารต่างชอบใจ

          "ผมขอปิดรายการ" คุณครูสมชายเป็นครูหนุ่ม ไฟแรงอีกคนยื่นข้อเสนอ

          "เชิญครับ" เป็นคำตอบรับจากทุกคน เหมือนจะพร้อมกัน

          " ผมขอพูดสั้น ๆ ผมไปฟังการบรรยายเรื่องการเลือกรับประทานอาหาร สรุปอย่างสั้น ๆ ว่า อาหารที่ผลิตจากโรงงานมีสารเคมีเป็นธรรมดา หลีกได้ก็หลีก"หลังจากสมชายพูดจบ คุณเล็ก พูดด้วยเสียงนุ่มนวล

          " ขอโทษคุณสมชาย ผมขอปิดรายการ มีใครจะพูดอะไรอีกไม่ .. ถ้าทุกคนเงียบก็ยกให้ผมปิดรายการจริง ๆและขอโทษคุณสมชายอีกครั้ง"
          คุณเล็กกวาดสายตาทั่วเพื่อนร่วมรับประทานอาหาร เพื่อน ๆ คิดว่าน่าจะได้ฟังเรื่องขำ ๆ แต่นั่นไม่ใช่

          "ผมกำลังจะบอกคุณว่า วันนี้เราโชคดีมาก คุณสังเกตไม่ ผัดผักวันนี้จืดสนิท คงลืมใส่น้ำปลา เห็นไม่ล่ะอาหารจานนี้เอง ที่ปลอดสารพิษมากที่สุด"
          ทุกคนนั่งงง ผมผู้จุดประกายความคิดเรื่องนี้ยิ่งงงใหญ่ ผมเองเพิ่งจะรู้ว่า "เรายังรู้น้อยไป"

          ก่อนจะแยกย้ายจัดการกับภารกิจส่วนตัวของแต่ละคน ผมพูดเล่น ๆ

          "ใครจะปิดท้ายรายการอีก"

          คุณเล็ก พูดสวนอย่างทันควัน

          " ให้ผมนะ"

          " คุณรู้ไหม เรามีโชคดีชั้นที่สอง โต๊ะอื่น ๆ เขานั่งกัน 10 คน โต๊ะเรานั่งกัน 11 สารเคมีแต่ละวันถูกแบ่งเบามากกว่าโต๊ะอื่น ๆ"
          คุณเล็ก ก็คือคุณเล็ก เราได้ทั้งข้อคิด และเรื่องตลกขบขัน