- กาพย์สาวกระทายข้าว ๑๔ -

          กาพย์สาวกระทายข้าว ๑๔   เป็นกาพย์ที่ประดิษฐ์ขึ้นโดยท่านศิวกานท์  ปทุมสูติ  ที่บันดาลใจจากกลอนหัวเดียวของกลอนเพลงพื้นบ้านภาคกลาง  และภาพจังหวะการกระทกกระทายข้าวของหญิงสาวเพื่อแยกคัดเม็ดข้าวที่หักออกไป  โดยนำใช้ครั้งแรกในกวีนิพนธ์  “เสียงปลุกยามค่ำคืน”  ปี ๒๕๔๑  และในงานกวีนิพนธ์ต่าง ๆ ต่อมา

๑.)  รูปแบบของกาพย์สาวกระทายข้าว ๑๔ (ดูผังด้านบนประกอบ)

         ๑.๑)  จำนวนคำ

                กาพย์สาวกระทายข้าวหนึ่งบท หนึ่งบทจะมี ๔  วรรค

               วรรคแรกมี  ๓  คำ ............. วรรคที่สองมี  ๓  คำ
               วรรคที่สามมี  ๔  คำ .......... วรรคที่สี่มี  ๔  คำ

               (รวมเป็น ๑๔ คำในหนึ่งบท)

                โดยจังหวะการอ่านนั้น  แต่ละวรรคอ่านเป็นจังหวะเดียวรวดเสมอกันทุกวรรค

๒.)  ลักษณะการส่งสัมผัส (ดูผังด้านบนประกอบ)

          ๒.๑)   สัมผัสสำคัญภายในบท

- คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒   ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓

ส่วนวรรคอื่นนั้นเป็นอิสระ
แต่หากเนื้อความอำนวย  วรรคที่ ๑ และวรรคที่ ๒ สามารถเพิ่มสัมผัสเข้าไปได้เช่นกัน (พึงสังเกตจากตัวอย่างคำประพันธ์ด้านล่าง)

          ๒.๒)   สัมผัสระหว่างบท

หากแต่งมากกว่า ๑ บท
ให้คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า   ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๔ ของบทต่อไป

 
          - ตัวอย่างคำประพันธ์บางส่วน -

กาพย์สาวกระทายข้าว ๑๔
(ลานกระทาย)

   โกยข้าวใหม่/                ใส่กระบุง/
แล้วแบกจากยุ้ง/               มายังร่มลาน/
   พี่เนื้อทอง/                    น้องเนื้อทิพย์/
ช่วยยื่นช่วยหยิบ/              ยกตักทะนาน/
   ครกกระบาก                 สากกระแบก
ค่อยตำค่อยแตก               ข้าวเปลือกข้าวสาร
   สากหนึ่งตำ                   สากหนึ่งยก
สลับเสียงครก                   เสียงเพลงขับขาน
   เพลงซ้อมข้าว                สาวซ้อมแรง
ให้กล้าให้แกร่ง                 ในแหล่งในย่าน
   มั่นทะมัด                      ด้วยมือสอง
มือพี่มือน้อง                     มือสาวชาวบ้าน
................ ฯลฯ ................
                                 (เสียงปลุกยามค่ำคืน : ศิวกานท์ ปทุมสูติ  (๒๕๔๑))

กาพย์สาวกระทายข้าว ๑๔
(ข้าวเม่ารางไฟ)

คำเอ็งเย้า                        คำข้าหยอก
ข้าไม่คิดดอก                   จะยอกหัวอก
กลางพรรษา                    ร้อนผ้าเหลือง
ข้าแทบจะเปลื้อง              มันแค้นแน่นอก
ลูกผู้ใหญ่                        อ้ายนักเลง
มันฉุดคร่าเอ็ง                  ในวันฝนตก
ดอกน้ำตา                       เอ็งตกหล่น
คือดอกน้ำฝน                  ท่วมท้นในอก
ฟ้าเปรี้ยงเปรี้ยง                 ปานโทสะ
ถึงข้าเป็นพระ                   ปืนข้าเคยพก
พระต้องรา                       เณรต้องรั้ง
กว่าข้าจะตั้ง                     สติปลงตก
................ ฯลฯ ................
                                 (ข้าวเม่ารางไฟ : ศิวกานท์  ปทุมสูติ : (๒๕๔๔))

บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
 - Black Sword -
 (หมู มยุรธุชบูรพา)

                              
                                    • กลับสู่หน้า สารบัญ กาพย์ ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท ^คลิก