กลบทบัวบานกลีบขยาย    
                                   จาก "กลบทศิริวิบุลกิตติ์" โดยหลวงศรีปรีชา (เซ่ง)

                                          ๐  เสียดายพักตร์ผ่องเพียงเพ่งไพบูลย์      
                                          เสียดายประยูรยอดกระษัตริย์มหาศาล
                                          เสียดายเนตรดุจนิลมฤคปาน      
                                          เสียดายขนงก่งสมานคันศรทรง

                                          เสียดายนาสาสุดดั่งแสงขอ         
                                          เสียดายศอเปรียบสร้อยศิวาหงษ์
                                          เสียดายกรรณทันทัดกลีบสัตบง       
                                          เสียดายทรงส่งศรีรวีวรรณ

                                          เสียดายวงวิลาสเลิศเฉิดชูโฉม      
                                          เสียดายนวลน่าประโลมพีรมขวัน
                                          เสียดายเปล่งปลั่งดั่งลูกจันท์         
                                          เสียดายโอฐผิวพรรณผลไทรทอง

                                          เสียดายทนต์กลนิลวัตถา         
                                          เสียดายเกศเพียงภุมราผ่อง
                                          เสียดายปีกตัดทรงมงกุฎทอง      
                                          เสียดายละอององค์เอี่ยมเสงี่ยมงาม

                                          เสียดายทัดกรรเจียกผมช่างสมพักตร์      
                                          เสียดายลักษณ์เลิศลบในภพสาม
                                          เสียดายไรรอบเรียบระเบียบงาม      
                                          เสียดายนามมารยาทแลกีริยา

                                          เสียดายเสียงดุจการะเวกร้อง      
                                          เสียดายกลิ่นเกศน้องรัญจวนหา
                                          เสียดายประทิ่นรินรสกายา         
                                          เสียดายรสพจนาเมื่อพาที

                                          เสียดายเบื้องปฤษฏางค์สำอางองค์      
                                          เสียดายทรงสมทรงมเหสี
                                          เสียดายถันเทียบสุวรรณประทุมมี      
                                          เสียดายกรงอนรีงวงไอยรา

                                          เสียดายนิ้วงามเสถียรดั่งเทียนทอง      
                                          เสียดายนิ่มนวลละอองพระหัตถา
                                          เสียดายนัขแดงเรืองดั่งชาดทา      
                                          เสียดายฝ่าพระบาณีดั่งสีครั่ง

                                          เสียดายลายวรลักษณ์พระหัตถ์น้อง      
                                          เสียดายผ่องสะเอวบางสีอย่างสังข์
                                          เสียดายเพลากลกัทลีตัง         
                                          เสียดายชงฆ์ช้อยดั่งชงฆ์สุชัม

                                          เสียดายบาทยาตรย่างดั่งไกรศร      
                                          เสียดายสมรงามสมทั้งคมขำ
                                          เสียดายละม่อมพร้อมพริ้งทุกสิ่งล้ำ      
                                          เสียดายกำจัดจากให้พรากจร

                                          เสียดายงามดุจลอยล่องโพยม      
                                          เสียดายโฉมงามเฉิดประเสริฐสมร
                                          เสียดายยามเยื้องกรายเมื่อย้ายกร      
                                          เสียดายออนอ้อนแอ้นทั้งเอวองค์

                                          เสียดายศักดิ์สมบูรณ์เพิ่มพูนยศ      
                                          เสียดายหมดพิดสวาดิ์ที่ขาดผง
                                          เสียดายที่กรีธาจัตุรงค์         
                                          เสียดายไม่พบองค์ยอดยุพมาลย์ ฯ
                                            ๑-------------------๑


กลบทบัวบานกลีบขยาย  ปรากฏอยู่ในการประพันธ์ลำดับที่ ๗๗ ของตำรากลบทศิริวิบุลกิตติ์
                                     พิจารณาโดยรวมเห็นว่า มีเพิ่มจากกลอนทั่วไป คือ  

      - ๐.)  บัญญัติใช้คำต้นวรรค ๒ คำ เป็นคำบังคับใช้นำหน้าทุกวรรค ไปเรื่อย ๆ จนจบเนื้อหาของสำนวนกลอนนั้น

** กลบทนี้มีที่มาปรากฏอยู่ทั้งในตำรา "กลบทศิริวิบุลกิตติ์"   และ  "จารึกวัดพระเชตุพนฯ"

-๐ กลบทที่อยู่ในกลุ่มเดียวกัน ๐-
       • กลบท บุษบงแย้มผกา ^คลิก
       • กลบท ทศประวัติ ^คลิก
       • กลบท ดอกไม้พวงพู่ร้อย ^คลิก

              ผิดพลาดประการใดขออภัยไว้ ณ ที่นี้ครับผม
               ...-๐  Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา) ๐-...

