ร่ายโบราณ

      ร่ายโบราณ  ที่เรียกว่าร่ายโบราณนั้น  เพียงขานเรียกเพราะเป็นคำร่ายอย่างหนึ่งที่มีชุกชุมในวรรณคดีโบราณทั่วไปเท่านั้น เช่น  ลิลิตพระลอ  เป็นต้น

    ๑.  รูปแบบของร่ายโบราณ   (ดูผังด้านบนประกอบ)

          ร่ายโบราณ   - อนึ่งร่ายโบราณนั้น  บทหนึ่งจะมีกี่วรรคก็ได้  แต่ส่วนมากจะมี ๕ วรรคขึ้นไป  แต่ละวรรคจะมี ๕ คำเป็นพื้น  ตลอดไปทุกวรรคจนจบ (อาจมากกว่าหรือน้อยกว่าบ้างนิดหน่อยตามควร)   ส่วนคำจบท้ายบทนั้น  ห้ามมิให้ใช้คำตายและคำที่มีรูปวรรณยุกต์ต่าง ๆ ในการจบท้ายบท

    ๒.  การรับ-ส่ง สัมผัส

            การรับส่งสัมผัสระหว่างวรรคของร่ายโบราณนั้น  คำสุดท้ายของวรรคหน้า  ส่งสัมผัสสระไปยังคำที่  ๑  ๒  หรือ ๓  คำใดคำหนึ่งก็ได้ของวรรคต่อไป

            และคำที่ส่งและรับสัมผัสกันระหว่างวรรคนั้น  ต้องส่งและรับด้วยคำชนิดเดียวกัน   คือ   หากส่งด้วยคำสุภาพ (ไม่มีรูปวรรณยุกต์) ก็ต้องรับด้วยคำสุภาพ   หากส่งด้วยคำรูปวรรณยุกต์เอกก็ต้องรับด้วยคำเอก   และส่งด้วยคำรูปวรรณยุกต์โทก็ต้องรับด้วยคำโท   เชื่อมกันเสมอไปเช่นนี้จนจบ

    ๓.  คำสร้อย   (ดูผังด้านบนประกอบ)

            คำสร้อยของร่ายโบราณนั้น  สามารถเติมได้อีก ๒ คำที่ท้ายบทตอนจบ  ซึ่งเป็นอย่างสร้อยโคลง ^คลิกทั่วไป  หรือจะเติมแทรกสลับระหว่างวรรคทุกวรรคไปก็ได้  ซึ่งเป็นแบบที่ท่านแต่งเล่นเป็นพิเศษ


ตัวอย่างคำประพันธ์

           - ร่ายโบราณ (อย่างไม่มีสร้อย) -

           ศรีสิทธิฤทธิไชย  ไกรกรุงอะดุงเดชฟุ้งฟ้า  หล้าระรัวกลัวมหิมา  ระอาอานุภาพ  ปราบทุกทิศฤทธิรุกราญ  ผลาญพระนคร  รอนลาวกาวตาวตัดหัว  ตัวกลิ้งกลาดดาษดวน  ฝ่ายข้างยวนแพ้พ่าย  ฝ่ายข้างลาวประไลย  ฝ่ายข้างไทยไชเยศร์  คืนยังประเทศพิศาล  สำราญราษฎร์สัมฤทธิ  พิพิธราชสมบัติ  พิพัฒนะมงคล  สรรพสกลสิมา  ประชากรเกษมสุข  สนุกทั่วธรณี  พระนครศรีอโยธยา  มหาดิลกภพ  นพรัตน์ราชธานีบุรีรมย์  อุดมยศโยคยิ่งหล้า  ฟ้าฟื้นฝึกบูรณ์ ฯ
                                                               (ลิลิตพระลอ))

           - ร่ายโบราณ (อย่างมีสร้อยท้ายบท) -

           ชมข่าวสองพี่น้อง  ต้องหฤทัยจอมราช  พระบาทให้รางวัล  ปันผ้าเสื้อสนอบ  ขอบใจสูเอาข่าว  มากล่าวต้องติดใจ  บารนี ฯ
                                                               (ลิลิตพระลอ))

           - ร่ายโบราณ (อย่างมีสร้อยสลับวรรค) -

           หวังสิ้นชนม์ด้วยไข้ แก่แม่รา   สิ้นชีพไท้ด้วยผี แก่แม่รา   ในบุรีเราแม่ลูก แก่แม่รา  แม่จะยาหยูกจงเต็มใจ แก่แม่รา   ดังฤๅพ่อไปตายเมืองท่านม้วย แก่แม่รา  ด้วยหอกตาวหลาวดาบ แก่แม่รา  ด้วยกำซาบปืนยา ดังนี้ ฯ
                                                               (ลิลิตพระลอ)


อ้างอิง   :  ไวยากรณ์ไทย ภาคฉันทลักษณ์ : พระยาอุปกิตศิลปสาร
             :  ประชุมลำนำ ประมวลตำรากลอนกานต์ โคลงฉันท์ : หลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก)

          บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
          - Black Sword -
           (หมู มยุรธุชบูรพา)
                              
                                    • กลับสู่หน้า สารบัญ ร่าย  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท ^คลิก