|
ธนุ เสนสิงห์
|
Permalink: กาพย์โบราณในคัมภีร์กาพย์
กาพย์ในคัมภีร์กาพย์ หรือกาพย์โบราณ
กาพย์โบราณนั้นในปัจจุบันไม่ค่อยมีผู้นิยมนำมาแต่งกัน แต่ถือได้ว่ามีความสำคัญ
และรูปแบบฉันทลักษณ์ที่งดงาม ไม่ด้อยกว่ากาพย์ที่เป็นที่นิยมกันแม้แต่น้อย
ซึ่งจักได้ทยอยมานำเสนอไว้ในหน้านี้ ให้ครบทั้งหมด ๙ ชนิด โปรดติดตามครับ
กาพย์กากคติ
นัยแห่งนามนั้นหมายความว่า มีการดำเนินคำดังกาที่บินไป
กำหนดให้ ๑ บท มี ๔ บาท, บาท ๑ และบาท ๓ มี ๓ วรรค,
บาท ๒ และ บาท ๔ มี ๔ วรรค, วรรคละ ๔ พยางค์,
เฉพาะบาทที่ ๑ มีบังคับครุ และลหุ เช่นเดียวกับฉันท์ ดังนี้...........
ลหุ ครุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ
๏ สภาวะคน ณ ยามผจญ กะอันตราย
เกิดความคับขัน ผกผันถึงตาย ในจิตวุ่นวาย เอาตัวรอดพลัน
ผู้ที่มีธรรม หาทางน้อมนำ ต่อสู้ฝ่าฟัน
ต้องช่วยส่วนรวม อยู่ร่วมผูกพัน ด้วยความมุ่งมั่น มิทิ้งจริงใจ
๏ ผิใจอธรรม เจอะความระกำ ละลี้ผละไป
มิมีเมตตา นำพาผู้ใด สติแตกได้ ความกลัวบีฑา
คิดถีบผู้อื่น เพื่อตัวเองยืน รักษากายา
ความคิดสับสน ต้องมนต์มรณา ผู้ขาดความกล้า พ่ายแพ้โพยภัย
คัดมาจาก “แดนคนธรรพ์”
ธนุ เสนสิงห์
รายนามผู้เยี่ยมชม : นายประทีป วัฒนสิทธิ์, ลิตเติลเกิร์ล, รพีกาญจน์, ก้าง ปลาทู, Black Sword, ศรีเปรื่อง, กอหญ้า กอยุ่ง, กร กรวิชญ์, ขวดเก่า, ปลายฝน คนงาม, น้ำหนาว, กรกช, น้องเฟรม, Sasi Aksarasrom, Mr.music
|
|
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
|
ธนุ เสนสิงห์
|
Permalink: Re: กาพย์โบราณในคัมภีร์กาพย์
กาพย์พรหมคีติ
นัยแห่งนามนั้นหมายความว่า มีเสียงขับอันไพเราะประเสริฐ
ฉันทลักษณ์กำหนดให้....
บทละ ๘ วรรค, วรรคหน้า ๕ พยางค์ วรรคหลัง ๖ พยางค์,
ส่งสัมผัสบทท้าย วรรค ๘ รับสัมผัสบทท้ายวรรค ๒
สัมผัสระหว่างวรรคตามตัวอย่าง ดังนี้....................
๏ เจอคนหลอกลวงคน เพียงหนึ่งหนจำจนตาย
ดินฟ้าจะสลาย ให้ลืมหลงจงอย่าหวัง
ซ่อนเจ็บไว้ภายใน ครั้งต่อไปได้ระวัง
อย่าหมายหลอกหลายครั้ง กับคนที่มีหัวใจ
๏ หลอกคนทั่วพารา นานเวลาจะหลอกใคร
รู้เช่นเห็นนิสัย ต่างก็เบื่อมิเชื่อคำ
เคยหลอกคนโน้นนี้ พอหลายทีตนไม่จำ
หลอกแล้วยังหลอกซ้ำ ท้ายช้ำชอกหลอกตนเอง
คัดมาจาก “แดนคนธรรพ์”
ธนุ เสนสิงห์
รายนามผู้เยี่ยมชม : ศรีเปรื่อง, นายประทีป วัฒนสิทธิ์, กอหญ้า กอยุ่ง, Black Sword, กร กรวิชญ์, รพีกาญจน์, ก้าง ปลาทู, ลิตเติลเกิร์ล, ขวดเก่า, ปลายฝน คนงาม, น้ำหนาว, กรกช, น้องเฟรม
|
|
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
|
ธนุ เสนสิงห์
|
Permalink: Re: กาพย์โบราณในคัมภีร์กาพย์
กาพย์มัณฑุกคติ
นัยแห่งนามนั้นหมายความว่า มีคำดำเนินไปดังกบเต้น
ฉันทลักษณ์กำหนดให้ ๑ บท มี ๔ บาท, บาทละ ๒ วรรค,
วรรคละ ๖ พยางค์, ส่งและรับสัมผัส ดังตัวอย่าง
ท้ายวรรค ๓ กับ ๔, ๔ กับ ๖, และ ๗ กับ ๘ ไม่สัมผัสกัน
บาทแรก บังคับครุ ลหุ ด้วย
ลหุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ครุ ลหุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ครุ
๏ คติว่าประสาสัตว์ ผิจะกัดก็ป้องตน
แต่พวกสัตว์กินเลือดคน สัตว์ด้วยกันนั้นแสนร้าย
ชีวิตอยู่ด้วยเบียดเบียน สะอิดสะเอียนพวกเลือดเย็น
การดำรงชีพจำเป็น สืบชีวีด้วยบีฑา
๏ เถอะพยัคฆ์ผิมันฆาต มิประหลาดลุชีวา
เด็ดชีพเป็นภัตตา ใช้ชีวิตสืบชีวี
ริ้นไรยุงทากปลิง ร้ายก็จริงมิถึงตาย
กินเลือดเพียงเลี้ยงกาย คนฆ่าคนเพื่ออะไร...?
ดัดแปลงมาจาก “แดนคนธรรพ์”
ธนุ เสนสิงห์
รายนามผู้เยี่ยมชม : ลิตเติลเกิร์ล, ขวดเก่า, ปลายฝน คนงาม, น้ำหนาว, รพีกาญจน์, นายประทีป วัฒนสิทธิ์, Black Sword, ก้าง ปลาทู, กอหญ้า กอยุ่ง, กรกช, น้องเฟรม, กร กรวิชญ์
|
|
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
|
ธนุ เสนสิงห์
|
Permalink: Re: กาพย์โบราณในคัมภีร์กาพย์
กาพย์ตุรงคธาวี
นัยแห่งนามนั้นหมายความว่า มีระเบียบดังม้าวิ่ง
ฉันทลักษณ์กำหนดให้ ๑ บท มี ๔ บาท,
บาท ๑ และ ๓ มี ๓ วรรค วรรคละ ๓,๔,๕ พยางค์
บาท ๒ และ ๔ มี ๔ วรรค วรรคละ ๓,๕,๓,๕ พยางค์
ส่งและรับสัมผัสตามตัวอย่าง ดังนี้...........
๏ ความสามารถ ความโง่ฉลาด ความถนัดของคน
ต่างกันไป นิสัยแห่งตัวตน ตามพื้นฐาน ประสบการณ์ร่ำเรียนมา
แต่เมื่อไร รวมเป็นหมู่ใหญ่ สามัคคีมีค่า
ร่วมแบ่งปัน สารพันวิทยา เกิดพลัง เป็นคลังวิชาการ
๏ เมื่อต้องใช้ ขัดข้องอันใด ร่วมใจประสาน
แก้ปัญหา ค้นคว้าดำเนินงาน สุขสมหมาย บั้นปลายเสร็จสวยงาม
สิ้นสามัคคี แก่งแย่งชิงดี ประพฤติตัวชั่วทราม
กิจมลาย เสียหายมิได้ความ ท้ายมิรอด ม้วยมอดไปด้วยกัน
คัดมาจาก "แดนคนธรรพ์"
ธนุ เสนสิงห์
รายนามผู้เยี่ยมชม : รินดาวดี, นายประทีป วัฒนสิทธิ์, ก้าง ปลาทู, กอหญ้า กอยุ่ง, รพีกาญจน์, Black Sword, กรกช, น้องเฟรม, ขวดเก่า, ปลายฝน คนงาม, น้ำหนาว, กร กรวิชญ์
|
|
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
|
ธนุ เสนสิงห์
|
Permalink: Re: กาพย์โบราณในคัมภีร์กาพย์
กาพย์มหาตุรงคธาวี
นัยแห่งนามนั้นหมายความว่า มีระเบียบดังม้าวิ่งใหญ่
ฉันทลักษณ์กำหนดให้ ๑ บท มี ๔ บาท,
บาท ๑ และ ๓ มี ๓ วรรค วรรคละ ๓,๔,๕ พยางค์
บาท ๒ และ ๔ มี ๔ วรรค วรรคละ ๓,๔,๓,๖ พยางค์ (ตุรงคธาวี ๓,๕,๓,๕)
ส่งและรับสัมผัสตามตัวอย่าง ดังนี้...........