                              
                                    • กลับสู่หน้าห้องเรียน กลอนกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย ^คลิก
                              
 

                            

                                          กลบทบัวบานกลีบขยาย  
(พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)

                                          ๐-------------------------๐         
                                          เจ้างามภักตร์ผ่องเพียงบุหลันฉาย
                                          เจ้างามเนตร์ประหนึ่งไนยนาทราย        
                                          เจ้างามขนงก่งละม้ายคันศรทรง

                                          เจ้างามนาษายลดังกลขอ          
                                          เจ้างามศอเหมือนคอสุวรรณ์หงส์
                                          เจ้างามกรรณ์กลกลีบบุษบง        
                                          เจ้างามวงวิลาดเรียบระเบียบไร

                                          เจ้างามปรางเปล่งปลั่งเปรมปราโมช      
                                          เจ้างามโอฐแย้มยวนจิตรน่าพิดไสมย
                                          เจ้างามทนต์กลนิลช่างเจียระไนย      
                                          เจ้างามเกษดำประไภเพียงภุมริน

                                          เจ้างามปีกตัดทรงมงกุฏกระษัตร์      
                                          เจ้างามทัดกรรณ์เจียกผมสมภักตร์สิ้น
                                          เจ้างามไรไม่แขงคดหมดมนทิน      
                                          เจ้างามประทิ่นกลิ่นเกษกระจายจอน

                                          เจ้างามเบี้องปฤษฏางค์พ่างพิศวง      
                                          เจ้างามทรวงสมทรงอนงค์สมร
                                          เจ้างามถันเทียมเทพกินร         
                                          เจ้างามกรอ่อนงวงเอราวรรณ์

                                          เจ้างามนิ้วนักขาน่ารักษหนอ      
                                          เจ้างามละออเอวบางเหมือนนางสวรรค์
                                          เจ้างามเพลากลกัทลีพรรณ์         
                                          เจ้างามบาทจรจรัลจริตงาม      
   
                                          เจ้างามลม่อมพร้อมพริ้งยิ่งนางมนุษ      
                                          เจ้างามดุจลอยฟ้ามาสู่สนาม         
                                          เจ้างามอุดมสมลักขณานาม         
                                          เจ้างามยามประจงจัดกรัชกาย

                                          เจ้างามศักดิ์สมบูรณ์ประยูรยศ      
                                          เจ้างามหมดประมวญสวาดิ์พี่มาทหมาย
                                          เจ้างามจริงทุกสิ่งสรรพ์ดังบรรยาย      
                                          ชื่อบัวบานกลีบขยายหมายนามเอย ฯ

(พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)


กลบทบัวบานกลีบขยาย  พิจารณาโดยรวมเห็นว่า มีเพิ่มจากกลอนทั่วไป คือ  

    - ๐.)  บัญญัติใช้คำต้นวรรค ๒ คำ เป็นคำบังคับใช้นำหน้าทุกวรรค ไปเรื่อย ๆ จนจบเนื้อหาของสำนวนกลอนนั้น


** กลบทนี้มีที่มาปรากฏอยู่ทั้งในตำรา "กลบทศิริวิบุลกิตติ์"   และ  "จารึกวัดพระเชตุพนฯ"

-๐ กลบทที่อยู่ในกลุ่มเดียวกัน ๐-
      • กลบท บุษบงแย้มผกา ^คลิก
       • กลบท ทศประวัติ ^คลิก
       • กลบท ดอกไม้พวงพู่ร้อย ^คลิก

              ผิดพลาดประการใดขออภัยไว้ ณ ที่นี้ครับผม
               ...-๐  Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา) ๐-...

                              
                                    • กลับสู่หน้าห้องเรียน กลอนกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย ^คลิก