กลบทอินทาธิกร จาก "กลบทศิริวิบุลกิตติ์" โดยหลวงศรีปรีชา (เซ่ง)
๐
ครั้นรุ่งสุริยเรืองบรรเทืองแสง
ส่องสีรวีแจ้งจำรัสไข
นรานเรศเรืองฤทธิไกร
ยกโยธาคลาไคลข้ามดงดอน
ปางปิ่นบดินทร์สุรราชกุมาร
พาสกและทหารเข้าไพรสอน
อุราระทมกรมทรวงยิ่งร่วงร้อน
ให้อาวรณ์ถึงนาฏพระชนนี
โอ้ว่าสุริยาเวลาเช้า
พระเคยถนอมกล่อมเกล้าโมลีศรี
ปิโยสิเนหาทุกวันทวี
ตั้งแต่นี้นับกาลจะนานไกล
เคยเก็บบุหงาพฤกษาชาติ
อันเดียรดาษแสนสุดพระทัยใส
ทวีเทวศด้วยบุตรนี้สุดใจ
ดั่งหัทไทชนนินจะภินท์พัง
ไม่เปนเสวยเปนสรงทรงอุสส่าห์
ทุกวันทิวากรอมกรมอารมณ์หวัง
ประคองประดับรักบุตรสุดกำลัง
จักนอนนั่งอุสส่าห์พยายาม ฯ
๑-----------------๑
กลบทอินทาธิกร ปรากฏอยู่ในการประพันธ์ลำดับที่ ๘๑ ของตำรากลบทศิริวิบุลกิตติ์
พิจารณาโดยรวมเห็นว่า มีเพิ่มจากกลอนทั่วไป คือ
- ๑.) ให้ ๓ คำแรกของวรรคสดับ และวรรครับ (วรรค ๑ และ ๒) ใช้ ต คณะ (
ครุ ครุ ลหุ) นำหน้า
- ๒.) ให้ ๓ คำแรกของวรรครอง (วรรค ๓) ใช้ ช คณะ (
ลหุ ครุ ลหุ) นำหน้า
- ๓.) ให้ ๒ คำแรกของวรรคส่ง (วรรค ๔) ใช้
ครุ ๒ คำ นำหน้า
เมื่อนำข้อกำหนดทั้ง ๔ วรรคมารวมกันแล้ว ก็จะกลายเป็นบัญญัติของ
อินทรวิเชียรฉันท์ ๑๑ นั่นเอง
--------------------------------------------------
[ เกร็ด ] : อินทรวิเชียรฉันท์ = (
ครุ ครุ ลหุ ครุ ครุ .......
ลหุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ครุ )
ต คณะ มาจาก โตย หมายถึง น้ำ ประกอบด้วย
ครุ ครุ ลหุ ช คณะ มาจาก ชลน หมายถึง ไฟ ประกอบด้วย
ลหุ ครุ ลหุ** กลบทนี้มีที่มาปรากฏเฉพาะในตำรา
"กลบทศิริวิบุลกิตติ์" ไม่มีปรากฏในกลบท "จารึกวัดพระเชตุพนฯ"
-๐ กลบทที่อยู่ในกลุ่มเดียวกัน ๐- • กลบท บวรโตฎก คลิก
• กลบท วสันตดิลกวาที คลิก
• กลบท มาลินีโสภิต คลิก
• กลบท วิกิลิตสทิสา คลิก ผิดพลาดประการใดขออภัยไว้ ณ ที่นี้ครับผม
...-๐ Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา) ๐-...
•
กลับสู่หน้าห้องเรียน กลอนกลบท คลิก •
กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก •
กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก •
กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก •
กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน คลิก •
กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก •
กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์ คลิก •
กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก
