Username:
Password:
บ้านกลอนน้อยฯ
ช่วยเหลือ
ค้นหา
เข้าสู่ระบบ
สมัครสมาชิก
บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล
>>
ห้องเรียน
>>
ห้องเรียนฉันท์
>>
- อินทรลิลาตฉันท์ ๑๑ -
หน้า: [
1
]
ลงล่าง
« หน้าที่แล้ว
ต่อไป »
พิมพ์
ผู้เขียน
หัวข้อ: - อินทรลิลาตฉันท์ ๑๑ - (อ่าน 3389 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้
Black Sword
ผู้บริหารเว็บ
จำนวนผู้เยี่ยมชม:
65535
ออฟไลน์
ID Number: 88
จำนวนกระทู้: 10397
เมื่อ มยุรธุชกางปีกฟ้อน... มวลอักษรก็ร่อนรำ
|
|
- อินทรลิลาตฉันท์ ๑๑ -
«
เมื่อ:
11, พฤษภาคม, 2565, 11:07:19 PM »
บ้านกลอนน้อยฯ
Permalink:
- อินทรลิลาตฉันท์ ๑๑ -
-
อินทรลิลาตฉันท์ ๑๑
-
อินทรลิลาตฉันท์ ๑๑
(อิน-ทระ-ลิ-ลา-ตะ-ฉัน) เป็นฉันท์ ๑ ใน ๕ ที่พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ทรงประดิษฐ์ขึ้น โดยนำใช้ในงานนิพนธ์
“เฉลิมเกียรติกษัตรีคำฉันท์”
ที่ทรงพระนิพนธ์ขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๘ และตีพิมพ์ครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๒ ในงานพระศพหม่อมเจ้าหญิงพรรณพิมล วรวรรณ พระธิดาองค์ใหญ่ของท่านเอง โดยฉันท์อีก ๔ ฉันท์นั้นประกอบไปด้วย •
ภุชงควิเชียรฉันท์ ๑๒
คลิก
•
ภุชพงศ์ฉันท์ ๑๓
คลิก
•
วสันตปยาตฉันท์ ๑๔
คลิก
•
วสันตวงศ์ฉันท์ ๑๕
คลิก
๑.)
รูปแบบของอินทรลิลาตฉันท์ ๑๑
หนึ่งบท จะมี ๒ บาท
แต่ละบาทแบ่งเป็น ๒ วรรค
วรรคหน้ามี ๕ พยางค์ ........ วรรคหลังมี ๖ พยางค์
(รวมเป็น ๑๑ พยางค์ในหนึ่งบาท)
๒.)
ลักษณะบังคับ ครุ - ลหุ
(ดูผังด้านบนประกอบ)
ครุ-ลหุ
แต่ละบาท
จะมีลักษณะ คือ
ครุ-ครุ-
ลหุ
-ครุ-ครุ ..................
ลหุ
-ครุ-ครุ-
ลหุ
-ครุ-ครุ
โดย
แต่ละบาท
จะ
แบ่งจังหวะการอ่าน
เป็น ๒ - ๓ .......... ๓ - ๓ เหมือนกันทุกบาท
๓.)
