Username:

Password:


  • บ้านกลอนน้อยฯ
  • ช่วยเหลือ
  • ค้นหา
  • เข้าสู่ระบบ
  • สมัครสมาชิก
บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล >> ห้องเรียน >> ห้องเรียนฉันท์ >> - อุปัฏฐิตาฉันท์ ๑๑ -
หน้า: [1]   ลงล่าง
« หน้าที่แล้ว ต่อไป »
พิมพ์
ผู้เขียน หัวข้อ: - อุปัฏฐิตาฉันท์ ๑๑ -  (อ่าน 10868 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้
Black Sword
ผู้บริหารเว็บ
****

จำนวนผู้เยี่ยมชม:65535
ออฟไลน์ ออฟไลน์

ID Number: 88
จำนวนกระทู้: 10561


เมื่อ มยุรธุชกางปีกฟ้อน... มวลอักษรก็ร่อนรำ


| |
- อุปัฏฐิตาฉันท์ ๑๑ -
« เมื่อ: 05, กุมภาพันธ์, 2565, 11:08:42 PM »
บ้านกลอนน้อยฯบ้านกลอนน้อยฯ

Permalink: - อุปัฏฐิตาฉันท์ ๑๑ -

- อุปัฏฐิตาฉันท์ ๑๑ -

               อุปัฏฐิตาฉันท์ ๑๑   (อุ-ปัด-ถิ-ตา-ฉัน)  เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า  ยังสำเนียงอันดังก้องให้ปรากฏ

๑.) รูปแบบของอุปัฏฐิตาฉันท์ ๑๑

                หนึ่งบท จะมี ๒ บาท
                แต่ละบาทแบ่งเป็น ๒ วรรค  วรรคหน้ามี ๕ พยางค์  วรรคหลังมี ๖ พยางค์
                (รวมเป็น ๑๑ พยางค์ในหนึ่งบาท)

๒.) ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ  (ดูผังด้านบนประกอบ)

                ครุ-ลหุ   แต่ละบาทจะมีลักษณะเหมือนกันทุกบาท คือ

                ครุ-ครุ-ลหุ- ลหุ-ครุ .................. ลหุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ

            โดยแต่ละบาทจะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น    ๒ - ๓ .......... ๓ - ๓   เหมือนกันทุกบาท


๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส  (ดูผังด้านบนประกอบ)

           - สัมผัสภายในบท -

                คำสุดท้ายของวรรคแรก  เชื่อมสัมผัสไปยังคำที่ ๓ ของวรรคที่ ๒
                คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒  ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓
                ส่วนวรรคที่สี่เป็นอิสระ

          - สัมผัสระหว่างบท -

                หากแต่งมากกว่า  ๑  บท
                คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า  ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๒  ของบทต่อไป


- ตัวอย่างคำประพันธ์ -

               - อุปัฏฐิตาฉันท์ ๑๑ -
               -๐ ประติมากร ๐-

               ทาบซ้อนและโปะปาด           ขณะปั้นประดิษฐ์แปร
               สายตามิละแล                      และสมองก็ตรองตาม
               ยักย้ายกิริยา                         ระยะเยื้องขยับยาม-
               เพ่งลักษณะความ                 พิเคราะห์รูปและริ้วลาย
               แต้มเกลี่ยมิติเกิด                   ก็ประเจิดวิจิตรกลาย
               ช่องชั้นเฉพาะหมาย              มิประมาทประหม่ามือ
               เรียวนิ้วจะประสิทธิ์                และประสานมโนสื่อ
               เคลื่อนพร้อมสติคือ                จะมิคลาดมิแคล้วทาง
               ดินหยาบจะละเอียด              และละเมียดเพราะมือสร้าง
               ใจหยาบจะละวาง                  ขณะจิตประดิษฐ์สรรค์
               ดินหม่นและมนุษย์                ประลุจุดประสานกัน
               สร้างศิลปะปัน                       สละเปลื้อง ณ หยาบตน ๚ะ๛
                                                                         (บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล)

               - อุปัฏฐิตาฉันท์ ๑๑ -

               ฟังถ้อย,พระพิธาน-                -อนุการฯ ก็สงกา
               แต่ช่วงอวิชา                           ประจุท่วมและท้นถึง
               เต็มทิษฐิประทุก                     สติอุกฉกรรจ์อึง
               เปี่ยมแค้นจิตะขึ้ง                    ก็สะบัดสะบิ้งเบือน
               รักเจ้า,อนิจจา                        บุตราสิร้างเลือน
               ถือยศกิติเยือน                       พลิพลีเพราะพากพูม
               ตัวตาย ฯพณฯ ต้อง                สุขะฟ่องฟะเฟื้อยฟูม
               ถือเป็นดุจะปูม                       ณ อดีตประดับตัว
               หันหลังและมิเหลียว               มนะเดี่ยวจะเด็ดบัว
               สิ้นหมดมละมัว                      เพราะมิเหลือ ณ เยื่อใย
               ครอบครัวมละขาด                  คณะญาติยะยับไป
               สายโลหิต(ะ)ไหล                    พุกระฉอกกระฉ่อนฉาน
               ลูกร่วมคณะราษฏร์                 และประกาศอุดมการณ์
               พ่อร่วมกะบุราณ                    คณะเจ้าจะจู่โจม
               ชิงฐานะเสถียร                       บ่เกษียณจะรุมโทรม
               แย่งคืนก็ประโคม                    เจาะอดีตสภาพเดิม
               จึงจอมคณะเจ้า                      คณะเก่าก็เหิมเกริม
               ซ่อมแซมพละเสริม                  พละซุ่มขบถซ้อน
                                                    (กถาจรดปกาศิต (สามแพร่งชีวิตคำฉันท์) : คมทวน คันธนู)

