กลบทสุนทรโกศล  
                           จาก "กลบทศิริวิบุลกิตติ์" โดยหลวงศรีปรีชา (เซ่ง)

                                        จักกล่าวถึงสมเด็จราชกุมาร          
                                        กระเสมสานต์สุรสิทธิ์สมฤทธิ์สมร
                                        ครองสมบัติแสนสวัสดิสุนทร       
                                        พระยานาคเสด็จจรยังบาดาล

                                        พระองค์กับทรงฤทธิ์พระบิตุราช       
                                        คิดถึงนาฏชนนีในไพรสาณฑ์
                                        จะไปรับหม่อมราชสุริกาญจน์       
                                        ให้คืนสู่เขตรสถานเสวยรมย์

                                        จึ่งกะเกณฑ์เสนาพลากร         
                                        สินธพทั้งคเชนทรให้เสร็จสม
                                        ครั้นพร้อมสิ้นสมเด็จราชบรม      
                                        เปนทัพหน้าบังคมเสด็จจร

                                        พระทรงฤทธิ์บิตุราชสำราญรื่น      
                                        ให้แช่มชื่นภิญโญสโมสร
                                        เสด็จยกทัพหลวงแล้วล่วงจร      
                                        จากนครจัมบากเข้าสู่ป่า

                                        เสียงรถเสียงคชเสียงโยธี         
                                        เสียงหมู่เสนีมี่ก้องหา
                                        ครื้นเครงสนั่นเสนาะอรัญวา      
                                        ดั่งพื้อนแผ่นพสุธาจักทำลาย

                                        เสียงฆ้องเสียงกลองเสียงดนตรี      
                                        เสียงตะโพนเสียงปี่มีหลากหลาย
                                        นักสนมกรมวังทั้วขรัวยาย         
                                        ขึ้นช้างพังนั่งสบายในกูบทอง ฯ
                                            ๑-----------------------๑

กลบทสุนทรโกศล  ปรากฏอยู่ในการประพันธ์ลำดับที่ ๖๗ ของตำรากลบทศิริวิบุลกิตติ์
                              พิจารณาโดยรวมเห็นว่า มีเพิ่มจากกลอนทั่วไป คือ  

   ๐). กำหนดให้ตลอดทั้งสำนวนการเขียน ไม่อนุญาตให้ใช้คำที่มี (ศ. ศาลา) และ (ษ. ฤๅษี)  เป็นส่วนประกอบของคำโดยเด็ดขาด ใช้ได้แต่คำที่มี  (ส.เสือ) เท่านั้น

   หมายเหตุ  :  เนื่องจาก ในกลบทนี้เป็นการบังคับใช้อักษร คำบางคำในตัวอย่างของท่านครูเซ่ง จึงอาจมีการเขียนและสะกดแปลกไปบ้างสำหรับในปัจจุบัน แต่ว่า นี่คือวรรณคดีที่เกิดขึ้นในสมัยอยุธยาตอนปลาย การเขียนและสะกดของคำเหล่านี้จึงถือเป็นปกติของสมัยนั้น มิได้ผิดปกติแต่อย่างใด ดังคำอธิบายส่วนหนึ่งในหมวดความนำหน้า ๒๙-๓๐ ในหนังสือศิริวิบุลกิตติ์ ดังนี้

คุณค่าของศิริวิบุลกิตติ์

    ๑. คุณค่าด้านภาษา   เนื่องจากศิริวิบุลกิตติ์เป็นวรรณคดีที่เกิดขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย ภาษาที่ใช้แต่งก็เป็นลักษณะของภาษาที่นิยมใช้กันอยู่ในสมัยนั้น อาจจะมีคำที่มาจากภาษาบาลีสันสฤตหรือเขมร ก็ล้วนเป็นคำที่ผู้อ่านเข้าใจได้ เพราะเป็นคำพื้น ๆ ที่ใช้อยู่ในชีวิตประจำวัน ไม่มีคำยากให้ตีความ ส่วนตัวสะกด การันต์ อาจมีผิดแผกไปจากพจนานุกรมบ้างก็คงใช้ไปตามสมัยนิยม... ฯลฯ

อ้างอิง : หนังสือกลบทศิริวิบุลกิตติ์ หน้า ๒๙-๓๐ (หมวดความนำ)


** กลบทนี้มีที่มาปรากฏเฉพาะในตำรา "กลบทศิริวิบุลกิตติ์"  แห่งเดียวเท่านั้น

-๐ กลบทที่อยู่ในกลุ่มเดียวกัน ๐-
      • กลบท วิมลวาที ^คลิก
       • กลบท อธิบดีอักษร ^คลิก

              ผิดพลาดประการใดขออภัยไว้ ณ ที่นี้ครับผม
               ...-๐  Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา) ๐-...

                              
                                    • กลับสู่หน้าห้องเรียน กลอนกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย ^คลิก