ลักษณะการส่งสัมผัส
(ดูผังด้านบนประกอบ)
- สัมผัสภายในบท -
คำสุดท้ายของวรรคแรก เชื่อมสัมผัสไปยังคำที่ ๓ ของวรรคที่ ๒
คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓
ส่วนวรรคที่สี่เป็นอิสระ
- สัมผัสระหว่างบท -
หากแต่งมากกว่า ๑ บท
ให้
คำสุดท้าย
ของ
บทก่อนหน้า
ส่งสัมผัสไปที่
คำสุดท้าย
ในวรรคที่ ๒ ของ
บทต่อไป
-
ตัวอย่างคำประพันธ์
-
- อินทรลิลาตฉันท์ ๑๑ -
๐ คราเล่น /พนันขัน ทหารพลัน/ประชันสวน
ถือง้าว /และตาวทวน ละคู่คู่ /ประสู้กัน
๐ บ้างตายก็ตายเปล่า ผิแม้เหล่าพระรางวัล
เลือดแดงเพราะแทงฟัน สิเจ็บตนมิพ้นแผล
๐ ชนช้างและชนควาย ละล้วนร้ายมิน่าแล
คนขับสิยับแบ บ่ม้วยเหมือบก็เกือบไป
๐ วิ่งแข่งและแรงปล้ำ ฤ ดำน้ำและลุยไฟ
โจนร่มละลิ่วไกล ประเล่ห์ถานภาจร
๐ ทัพดึงสะพรรษา สิชนมายุจอมมอญ
ห่อนทรงพระอาทร สิเนหากะนารี
(เฉลิมเกียรติกษัตรีคำฉันท์ : กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์)
- อินทรลิลาตฉันท์ ๑๑ -
(ฉบับพิมพ์เพี้ยนเป็น อินทรลีลาศฉันท์ ๑๑)
๐ กู่ก้อง ธ ร้องว่า ว่ะกัณหาพระชาลี
อ้าเจ้าเฉลาศรี สวาทสองเสมอมาน
๐ แม่มานะมาแล้ว ไฉนแก้วมิรับขาน
ดวงแดก็เดือดดาล พระทัยแม่สิหม่นหมอง
๐ ก่อนไกล ณ ไรมา ก็เห็นหน้า ธ เนืองนอง
แข่งเคียงและเมียงมอง จะมารับพระมารดา
๐ ชมชวนสำรวนรื่น ก็แช่มชื่นมนัสสา
หมอบกราบ ธ วันทา ธุลีบาทสุเบญจางค์
๐ ชาลีก็เลือกสรร สิผลพรรณนะต่างต่าง
น้อยนุชแน่งนาง ธ นิ่มเนื้อละอองอวล
๐ เฝ้าวอนฉะอ้อนอ้อน ก็ก่ายกรและรบกวน
เหือดแห้งละห้อยหวน สิโหยหาเพราะหิวนม
๐ ขึ้นเข่าพระเพลาพลาง ฉลาดข้างเฉลียวชม
ซี้ซิกระริกสม ประสาเด็กดรุนวัย
(มหาชาติคำฉันท์ : ฉันท์ ขำวิไล)
- อินทรลิลาตฉันท์ ๑๑ -
๐ จึงกุมภโฆสก มโนตกตลึงหลง
หวาดจิตร์พินิจปลง อนาถโอ้นะอกเรียม
๐ พร่ำพูดพจีแจง ขนิษฐ์แน่งอุราเกรียม
โธ่เอ๋ยก็จนเจียม ประกอบกรรมลำบากเข็ญ
๐ ได้มาก็เลี้ยงเจ้า นะกาลเช้าและย่ำเย็น
ทรัพย์ไหนจะได้เป็น ประโยชน์อยู่ประกอบการ
๐ โฉมเยาว์เฉลาศรี ก็ทำทีตะลีลาน
เร่งรีบนะเถิดท่าน แสวงมากระทำเสีย
๐ หาไม่จะฉิบหาย จะวอดวายกะลูกเมีย
พลัดพรากประจากเสีย เพราะอาชญาพระทรงธรรม์
๐ ความเกรงก็หวลถึง คนึงซึ่ง ณ ทรัพย์อัน
ฝังอยู่พนาวัน ก็ต้องจำจะนำมา
๐ เพื่อพ้นประกาศิต มหันต์ฤทธิโอฬาร์
นำทรัพย์ทินั้นมา นะสมควรประกอบงาน
๐ มอบให้วิลัยงาม กระทำตามพระโองการ
โฉมเจ้ายุพาพาล ก็ซ่อนส่งพระราชา
(กายนคร : ฉันท์ ขำวิไล)
- อินทรลิลาตฉันท์ ๑๑ -
๐ โจรแสนเกษมจิตร์ กมลคิดจะหนีไป
จึงปลอบอนุชให้ วิตกคลายมิสงกา
แล้วข้ามชลาสินธุ์ ลุถึงถิ่น ณ ฟากปาร์
จึงเผยเฉลยวา- ทะเย้ยหยันรำพันขาน
๐ "อ้านางสอางลักษณ์ ประไพภักตร์บุหลันปาน
ส่วนจิตร์สิสามานย์ ประดุจชาติสุวานดง
๐ หล่อนตัดสลัดสา- มิ เก่ามาสมัครตรง
