กลบทมังกรคาบแก้ว  
                                 จาก "กลบทศิริวิบุลกิตติ์" โดยหลวงศรีปรีชา (เซ่ง)

                                          ๐ นายเพชฌฆาตมาดในใจเพชนาย       
                                          เสถียรบ่ายบากหน้าพาเสถียร
                                          เวียนถึงที่ป่าช้าพาถึงเวียน          
                                          มัดผูกเนียนกับหลักชักผูกมัด

                                          ให้กายแหงนแอ่นคองอกายให้       
                                          หัดฝึกได้ชำนาญการฝึกหัด
                                          กัดฟันกรอดออดอึกกึกฟันกัด      
                                          รำดาบจัดจ้องท่าร่าดาบรำ

                                          ประหารลงตรงพระศอคอประหาร      
                                          ถลำคมดาบราญดาลคมถลำ
                                          จำเริญจิตรเมตตาเจริญจำ         
                                          เดชะล้ำกตัญญูดูล้ำเดช

                                          ทั้งสองสิ่งสิ่งประเสริฐเลิศทั้งสอง      
                                          เศษวิเชียรเจียรจองของวิเศษ
                                          เจตจิตรตั้งอารมณ์สมจิตรเจต      
                                          ดาลบันเหตุทันทีมีบันดาล

                                          ให้ดาบหักเปนจุณหมุนดาบให้      
                                          ประหารมิได้ดั่งจิตรคิดประหาร
                                          ปานดาบผงเปนแป้งดูดาบปาน      
                                          นายเพชราญแรงกลัวตัวเพชนาย

                                          จึ่งนำความนำคดีนี้นำจริง         
                                          ผายผันวิ่งเข้าวังดั่งผันผาย
                                          นานเพชฌฆาตกราบทูลมูลเพชนาย      
                                          ไทท้าวบ่ายหน้านั่งฟังท้าวไท

                                          มีโองการว่าเสร็จดั่งโองการ         
                                          ไฉนประหารเสร็จคิดแล้วฤๅไฉน
                                          ไววิ่งมาแจ้งกิจจิตรวิ่งไว         
                                          จงบอกไปให้แจ้งแห่งบอกจง

                                          เพชฌฆาตมาดจิตรคิดฆาตเพช      
                                          ประสงค์เสร็จกราบทูลมูลประสงค์
                                          จงใจตั้งแจ้งความตามใจจง         
                                          ทูลองค์ทรงให้ทราบกราบองค์ทูล ฯ
                                               ๑-----------------------๑


กลบทกบมังการคาบแก้ว  ปรากฏอยู่ในการประพันธ์ลำดับที่ ๕๗ ของตำรากลบทศิริวิบุลกิตติ์
                                        พิจารณาโดยรวมเห็นว่า มีเพิ่มจากกลอนทั่วไป คือ  

   -๐.). กำหนดให้นำ "สองคำแรกต้นวรรค มาสลับคำกลายเป็น สองคำปลายวรรค" เช่น "ห่างเหิน เป็น เหินห่าง" เป็นต้น

** กลบทนี้มีที่มาปรากฏทั้งใน "กลบทศิริวิบุลกิตติ์" และ "จารึกวัดพระเชตุพนฯ"
    (ในกลบทจารึกวัดพระเชตุพนฯ  เรียกกลบทนี้ว่า "กลบทมังกรคายแก้ว")

-๐ กลบทที่อยู่ในกลุ่มเดียวกัน ๐-
       • กลบท ครอบจักรวาล ^คลิก
       • กลบท ฉัตรสามชั้น ^คลิก
       • กลบท ม้าลำพอง ^คลิก
       • กลบท กระแตไต่ไม้ ^คลิก

              ผิดพลาดประการใดขออภัยไว้ ณ ที่นี้ครับผม
               ...-๐  Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา) ๐-...

                              
                                    • กลับสู่หน้าห้องเรียน กลอนกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย ^คลิก
                              

                                

                                          กลบทมังกรคายแก้ว    
                                (กรมหมื่นไกรสรวิชิต : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)

                                          ๐-------------------------๐         
                                          สารสงวนควรมิตรสงวนสาร
                                          นานคะนึงเสน่ห์นวลคะนึงนาน       
                                          ทวีทุกข์เหลือที่ทานทนทุกข์ทวี

                                          โศกถวิลกินเทวศถวิลโศก           
                                          พี่ห่างน้องต้องวิโยคด้วยห่างพี่
                                          ปีกว่าปานประมาณไว้ได้กว่าปี      
                                          แลสุดที่พำนักนุชพี่สุดแล

                                          ทุกข์วันโหยมิได้ห่างว่างวันทุกข์      
                                          แน่หมายศุขหฤๅไม่ได้เหมือนหมายแน่
                                          แปรปรวนรักษสมักนวลก็ปรวนแปร      
                                          ใจระกำกลแต่ระกำใจ

                                          คิดเรื่องสารมาให้ทราบในเรื่องคิด      
                                          ไฉนควรนวลไม่พิศเหนควรไฉน
                                          ใดข้อผิดคิดเคืองที่ข้อใด         
                                          มาว่าให้เหนจริงสิ่งว่ามา

                                          มาทเหมือนบุญน้องไกลไม่เหมือนมาท   
                                          หาหวรเศร้าเปล่าสวาดิ์เฝ้าหวรหา
                                          ราเริดสิ่งสวาดิ์น้องต้องเริดรา      
                                          ภักตร์ไกลนวลชาติหน้าอย่าไกลภักตร์

                                          สองสมเริ่มรุ่นแรกขอสมสอง      
                                          สมักน้องขอให้ต้องใจน้องสมัก
                                          รักษจงเหมือนใจพี่ปลงเจ้าจงรักษ      
                                          ตรงสองเราให้ประจักแต่สองตรง

                                          หมายมั่นกราบศิวะโมขพี่มั่นหมาย      
                                          ประสงเสน่ห์อย่ารู้หน่ายเสน่ห์ประสง
                                          ยงเยี่ยงกลอนเรียกมังกรคายแก้วยง      
                                          สองชั้นตรงสกัดแคร่แน่หย่างเอย ฯ

                                (กรมหมื่นไกรสรวิชิต : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)


กลบทกบมังการคาบแก้ว  พิจารณาโดยรวมเห็นว่า มีเพิ่มจากกลอนทั่วไป คือ  

   -๐.). กำหนดให้นำ "สองคำแรกต้นวรรค มาสลับคำ กลายเป็น สองคำปลายวรรค" เช่น "ห่างเหิน เป็น เหินห่าง" เป็นต้น

** กลบทนี้มีที่มาปรากฏทั้งใน "กลบทศิริวิบุลกิตติ์" และ "จารึกวัดพระเชตุพนฯ"
     (ในกลบทศิริวิบุลกิตติ์ เรียกกลบทนี้ว่า "กลบทมังกรคาบแก้ว")

-๐ กลบทที่อยู่ในกลุ่มเดียวกัน ๐-
       • กลบท ครอบจักรวาล ^คลิก
       • กลบท ฉัตรสามชั้น ^คลิก
       • กลบท ม้าลำพอง ^คลิก
       • กลบท กระแตไต่ไม้ ^คลิก

              ผิดพลาดประการใดขออภัยไว้ ณ ที่นี้ครับผม
               ...-๐  Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา) ๐-...

                              
                                    • กลับสู่หน้าห้องเรียน กลอนกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย ^คลิก