๏ ความเชื่อมั่น มีความสำคัญ สัมพันธ์ใจและกาย
ป่วยใจด้วย เมื่อไม่สบาย หลีกไม่พ้น ต้องทนทุกข์ทรมาน
ควรรักษา กายินวิญญาณ์ มิท้าต่อภัยพาน
คนต้องทน ทำใจชื่นบาน มิหวั่นไหว ต่อไข้โศกโรคเกาะกิน
๏ หวังของตน เมื่อมีมากล้น เป็นผลนำชีวิน
ถ้าหากว่า ปล่อยใจโบยบิน เกิดท้อแท้ รีบแก้ก่อนอย่านอนใจ
เมฆหม่นฟ้า ทุกข์เศร้าเข้ามา ฝนลาฟ้าสดใส
ยังมีหวัง พลังภายใน อย่าให้มอด คือยอดผู้ทระนง
คัดจาก “แดนคนธรรพ์”
ธนุ เสนสิงห์
[/size][/font]
รายนามผู้เยี่ยมชม : นายประทีป วัฒนสิทธิ์, ลิตเติลเกิร์ล, ก้าง ปลาทู, รพีกาญจน์, น้องเฟรม, กรกช, Black Sword, กอหญ้า กอยุ่ง, ปลายฝน คนงาม, น้ำหนาว, กร กรวิชญ์, ขวดเก่า
|
|
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
|
ธนุ เสนสิงห์
|
Permalink: Re: กาพย์โบราณในคัมภีร์กาพย์
กาพย์ตรังควชิราวดี (ตรังคนที)
นัยแห่งนามนั้นหมายความ งามดั่งพวงแก้ววิเชียร
ฉันทลักษณ์กำหนดให้ ๑ บทมี ๔ บาท,
บาทละ ๒ วรรค, วรรคหน้า ๕ พยางค์ วรรคหลัง ๖ พยางค์,
ส่งสัมผัสบทท้ายวรรค ๘ รับสัมผัสบทท้ายวรรค ๔,
สัมผัสภายในบทตามตัวอย่าง ดังนี้.....
๏ กฎอหิงสาธรรม ควรน้อมนำกำหนดหมาย
โลกอุ่นมิวุ่นวาย สันติธรรมจะหวนคืน
นรชนมีแบบบท อยู่ในกฎอย่างยั่งยืน
ธรรมชาติสุขกลมกลืน สร้างพื้นฐานชีพมั่นคง
๏ ดวงใจใสพิสุทธิ์ เป็นมนุษย์มีศักดิ์ศรี
กฎหมายไม่ต้องมี หากพระธรรมอยู่ดำรง
ก่อเกิดความเมตตา กรุณามั่นผจง
สรรพสัตว์วัฏฏะวง เกิดร่วมกรรมร่วมโลกา
คัดมาจาก "แดนคนธรรพ์"
ธนุ เสนสิงห์
รายนามผู้เยี่ยมชม : ปลายฝน คนงาม, น้ำหนาว, รพีกาญจน์, Black Sword, กรกช, น้องเฟรม, ลิตเติลเกิร์ล, ก้าง ปลาทู, กอหญ้า กอยุ่ง, กร กรวิชญ์, ขวดเก่า
|
|
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
|
ธนุ เสนสิงห์
|
Permalink: Re: กาพย์โบราณในคัมภีร์กาพย์
กาพย์มหาตรังคนที
นัยแห่งนามนั้นหมายความ งาม ดั่งพวงแก้ววิเชียรพวงใหญ่
ฉันทลักษณ์กำหนดให้ ๑ บทมี ๔ บาท,
บาทละ ๒ วรรค, วรรคหน้า ๕ พยางค์ วรรคหลัง ๗ พยางค์,
(เพิ่มจากตรังคนที ๑ พยางค์ เฉพาะวรรคหลัง)
ส่งสัมผัสบทท้ายวรรค ๘ รับสัมผัสบทท้ายวรรค ๔,
สัมผัสภายในบทตามตัวอย่าง ดังนี้.....