ตัวฉันจะมั่นคง ประดุจไขไฉนอร
๐ หากเรียมประจงจัก สมานรักสโมสร
สมสู่กะบังอร นิวาสสองประคองเนา
๐ วันหนึ่งอนงค์คง มนัสปลงประหารเรา
เหตุว่ากมลเยา- วเรศนั้นมิยั่งยืน
๐ ตัวเรียมจะขอลา อนุชคลาคระไลคืน-
คามเขตนิเวสน์ผืน กมลไปเพราะใจนวล
๐ นุชจงเกษมสุข นิราศทุกข์อุบัติกวน
ปวงภัยพิบัติมวล นะคลาดแคล้วมิแผ้วพาน"
(จูฬธนุคคหบัณฑิตคำฉันท์ : พระเทพสุเมธี (ส. วิเศษโกสิน))
- อินทรลิลาตฉันท์ ๑๑ -
๐ ไทยยุดพระพุทธศาสน์ ประจำชาติประสาทสันติ์
เทิดท้นกมลอัญ- ชลีบาทบ่คลาดคลาย
๐ ไทยเนืองประเทืองพัฒน์ เพราะไตรรัตน์จรัสฉาย
ไทยรัถวิบัติวาย เพราะพุทธคุณอดุลครอง
๐ ยามร้อนก็หย่อนร้าย มิถึงหายก็คลายหมอง
ป้องปัดพสกผอง นิราสสรรพ์มหันต์ภัย
๐ แสงธรรมจำรัสรุ่ง กระจ่างจุงพยุงใจ
ส่องทางสว่างใส สะอาดสมอุดมคุณ
๐ สังคานุภาว์เพิ่ม พิเศษเสริมเฉลิมบุญ
เลี้ยงหล่อชะลอจุน บำเราชาติบำราศพาล
๐ ไทยพึงคะนึงพร้อม ประณตน้อมประนอมมาน
พึ่งพรหมสมภาร พระพุทธ์ศาสน์พิลาสรมย์
(วีรธรรมคำฉันท์ : จ. สุวรรณทัต)
- อินทรลิลาตฉันท์ ๑๑ -
๐ องค์ศาสดาใด พระมุ่งนัยสมาทาน
ชวนชนทำงนการณ์ ประโยชน์เกื้อมิเกียจกัน
๐ เมตตาและอารีย์ สมัคคีย์มิเดียจฉันท์
ชนต่างระหว่างพันธุ์ และต่างด้าวมิร้าวฉาน
๐ องค์นั้นสมัญญา พระพุทธาพิเศษญาณ
สัมฤทธิ์พิชิตมาร ชะลอชนกะวลธรรม
๐ ส่ำสาธุชนใด ประพฤตินัยกุศลกรรม
พุทธานุวัตร์คัม- ภิราการพิศาลคุณ
๐ ชนใดและชาติใด มิใยใครก็เจือจุน
ตามพจนาสุน- ทโรวาทประสาทสาร
๐ นามศาสนิกชน ประสบผลสุภิญมาน
ปราชญ์ซร้องสำนองการ จะสรรเสริญจำเริญเรือง ฯ
(เทศะแพทย์คำฉันท์ : นายนราภิบาล)
- อินทรลิลาตฉันท์ ๑๑ -
๐ ทิ้งนางสอางโฉม พธูโทมนัสทรวง
แดดิ้นถวิลดวง หทัยเดือดอดูรดาล
๐ โอ้องค์พระทรงฤทธิ์ ไฉนจิตต์มิสงสาร
ข้าน้อยลห้อยปาน ประหนึ่งนอน ณ กองไฟ
๐ แต่นี้จะมีทุกข์ นิราศสุขนิรันดร์ไป
คับแค้นและแน่นใจ เพราะไกลองค์พระทรงศรี
๐ หวังพึ่งบรมโพ- ธิสมภารบารมี
มอบกายถวายชีว์ ณ ใต้เบื้องพระบาทา
๐ ชาตินี้มิได้เห็น มิได้เป็นพระชายา
เกิดใหม่ ณ ชาติหน้า ก็ขอพบพระภูมี
(กัฏฐหาริชาดกคำฉันท์ : จันทร์เต็ม)
- อินทรลิลาตฉันท์ ๑๑ -
๐ ในห้องระโหฐาน มลักลาน ณ ดวงแด
แขวนม่านวิจิตรแพร และแต่งฉากกระจกเงา
๐ ทรงโปรดประทับมอง พินิจจ้อง ณ รูปเฉลา
สวยเลิศและเพริศเพรา ประจักษ์เงากระจกฝัน
๐ ยืนเพ่งและนั่งพิศ ประเจิดจิตผยองครัน
สงสัย "เอ๊ะ! ใครกัน จะสวยทันกะกูนา"
(อติรูปคำฉันท์ : หม่อมหลวงหญิงประมูลมาศ อิศรางกูร)
- อินทรลิลาตฉันท์ ๑๑ -
๐ ทูลเรื่องถวายไชย- กุมารไปละเอียดความ
ได้พบประสบตาม คดีพุทธรูปศรี
๐ อิ่มใจพระไชยเจ้า ก็เร่งเร้าอำมาตย์มี
เชิญพุทธรูจี ประดิษฐานะเวียงเรา
๐ เร่งสร้างวิหารแล้ว พระแก้วเชิญสถิตย์เนา
ขัดสีฉวีเงา ประดุจเดิมและเสริมภูล
