- กาพย์สุรางคนางค์ ๓๒ (กาพย์ธนัญชยางค์ ๓๒ ) -

กระทู้ที่เกี่ยวข้อง
• กาพย์สุรางคนางค์ ๒๘ ^คลิก
• กาพย์สุรางคนางค์ ๓๖ (กาพย์ขับไม้) ^คลิก

- กาพย์สุรางคนางค์ ๓๒ (กาพย์ธนัญชยางค์ ๓๒) -

   กาพย์สุรางคนางค์ ๓๒ หรือชื่อเดิมคือกาพย์ธนัญชยางค์ นี้ ประดิษฐ์ขึ้นโดยพระราชวรวงค์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ (น.ม.ส.) โดยมีกาพย์สุรางคนางค์ ๒๘ ^คลิก แบบเก่าเป็นฐาน ภายหลังจึงได้เรียกว่า กาพย์สุรางคนางค์ ๓๒ นั่นเอง ซึ่งท่านได้แถลงไว้ในภาคผนวกหนังสือ สามกรุง ที่เขียนจบในปี ๒๔๘๗ ไว้ดังนี้

   กาพย์ธนัญชยางค์
   กาพย์ชนิดนี้ข้าพเจ้าออกแบบให้ใช้เป็นคำอธิบายภาพเรื่อง “ศรีธนญชัย” ที่พิมพ์สัปดาห์ละชุด ในหนังสือพิมพ์ “ประมวญสาร” กาพย์อย่างใหม่นี้ก็คือกาพย์สุรางคนางค์ ๒๘ ^คลิก แบบเก่านั้นเอง แต่เติมอีก ๔ คำแลเพิ่มสัมผัสเข้าอีก รูปภาพที่พิมพ์ใน “ประมวญสาร” นั้น ภาพหนึ่งมีที่สำหรับคำอธิบายเพียงบันทัดเดียว ยาวเพียง ๔ นิ้วครึ่ง จึ่งต้องใช้กลอนชนิดที่จุความได้มากในที่น้อย แลเมื่อแยกบทหนึ่งเป็นสองบันทัด ก็ให้บรรทัดยาวเท่ากัน กาพย์ธนัญชยางค์ได้กำเนิดด้วยประการฉนี้

๑.) รูปแบบของกาพย์สุราคนางค์ ๓๒ (กาพย์ธนัญชยางค์)

   ๑.๑) จำนวนคำ

   กาพย์สุรางคนางค์ ๓๒ หนึ่งบทจะมี ๘ วรรค
   วรรคละ ๔ คำ เสมอกันทุกวรรค (รวมเป็น ๓๒ คำในหนึ่งบท)

๒.) ลักษณะการส่งสัมผัส (ดูผังด้านบนประกอบ)

   ๒.๑) สัมผัสภายในบท

   การร้อยสัมผัสภายในบทของกาพย์สุรางคนางค์ ๓๒ หรือกาพย์ธนัญชยางค์ นั้น มีดังนี้

   ๑) คำสุดท้ายของวรรคที่ ๑ ส่งร้อยสัมผัสไปยัง คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒
   ๒) คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่งร้อยสัมผัสไปยัง คำสุดท้ายของวรรคที่ ๓
   ๓) คำสุดท้ายของวรรคที่ ๔ ส่งร้อยสัมผัสไปยัง คำสุดท้ายของวรรคที่ ๖
   ๔) คำสุดท้ายของวรรคที่ ๖ ส่งร้อยสัมผัสไปยัง คำสุดท้ายของวรรคที่ ๗

   สัมผัสบังคับระหว่างวรรคภายในบทของกาพย์สุรางคนางค์ ๓๒ นั้นมีแต่เพียงเท่านี้แค่นั้น
   นอกนั้นผู้เขียนสามารถเพิ่มเติมตามต้องการของตนเองได้ตามเหมาะสม เช่น
   จะเพิ่มใส่สัมผัสระหว่างวรรค ๓ กับวรรค ๔ หรือ ระหว่างวรรค ๕ กับวรรค ๖ ด้วยก็ได้ตามแต่ใจ

   ๒.๒) สัมผัสระหว่างบท

   สัมผัสระหว่างบทของกาพย์สุรางคนางค์ ๓๒ นั้น คือ

   คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๔ ของบทถัดไป

๓.) เสียงท้ายวรรค

   เช่นเดียวกับกาพย์ชนิดอื่น ๆ ทั่วไป เสียงท้ายวรรคของกาพย์สุรางคนางค์ ๓๒ นั้น ลงได้ทุกเสียงตามความเหมาะสม (เว้นเพียงแต่คำสุดท้ายของแต่ละบท ไม่นิยมลงด้วยเสียงเอกและเสียงโทเพราะความหลุบห้วนของเสียงเวลาอ่านจริง)

