โคลงสี่ดั้นสุภาพ

      โคลงสี่ดั้นสุภาพ  เป็นโคลงที่ต่อยอดขึ้นมาโดยท่านเนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์  โดยให้โคลงมีระเบียบสัมผัสแบบโคลงสี่สุภาพ  และมีการวางคำและระเบียบคำเอกคำโทแบบโคลงดั้น  หรืออาจต่อยอดจากโคลงสินธุมาลี (โคลงจากตำรากาพย์) ซึ่งไม่บังคับเอกโท   โดยจัดรูปแบบบังคับระเบียบคำเอกคำโทให้ชัดเจน  ระบุชื่อและนำใช้ในกวีนิพนธ์เขียนแผ่นดิน (ก.ค. ๒๕๓๖)

          โคลงสี่ดั้นสุภาพ   - บทหนึ่งมี ๒๘ คำเป็นหลัก อันยังไม่นับรวม "สร้อยโคลง"  ที่เพิ่มได้อีกสองแห่ง  แห่งละสองคำ  ในท้ายบาทที่ ๑ และท้ายบาทที่ ๓   ซึ่งใช้สร้อยโคลงแบบทั่วไป

          คณะของโคลงสี่ดั้นสุภาพ

          - โคลงสี่ดั้นสุภาพ  
             ในหนึ่งบทนั้นมี  ๔  บาท
             แต่ละบาทแบ่งเป็น  ๒  วรรค  
             ประกอบด้วยวรรคหน้า ๕ คำ  และวรรคหลังอีก ๒ คำ (รวมเป็น ๗ คำในหนึ่งบาท)
             ทั้งสี่บาทจึงมี ๒๘ คำเป็นหลักดังกล่าว

       และในการแต่งโคลงสี่ดั้นสุภาพนั้น มีจุดต้องใช้คำสุภาพ (คำที่ไม่มีรูปวรรณยุกต์) อยู่ ๔ แห่ง
       คือ คำที่ ๗ ในบาทแรก ,คำที่ ๕ ในบาทที่สองและบาทที่สาม และ คำที่ ๗ ในบาทที่สี่ (ดังผังประกอบ)

                               **************************************

- การแต่งโคลงสี่ดั้นสุภาพ -

    ๑.  สัมผัสบังคับ   (ดูผังด้านบนประกอบ)

            การสัมผัสในบทของโคลงสี่ดั้นสุภาพนั้น มีจุดบังคับรับ-ส่ง สัมผัสสระภายในบทเหมือนโคลงสี่สุภาพ ตามตำแหน่งที่โยงเส้นดังแสดงไว้ในผัง คือ

  - คำสุดท้ายของบาทแรก (คำที่ ๗) ให้ส่งสัมผัสสระไปยังคำที่ ๕ ของบาทที่สองและบาทที่สาม
  - คำสุดท้ายรูปโทของบาทสอง (คำที่ ๗) ส่งสัมผัสสระไปยังคำที่ ๕ รูปโทของบาทที่สี่

    ๒.  คำเอก  คำโท  (ดูผังด้านบนประกอบ)

          ในหนึ่งบทของโคลงสี่ดั้นสุภาพนั้น  มีการกำหนดบังคับใช้คำรูปวรรณยุกต์เอกไว้  ๗ แห่ง และรูปโท ๔ แห่ง โดยมีลักษณะเดียวกับโคลงสี่ดั้น ดังผังประกอบ  โดยคำรูปเอกนั้น  ใช้คำตายแทนได้เช่นเดียวกับโคลงทั่วไป

    ๓.  การสลับตำแหน่งคำเอก-คำโท ในโคลง

          ในโคลงสี่ดั้นสุภาพนั้น ตำแหน่งคำเอก คำโท ในโคลงที่บังคับไว้นั้น  สามารถสลับที่กันได้หนึ่งแห่งเหมือนโคลงสี่ทั่วไป นั่นคือ คู่คำเอก-โท ในคำที่ ๔-๕ ของบาทแรก นั่นเอง

    ๔.  การใช้เอกโทษ-โทโทษ

                  รายละเอียดเรื่องคำเอกโทษ  คำโทโทษที่ใช้ในโคลง  คลิกอ่านได้ ที่นี่ ^คลิก

    ๕.  คำสร้อย

                  โคลงสี่ดั้นสุภาพนั้น  ในบาทที่ ๑ และบาทที่ ๓  หากกระแสความยังไม่สิ้น  สามารถใส่สร้อยได้อีกสองคำเหมือนโคลงสี่ทั่วไป  รายละเอียดเรื่องคำสร้อยที่ใช้ในโคลง  คลิกอ่านได้ ที่นี่ ^คลิก

                  ส่วนระหว่างบทต่อบทนั้น ผู้แต่งก็มักทำการ ร้อยโคลง^คลิก อย่างโคลงสี่สุภาพปกติทั่วไป

ตัวอย่างคำประพันธ์

          ๐     แสงฟ้าสาดฟ้าฟาด            แผ่นดิน
          เปล่งประกายธรณิน                   ถิ่นนี้
          ลิบลิบเทือกภูผิน                        ผงาดเมฆ
          ควันค่อยลอยคล้อยลี้                 ยะลา

          ๐     ผาพาดดาดไม้คล่ำ             ชอุ่มเขียว
          ฉ่ำชื่นกลืนกลมเกลียว                เกลื่อนเหย้า
          มรรคาวิถีเทียว                           ทางถ่อง
          เมืองสู่เมืองเรื้องเร้า                    แหล่งยะลา

          ๐     หัทยามัสยิดตั้ง                   ตูมพนม
          บุญบ่มเมืองมาสม                      สั่งสร้าง
          ชนเมืองเชิดเมืองชม                   ชวนสงบ
          สงบอยู่อย่ารู้ร้าง                         ยะลา

          ๐     แสงฟ้าส่องฟ้าส่อง               ใจเมือง
          งามสง่าอ่าองค์เรือง                     รักป้อง
          ประทีปแห่งทิพย์ประเทือง            ภูมิประเทศ
          เพรียกแผ่นดินฟ้าร้อง                   เรียกยะลา
                                                       (เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ : เขียนแผ่นดิน (ก.ค. ๒๕๓๖))

          บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
          - Black Sword -

                              
                                    • กลับสู่หน้า สารบัญ โคลง  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท ^คลิก