๐ รางวัลประทานพราน ศฤงคารบรีบูรณ์
ยศศักดิ์อนูกูล นิษาทสองเกษมศานติ์
๐ แลบ้านนิษาทสอง กุมารปองถวายทาน
เปนส่วยพิชิตมาร พระแก้วบุษยะรูจี
(ฉันท์พุทธปฏิมาสดุดี)
บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
- Black Sword -
(หมู มยุรธุชบูรพา)
•
กลับสู่หน้า
สารบัญ
ฉันท์
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
กาพย์
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
กลอน
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
โคลง
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
ร่าย
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
กลอนกลบท
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
โคลงกลบท
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องศึกษา
ภาพโคลงกลบท
คลิก
รายนามผู้เยี่ยมชม :
My Little Sodium
,
หยาดฟ้า
,
น้ำหนาว
,
ข้าวหอม
,
ฟองเมฆ
,
ขวัญฤทัย (กุ้งนา)
,
ปลายฝน คนงาม
,
มนชิดา พานิช
,
ลิตเติลเกิร์ล
,
ชลนา ทิชากร
บันทึกการเข้า
..
รวมบทกลอน "
ที่นี่เมืองไทย...
"
รวมบทกลอน "
ร้อยบุปผา
"
รวม
บทประพันธ์ทั่วไป
"Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา)"
รวมบทประพันธ์
กลบท
"Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา)"
รวมบทประพันธ์
ฉันท์
"Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา)"
กลอน
สุภาษิต-คำพังเพย-สำนวนไทย
บ้านกลอนน้อย
ลานอักษร มยุรธุชบูรพา
..
หน้า: [
1
]
ขึ้นบน
พิมพ์
« หน้าที่แล้ว
ต่อไป »
กระโดดไป:
เลือกหัวข้อ:
-----------------------------
บ้านกลอนน้อย ลิตเติลเกิร์ล - มยุรธุชบูรพา
-----------------------------
=> อ่านข้อกำหนด กฎระเบียบต่าง ๆ - สมาชิกใหม่ ทักทาย แนะนำตัวที่นี่
=> ห้องกลอน คุณอภินันท์ นาคเกษม
=> ห้องกลอน คุณคนบอ มือสี่
=> สารบัญกลอน สมาชิกนักกลอน
-----------------------------
ห้องเรียน
-----------------------------
=> ห้องเรียนรู้คำประพันธ์ ประเภทกลอน
=> ห้องเรียนฉันท์
=> ห้องเรียน กลบท
=> ห้องเรียน โคลงกลบท
=> ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท
=> ห้องศึกษา กาพย์ โคลง ร่าย
=> ห้องหนังสือ บ้านกลอนน้อย
=> ห้องฟัง การขับ เสภา และอื่น ๆ
-----------------------------
คำประพันธ์ แยกตามประเภท
-----------------------------
=> กลอน ร้อยกรองหลากลีลา
=> คำประพันธ์เนื่องในโอกาสพิเศษต่าง ๆ
=> กลอนธรรมะ-สุภาษิต-ปรัชญา-คำคม
=> กลอนเปล่าสบาย ๆ
=> กลอนจากที่อื่น และจากกวีที่ชื่นชอบ
=> โคลง-กาพย์-ฉันท์-ร่าย-ลิลิต
=> กลบท
=> นิยาย-เรื่องสั้น-บทความ-ความเรียง-เรื่องเล่าทั่วไป
=> ห้องนั่งเล่นพักผ่อน
===> เส้นคั่นสวย ๆ
===> รูปภาพน่ารัก
กำลังโหลด...