   - ตัวอย่างคำประพันธ์บางส่วน -

   ๏ ทูลขอทัพขันธ์ ให้รีบเร็วพลัน
   มาตีเวียงจันทน์ ผู้บ้าราวี
   มังระอำนวย ด้วยความยินดี
   ส่งทัพทันที ให้ออกดำเนิน ฯ

   ๏ ทัพพม่ามาพลัน พบทูตเวียงจันทน์
   ที่ในอารัญ ราวทางหว่างเถิน
   ไปเฝ้ามังระ คารวะทูลเชิญ
   พระผู้จำเริญ ให้รบพระวอ ฯ

   ๏ เชิญทัพม่านเมื้อ สู่เวียงจันทนเพื่อ
   เลี้ยงดูปูเสื่อ ป้อนเหยื่อเยิรยอ
   ม่านเปลี่ยนจำนง ตกลงตามขอ
   ไม่มีรีรอ กลับหน้าราวี ฯ

   ๏ สู้ม่านไม่ไหว พระวอหนีไป
   หาตำบลใหม่ ฐาปนาธานี
   บอกขอพึ่งบุญ พระคุณภูมี
   จอมธนบุรี เป็นสุขสืบไป ฯ
( สามกรุง : กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ (น.ม.ส.))

   ๏ ฝ่ายเจ้าบุญสาร ส่งบรรณาการ
   แต่พระภูบาล อังวะบดี
   ขอเป็นเมืองออก ในคอกบารมี
   ใช่เท็จวาที ราคีคดงอ ฯ

   ๏ อยู่มาไม่ช้า บุญสารราชา
   กลับคิดขึ้นมา ว่ายังไม่พอ
   จึงแต่งโยธา ไปฆ่าพระวอ
   หมายตัดต้นตอ เหล่ากอไพรี ฯ

   ๏ ท้าวเพี้ยกรมการ บอกทูลรายงาน
   แต่พระจอมปราณ กรุงธนทันที
   ว่าเจ้าบุญสาร อหังการยายี
   ไม่เกรงภูมี ฆ่าพระวอตาย ฯ
( สามกรุง : กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ (น.ม.ส.))

   ๐ กาพย์หนึ่งนามอ้าง สุรางคนางค์
   กำหนดบทวาง สามสิบสองคำ
   บทหนึ่งแปดวรรค เป็นหลักพึงจำ
   วรรคหนึ่งสี่คำ แนะนำวิธี

   ๐ โบราณวางกฏ หากแต่งหลายบท
   จำต้องกำหนด บัญญัติจัดมี
   วรรคสี่คำท้าย ต้องให้ถูกที่
   สัมผัสกันดี ท้ายบทต้นแล ฯ
(หลักภาษาไทย : กำชัย ทองหล่อ)

   ๐ ถมทบกลบเตา ที่คุแต่เค้า
   รุ่มเพลิงเริงเผา เหย้าปฐพี
   กลบหมอกกลบควัน กัมมันตรังสี
   ยุคมิคสัญญี พรุ่งนี้นิรันดร์

   ๐ กวาดขีปนาวุธ ที่ยั่วแต่ยุทธ
   กระหน่ำมนุษย์ สุดหล้าอาธรรม์
   จึ่งกรองกระดูก ผูกอนุสติขวัญ
   เป็นอนุพันธ์ สันติภราดา
(ศิวกานท์ ปทุมสูติ, สร้อยสันติภาพ, ๒๕๓๒)

   ๐ หึ่งหึ่งผึ้งวน ผึ้งปลุกทุกหน
   ดอกหญ้าอวดตน บานจนงามพลัน
   ทุ่งฉ่ำน้ำหวาน อาหารกลับกัน
   มีกายใจฝัน ไม่หันไม่หาย

   ๐ ผึ้งสอนวิธี พอใจหนักมี
   ฝากวันเดือนปี ความดีก่อนตาย
   หน้าที่ที่ทำ ต้อยต่ำเพียงกาย
   สุขอย่างง่ายดาย เวียนว่ายไปงาม
(โกศล กลมกล่อม, เงียบสะท้อน, ๒๕๔๑)

   บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
   - Black Sword -
   (หมู มยุรธุชบูรพา)

   • กลับสู่หน้า สารบัญ กาพย์ ^คลิก
      • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน ^คลิก
   • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง ^คลิก
   • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์ ^คลิก
   • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย ^คลิก
   • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท ^คลิก
   • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท ^คลิก
   • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท ^คลิก

	ผู้เขียน	หัวข้อ: - กาพย์สุรางคนางค์ ๓๒ (กาพย์ธนัญชยางค์ ๓๒ ) - (อ่าน 12667 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้