กลบทช้างประสานงา  
                         (ในตำรากลบทศิริวิบุลกิตติ์ เรียกกลบทนี้ว่า  กลบทอักษรบริพันธ์)    

                                          ๐--------------------๐         
                                          ภอแดดร่มลมชายไปท้ายสนน
                                          ถึงสนนคนสนั่นอั้นอลวน         
                                          ออกอลเวงเดิรปนเบียดเสียดกัน

                                          บ่าวสาวแก่แลหลามตามตลาด       
                                          ตั้งตลอดร้านราษฎร์ไม่ขาดหลั่น
                                          มีของหลายขายค้าสารพรรณ      
                                          สำหรับแผงแต่งประชันประชุมเรียง

                                          ประชดร้องพ้องพ้อด้วยต่อของ      
                                          เดือดตะคอกออกร้องลำพองเสียง
                                          เหล่าพวกซื้อเหล้าหมี่มีสำเนียง      
                                          หมู่สาวนางนั่งเคียงใบ้หวยไทย

                                          บให้ถึงอึงอ่านสารเสมียน         
                                          แสนสมัคร์รักเรียนเพียงอยากได้
                                          ผินหยิบดูหมูเสมียนเขียนล่อใจ      
                                          แคะเลมเจ้าเข้าก้าไหล่ให้ละลวย

                                          เห็นละเลิงเชิงเล่นเป็นสองฝ่าย      
                                          ปองใสฟุ้งมุ่งทั้งกายหมายทั้งหวย
                                          มาแหงเห็นเป็นทีที่รูปรวย         
                                          ทำริกเร่อเอออวยเล่นด้วยกัน

                                          ล่อโดยกลหวยเกิดเปิดถูกใบ้      
                                          เป็นทีบ่อยอร่อยใจปิ้มไปสวรรค์
                                          ปะปัศวาตหวยกินลงสิ้นครัน      
                                          เล่นเสียครบไปทั้งนั้นเจียวหนอนาง

                                          จะนอนนั่งตั้งแต่จะบ่นบ้า         
                                          จะบทบอกขรัวสาบนผีสาง
                                          บทพอสิ้นเสร็จคำที่สำอาง         
                                          ที่อ่านสารชื่อช้างประสานงา เอย ฯ

                                 (หมื่นนิพนธ์อักษร : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน ฯ)


กลบท ช้างประสานงา  พิจารณาโดยรวมเห็นว่า  บัญญัติพิเศษเพิ่มจากกลอนทั่วไป คือ

๐.)  กำหนดให้มีการสัมผัสอักษร ระหว่าง "๓ คำท้ายของวรรคก่อนหน้า"  ไปยัง  "๓ คำแรกของวรรคถัดไป"  ตลอดสำนวน  
 
** กลบทนี้มีปรากฏที่มาทั้งในตำรากลบท "ศิริวิบุลกิตติ์" และ "จารึกวัดพระเชตุพนฯ"

-๐ กลบทที่อยู่ในกลุ่มเดียวกัน ๐-
      • กลบท งูกระหวัดหาง ^คลิก
      • กลบท นาคราชแผลงฤทธิ์ ^คลิก

หมายเหตุ : (ในกลบทศิริวิบุลกิตติ์ เรียกกลบทนี้ว่า  "กลบทอักษรบริพันธ์" )

              ผิดพลาดประการใดขออภัยไว้ ณ ที่นี้ครับผม
               ...-๐  Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา) ๐-...

                              
                                    • กลับสู่หน้าห้องเรียน กลอนกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย ^คลิก
                              

                            

                                         กลบทอักษรบริพันธ์  
                              (ในจารึกวัดพระเชตุพนฯ เรียกว่า กลบทช้างประสานงา)
                                 จาก "กลบทศิริวิบุลกิตติ์" โดยหลวงศรีปรีชา (เซ่ง)

                                          ๑ อันเรื่องราวท้าวยศกิติ์จอมอิศเรศ      
                                          เจ้าอัมราเรืองเดชดวงเจตสมาน
                                          จิตรเสมอเหมือนมหาสุธาธาร      
                                          สุดที่เทียบเปรียบปานพระหฤทัย

                                          เพราะเหตุท้าวปรากฏในทศมิตร      
                                          นอกทุกเมืองเรืองฤทธิ์พิสมัย
                                          พวกสมัครกุลาพม่าไทย         
                                          พวกมอญเทศเพศไสยแขกไซแซม

                                          เข้าซักซ้อมพร้อมหน้าเป็นข้าบาท      
                                          ปานขอบเบื้องบทราชฉลาดแหลม
                                          เฉลียวเหลือเชื้อฝรั่งอังกฤษแกม      
                                          ออกเกรงการหมายแนมนบนอบไท

                                          หนึ่งหน่อท้าวเจ้าลาวแลเจ้าญวน      
                                          ลงใจยอมพร้อมถ้วนมีพิสมัย
                                          มีพวกหมู่วิลันดาเข้ามาใน         
                                          ขึ้นเมืองน้อมจอมไททั้งจีนพราหมณ์

                                          ทั่วใจพร้อมน้อมกรต่างอ่อนเกศ      
                                          ต้องเอากายหมายเป็นเขตพระมิ่งสนาม
                                          ไพร่มุ่งสนองปองรักษ์ภักดิ์ใจความ      
                                          เพิ่มจิตรต่อหน่อนามพระจักรา ฯ
                                          ๑-----------------------๑


กลบท อักษรบริพันธ์  ปรากฏอยู่ในการประพันธ์ลำดับที่ ๑๑ ของตำรากลบทศิริวิบุลกิตติ์
                                   พิจารณาโดยรวมเห็นว่า มีเพิ่มจากกลอนทั่วไป คือ  

๐.)  กำหนดให้มีการสัมผัสอักษร ระหว่าง  "๓ คำท้ายของวรรคก่อนหน้า"  ไปยัง  "๓ คำแรกของวรรคถัดไป"  ตลอดสำนวน  
 
** กลบทนี้มีปรากฏที่มาทั้งในตำรากลบท   "ศิริวิบุลกิตติ์"  และ  "จารึกวัดพระเชตุพนฯ"

-๐ กลบทที่อยู่ในกลุ่มเดียวกัน ๐-
      • กลบท งูกระหวัดหาง ^คลิก

หมายเหตุ : (ในกลบทของจารึกวัดพระเชตุพนฯ เรียกกลบทนี้ว่า  "กลบทช้างประสานงา" )

              ผิดพลาดประการใดขออภัยไว้ ณ ที่นี้ครับผม
               ...-๐  Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา) ๐-...
   
                              
                                    • กลับสู่หน้าห้องเรียน กลอนกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์  ^คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย ^คลิก