               - อุปัฏฐิตาฉันท์ ๑๑ -

               อ้าโฉมมะทะนา                    บริสุทธิบังอร
               ฃ้าฤๅจะติหล่อน                    เพราะสดับวจีหวาน?
               ชื่นจิตตะสดับ                        มธุรสฤดีบาน
               ทราบว่ายุวมาลย์                   กรุณา ณ ฃ้านี้
               พอเห็นวรพักตร์                     วนิดาวะรางคี
               บัดนั้น ฤ ก็มี                         ฤดิท่วมสิเนหา
               เหมือนโฉมดรุณี                    นะแหละยื่นสุหัดถ์มา
               ล้วงใจดนุคร่าห์                      และกระลึงหทัยไว้
               แต่นั้นก็อนงค์                        นะสิยังบคืนให้
               กำดวงฤดิใน                          วรหัดถะแน่นครัน!
                                                      (มัทนะพาธา : พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว)

    ** หมายเหตุ :  ในชั้นต้นนั้น  ฉันท์ประเภท  ๔  วรรค ที่มีลักษณะอย่างกาพย์นั้น  ไม่ได้มีบังคับสัมผัสเชื่อมระหว่างวรรคหน้าและวรรคหลัง    มีเพียงสัมผัสส่งระหว่างบาท (วรรค ๒ และวรรค ๓)  และระหว่างบทเท่านั้น  แต่กวีนิยมใส่เพิ่มเพื่อความไพเราะ  หากอ่านในวรรณคดีหรือวรรณกรรมต่าง ๆ  จะพบลักษณะนี้อยู่   ถือเป็นเรื่องปกติธรรมดา อย่าเพิ่งประมาทว่าผู้ประพันธ์นั้นผิดพลั้งแต่ประการใด เช่น

               อุปัฏฐิตาฉันท์ ๑๑
                ขอให้วนิดา                          กรุณาดะนูก่อน,
                อย่าเพ่อสละรอน                 ระติราญสุไมตรี
                ถึงหล่อนจะมิรัก                  ก็จะขอกะโฉมศรี
                ให้ยอมดนุมี                       ฤดิรักพะธูไป
                                                                       (มัทนะพาธา)

               อุปัฏฐิตาฉันท์ ๑๑
               ๏ แวดวงวรมา                       ฬกราชประดิษฐาน
               แทบฝั่งชลธาร                      ทนุโดยพระคัมภีร์
               ๏ ปลายแคว้นบุระขัณ            ฑสิมาประมาณมี
               ที่พักพระมุนี                         ระยะย่านและร้านรวง
               ๏ เหมรัชฏภักษ์                     วรทักษิณาปวง
               เพื่อเราจะบำบวง                   บรเมศวร์มลายเข็ญ ๚
                                                                       (อิลราชคำฉันท์)

บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
- Black Sword -
(หมู มยุรธุชบูรพา)

 
                             
                                    • กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก
                              
 


รายนามผู้เยี่ยมชม : มนชิดา พานิช, ลมหนาว ในสายหมอก, น้ำหนาว, ฟองเมฆ, ลิตเติลเกิร์ล, ข้าวหอม, ขวัญฤทัย (กุ้งนา), ปิ่นมุก, ปลายฝน คนงาม, ตูมตาม, ก้าง ปลาทู

บันทึกการเข้า

รวมบทกลอน "ที่นี่เมืองไทย..."
รวมบทกลอน "ร้อยบุปผา"
รวมบทประพันธ์ทั่วไป "Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา)"
รวมบทประพันธ์กลบท "Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา)"
รวมบทประพันธ์ฉันท์ "Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา)"
กลอนสุภาษิต-คำพังเพย-สำนวนไทย บ้านกลอนน้อย
ลานอักษร มยุรธุชบูรพา
..

หน้า: [1]   ขึ้นบน
พิมพ์
« หน้าที่แล้ว ต่อไป »
กระโดดไป:  

Powered by SMF 1.1.14 | SMF © 2006-2009, Simple Machines LLC
Simple Audio Video Embedder
| Sitemap
NT Sun by Nati
หน้านี้ถูกสร้างขึ้นภายในเวลา 0.219 วินาที กับ 42 คำสั่ง
กำลังโหลด...