ปัญหาเมืองชากังราว

มหาราชเชียงใหม่ได้เมืองหนึ่ง
เมื่อเอ่ยถึงซ้ำซากยังมากเรื่อง
"ชากังราว"เป็นกรุงเคยรุ่งเรือง
ข้าศึกเปลืองแรงพลังคร้้้งเข้าตี

ที่ตั้งนั้นวันนี้มีปัญหา
เชื่อกันมาให้มองสองสามที่
กำแพงเพชร,เชลียงชื่อเสียงมี
ถึงวันนี้ยังรอข้อเท็จจริง

พระบรมราชาฯ"เอา"มิได้
มหาเราชเชียงใหม่เหมือนใหญ่ยิ่ง
"เอา"เมืองชากังราวไว้แอบอิง
แล้วถอดทิ้งชื่อเก่าเอาใหม่แทน

เป็น"เชียงชื่น"รื่นหูให้รู้เห็น
เมืองนี้เป็น"เชลียง"หลวงน่าหวงแหน
คือ"ศรีสัชนาลัย"ในด้าวแดน
เมืองคู่แคว้นสุโขไทในปางบรรพ์....

อภิปราย ขยายความ...........

พักเรื่องการสงครามล้านนา-อยุธยาไว้ก่อน ขอใช้ที่ตรงนี้ทำความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องของเมืองสำคัญเมืองหนึ่ง คือ "ชากังราว" ซี่งนักประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่เชื่อตามคำวินิจฉัยของพระเจ้าบรมวงเธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพว่า ได้แก่เมืองกำแพงเพชรในปัจจุบัน

....ข้าพเจ้าเชื่อตามพระราชวินิจฉัยของสมเด็จพระมหาธีรราชเจ้า ล้นเกล้าฯรัชกาลที่ ๖ ที่ทรงพระราชวินิจฉัยไว้ในหนังสือพระราชนิพนธ์เรื่อง "เที่ยวเมืองพระร่วง" โดยพระองค์มีพระราชวินิจฉัยว่า เมืองชาวกังราว คือเมืองสวรรคโลก (ศรีสัชนาลัย) เหตุผลที่พาให้เชื่อตามพระราชวินิจฉัยนี้คือ มีพยานหลักฐานจากพระราชพงศาวดารกรุงเก่า ฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ (แพ ตาละลักษม์) ซึ่งสมเด็จพระนารายณ์โปรดให้ทำขึ้นไว้ กับตำนานเมืองเมืองเหนือ ตอนที่ว่าด้วยศึกล้านนา-กรุงศรีอยุธยา

....พระราชพงศาวดารกรุงเก่า บันทึกว่า สมเด็จพระบรมราชาธิราช (ขุนหลวงพ่องั่ว) ยกทัพจากกรุงศรีอยุธยาขึ้นมาเอาเมืองชากังราวถึง ๓ ครั้ง แต่เอาไม่ได้ เพราะคณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ของพระมหาธรรมราชาธิบดีศรีสุริยวงศ์ (ฦๅไท) บัญชาการรบอย่างเข้มแข็ง ประกอบกับ "ปู่พระย่า" แห่งเมืองน่านลงมาช่วย "หลานพระยา" ป้องกันเมืองด้วย เมือง "ชากังราว" ในพระราชพงศาดารนี้จึงควรเป็นเมือง "ศรีสัชนาลัย" (สวรรคโลกในกาลต่อมา) มิใช่กำแพงเพชร เพราะในช่วงเวลานั้น "กำแพงเพชรบุรีศรีวิมลาสน์" ยังไม่เกิดทางฝั่งน้ำปิงตะวันออก มีแต่เมืองนครชุมอยู่ทางฝั่งตะวันตกเท่านั้น นี้ประเด็นหนึ่ง

....ในปี พ.ศ. ๑๙๙๔ ที่พระเจ้าติโลกราช แห่งเชียงใหม่โดยการนำของพระยายุธิษฐิระ ยกทัพลงมาตีหัวเมืองฝ่ายเหนือ ในแคว้นสุโขไท และ "ได้เมืองชากังราว" นั้น ตำนานกล่าวว่าเมื่อได้เมืองชากังราวแล้วลงมาปล้นเมืองเมืองสุโขไท แต่ปล้นไม่ได้จึงยกทัพกลับคืน แสดงให้เห็นว่า ที่ตั้งเมืองชากังราวอยู่เหนือเมืองสุโขไท จะเป็นอื่นไปไม่ได้นอกจากศรีสัชนาลัย ตามพระราชวินิจฉัยของล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๖

....มหาราชเชียงใหม่ยึดครองเมืองชากังราวแล้วเปลี่ยนชื่อเป็นเมือง "เชียงชื่น" จนมีคำกล่าวเป็นกลอนว่า "เชลียงเชียงชื่น" ให้หมื่นด้งนคร ซึ่งตั้งเมืองด้งอยู่ไม่ห่างไกลนักเป็นผู้ควบคุมดูแล (เมืองด้งปัจจุบันอยู่ในตำบลบ้านตึก อ.ศรีสัชนาลัย) ...

.....จึงสรุปได้ว่าเมือง "เฉิงเหลียง" ในจดหมายเหตุจีน คือ เมืองเชลียง ต่อมาเปลี่ยนเป็น ศรีสัชนาลัย ครั้งพระเจ้าติโลกราชยึดครองแล้วเปลี่ยนชื่อเป็นเชียงชื่น ครั้นสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ยึดคืนมาได้จึงเปลี่ยนชื่อเป็น สวรรคโลก และเมืองนี้คือ "เมืองชากังราว" ใ นพระราชพงศาวดารกรุงเก่า และ ตำนานเมืองเหนือ อย่างแน่นอน

อ่านต่อเรื่องราวเต็ม ๆ คลิก • ที่นี่ ^คลิก

เต็ม อภินันท์
๖ พฤศจิกายน ๒๕๕๗/๐๖.๒๒ น.
ขอขอบคุณเจ้าของภาพนี้ในเน็ต

	ผู้เขียน	หัวข้อ: ปัญหาเมืองชากังราว (อ่าน 5915 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้