๏ นามพืชสัตว์ทั้งหลาย กระจายดาษดื่นพื้นบ้าน
ต่างชื่อใช้เรียกขาน ภาษาถิ่นทั่วแผ่นดินไทย
มุดสังคือชะมด กลิ่นปรากฏฉุนไม่เหมือนใคร
เลียงผาทางภาคใต้ คูรำ โครำคำแพร่หลาย
๏ ชื่อพืชแปลกกันดี แต่ลางที น่าขันน่าขำ
มะหวดเป็นนำซำ มะชักคือมะคำดีควาย
คอเหี้ยคือคอแลน แต่ละแดนสลับกลับกลาย
ขอเพียงรู้ความหมาย ต่างสายคำเรื่องธรรมดา
คัดมาจาก “แดนคนธรรพ์”
ธนุ เสนสิงห์
รายนามผู้เยี่ยมชม : ลิตเติลเกิร์ล, น้ำหนาว, น้องเฟรม, ปลายฝน คนงาม, รพีกาญจน์, กรกช, ก้าง ปลาทู, Black Sword, กอหญ้า กอยุ่ง, นายประทีป วัฒนสิทธิ์, กร กรวิชญ์, Sasi Aksarasrom, ขวดเก่า
|
|
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
|
ธนุ เสนสิงห์
|
Permalink: Re: กาพย์โบราณในคัมภีร์กาพย์
กาพย์ทัณฑิกา
เป็นกาพย์ที่คล้ายกาพย์สุรางค์นาง ๒๘ เพียงมีจุดส่ง รับสัมผัสต่างกัน
ฉันทลักษณ์กำหนดให้ ๑ บท มี ๒ บาท, บาท ๑ มี ๓ วรรค
บาท ๒ มี ๔ วรรค, วรรคละ ๔ พยางค์, ส่งสัมผัสระหว่าบท ท้ายวรรค ๗
รับสัมผัสระหว่าบงบท ท้ายวรรค ๓ สัมผัสภายในบทตามตัวอย่าง ดังนี้.....
๏ เมื่อยืนอยู่สูง บนยอดยางยูง หรือปลายภูผา
ภาพที่มองเห็น อาจเป็นมายา ฤๅภาพลวงตา ผิดเพี้ยนเปลี่ยนไป
๏ คนยามได้ดี พูดจาพาที อย่าทำเป็นใหญ่
ถ่อมตัวลงบ้าง นั่งสูงมองไกล ยอมฟังยั้งใจ วิเคราะห์เหมาะการณ์
๏ ยามมีลาภยศ รู้กลั้นรู้อด เมตตาบริวาร
ใช้แต่พระเดช ละเจตน์บริบาล รุ่งได้มินาน ย่อยยับอัปรา
๏ เป็นผู้มีธรรม ประเสริฐเลิศล้ำ มีคนบูชา
ปกครองด้วยใจ ทุกข์สุขนำพา สังคมก้าวหน้า ราษฎร์ รัฐรุ่งเรือง
คัดมาจาก “แดนคนธรรพ์”
ธนุ เสนสิงห์
รายนามผู้เยี่ยมชม : Sasi Aksarasrom, ขวดเก่า, กอหญ้า กอยุ่ง, รพีกาญจน์, ปลายฝน คนงาม, น้องเฟรม, กรกช, Black Sword, นายประทีป วัฒนสิทธิ์, ลิตเติลเกิร์ล, กร กรวิชญ์, น้ำหนาว
|
|
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
|
ธนุ เสนสิงห์
|
Permalink: Re: กาพย์โบราณในคัมภีร์กาพย์
กาพย์ภุชงคลิลา
ฉันทลักษณ์กำหนดให้ ๑ บทหนึ่งมี ๔ วรรค, วรรคแรก ๒ พยางค์ วรรคอื่น ๔ พยางค์,
ส่งและรับสัมผัส คล้ายกาพย์ ยานี ๑๑
๏ ไข่เน่า* แฟบ* เม่า* เปล้า* พลา*
พร้าวนกขุ้ม* หว้า ตาเป็ดตาไก่*
๏ ระกำ นำซำ มะไฟ
ลูกหวาย น้อยใหญ่ หลุมพี ขรบ* เนียง
๏ ขอบด้ง* ตาจง* เขรียง เหรียง
หน่อไม้ รายเรียง เห็ดโคน โดนใจ
๏ ผลดอก ยอดออกดื่นไป
อาหารกลางไพร อุดมสมบูรณ์
ผัก-ผลไม้ป่า ประจำท้องถิ่นภาคใต้
ไข่เน่า ผลกลมรีเท่านิ้วมือ หวานฉุน, แฟบ ผลแบนเกือบเท่าเหรียญบาท เปรี้ยว ฝาด,เปล้า ผลเล็ก ฝาด ใบเป็นยา,
พลา ผลเล็กรส เปรี้ยวหวาน ฝาด, พร้าวนกขุ้ม ผลเล็กหวานจัด ติดลิ้นนาน, หว้า ผลเล็ก หวานฝาด ติดลิ้นเป็นสีม่วง ,
ตาเป็ดตาไก่ ลูกเล็กหลากสีสด หวานปะแล่ม, ขรบ ลูกกลมเล็ก หวานฝาด, ขอบด้ง เถาใช้ทำขอบ กระด้งได้ จริง ๆ
ผลคล้าย ขรบ รสหวานหอม, ตาจง ต้นคล้ายขาใหญ่ ผลหวานปะแล่มๆ
(ที่รู้จักกันแพร่หลายไม่ได้อธิบายศัพท์)
คัดมาจาก “แดนคนธรรพ์”
ธนุ เสนสิงห์
|
|
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
|
