Username:

Password:


  • บ้านกลอนน้อยฯ
  • ช่วยเหลือ
  • ค้นหา
  • เข้าสู่ระบบ
  • สมัครสมาชิก
บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล >> ห้องเรียน >> ห้องเรียนฉันท์ >> - รุจิราฉันท์ ๑๓ -
หน้า: [1]   ลงล่าง
« หน้าที่แล้ว ต่อไป »
พิมพ์
ผู้เขียน หัวข้อ: - รุจิราฉันท์ ๑๓ -  (อ่าน 2839 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้
Black Sword
ผู้บริหารเว็บ
****

จำนวนผู้เยี่ยมชม:65535
ออฟไลน์ ออฟไลน์

ID Number: 88
จำนวนกระทู้: 10561


เมื่อ มยุรธุชกางปีกฟ้อน... มวลอักษรก็ร่อนรำ


| |
- รุจิราฉันท์ ๑๓ -
« เมื่อ: 21, มิถุนายน, 2565, 10:33:54 PM »
บ้านกลอนน้อยฯบ้านกลอนน้อยฯ

Permalink: - รุจิราฉันท์ ๑๓ -

- รุจิราฉันท์ ๑๓ -

                 รุจิราฉันท์ ๑๓   (รุ-จิ-รา-ฉัน)  เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า  ประกอบด้วยช่วงหยุดบทอันรุ่งเรืองเป็นอันดี

๑.) รูปแบบของรุจิราฉันท์ ๑๓

                หนึ่งบท จะมี ๒ บาท
                แต่ละบาทแบ่งเป็น ๒ วรรค  
                วรรคหน้ามี ๙ พยางค์  วรรคหลังมี ๔ พยางค์
                (รวมเป็น ๑๓ พยางค์ในหนึ่งบาท)
   
๒.) ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ  (ดูผังด้านบนประกอบ)
   
                ครุ-ลหุ   แต่ละบาทจะมีลักษณะเหมือนกันทุกบาท คือ

                ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ลหุ-ครุ .............. ลหุ-ครุ-ลหุ-ครุ

    โดยแต่ละบาทจะแบ่งจังหวะการอ่านเป็น    ๔-๕ .......... ๔   เหมือนกันทุกบาท


๓.) ลักษณะการส่งสัมผัส  (ดูผังด้านบนประกอบ)

           - สัมผัสภายในบท -

                คำสุดท้ายของวรรคแรก  เชื่อมสัมผัสไปยังคำที่ ๒ ของวรรคที่ ๒
                คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒  ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓

          - สัมผัสระหว่างบท -

                หากแต่งมากกว่า  ๑  บท
                คำสุดท้ายของบทก่อนหน้า  ส่งสัมผัสไปที่คำสุดท้ายในวรรคที่ ๒  ของบทต่อไป


- ตัวอย่างคำประพันธ์ -

          - รุจิราฉันท์ ๑๓ -

       ๐ ผิเสพสมา /คมะชนะพาล           จะพลาญประโยชน์
       ลุโทมนัส /อคุณะโทษ                    และทุกข์ทวี
       ๐ สุธีรชนบ่มิจะแนะนำ                  ณ กรรมมิดี
       มิให้ประพฤติกมละปรี-                  ดิกอบกุกรรม
       ๐ ผิเสพสมาคมะนระเลว                ก็เลวประจำ
       เพราะเหตุเขาแหละจะแนะนำ         ประพฤติมิดี
       ๐ ฉะนั้นแหละควรภชะนระอุต-       มะสุทธศรี
       วิศิษฐคุณะดนุบ่มี                          จะทัดจะเทียม
                                   ............. ฯลฯ .............
                                                                (ธรรมานุสสรณ์ : อุบลวรรณ)


          - รุจิราฉันท์ ๑๓ -
            (ต้นแบบ ซึ่งแปลงจากคัมภีร์วุตโตทัย โดยกรมพระปรมานุชิตชิโนรส)

       ๐ อนึ่งสะธรรมะกถิตเหตุ              ณ เทศนา
       วิภัชะโทษคุณะก็วิฐา                    รบาปและบุญ
       ๐ ประพฤติกลกุศลอเนก               ดิเรกะคุณ
       สุกรรมะบถทศอนุกุล                    ณ ไตรทวาร
       ๐ อนี้และธรรมสมจริยา                คุณาธิการ
       หิตานุกิจสุจริตะสาร                      อุฬาระผล
       ๐ อนึ่งกระทำนุเคราะหประยูร        สกูลสกนธ์
       สพันธุพงษ์คณะนรชน                   สกานุโคตร
       ๐ ผิว์ทุกขไภยพิกลวินัศ                 วิบัติโทษ
       ประหารประหัดอดุรมโนช              และสู่และหา
       ๐ ก็ควรก็คงหฤทยมุ่ง                    ผดุงผดา
       หิรัญญะพัตรอุทกอนา                   ก็ปันก็ปูน
       ๐ ยถาพลานุกูลประโยชน์              บโหดบสูญ
       กรุญญะกิจสกลประยูร                  สกุลวงษ์
       ๐ อนึ่งและเว้นวิวิธวชา                  นิราประสงค์
       อเนกะบาปบ่กระมลจง                  จะเจตนา
       ๐ ประพฤติบุญนิรภัยะโทษ            ประโมทศุขา
       ก็ล้วนประเสรอฐพิสุธมหา              คุณูประการ
       ๐ วิจิตรฉันท์วระรุจิรา                    กถาวิฐาร
       พิเศษะอรรถวจะพิศดาร                 วิธีถกล
       ๐ ประกาศกระวีวรวุฒิญาณ           วิจารณ์นิพนธ์
       ลบองฉบับบุรพะยุบล                     ปรัมปรา ๚ะ ๛
                                                                  (ฉันทศาสตร์ : กรมพระปรมานุชิตชิโนรส (จารึกวัดพระเชตุพนฯ))
  (จารึกไว้อยู่ทิศตะวันตก ณ เสาพระระเบียงพระอุโบสถชั้นใน ต้นที่ ๑๐ นับจากพระวิหารพระนาคปรก - พระวิหารพระป่าเลไลย์)


บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
- Black Sword -
(หมู มยุรธุชบูรพา)

 
                             
                                    • กลับสู่หน้า สารบัญ ฉันท์ คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก
                                    • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก
                              
  


รายนามผู้เยี่ยมชม : ข้าวหอม, หยาดฟ้า, ปิ่นมุก, ฟองเมฆ, น้ำหนาว, มนชิดา พานิช, ขวัญฤทัย (กุ้งนา), ลิตเติลเกิร์ล, ปลายฝน คนงาม, My Little Sodium, Paper Flower

บันทึกการเข้า

รวมบทกลอน "ที่นี่เมืองไทย..."
รวมบทกลอน "ร้อยบุปผา"
รวมบทประพันธ์ทั่วไป "Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา)"
รวมบทประพันธ์กลบท "Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา)"
รวมบทประพันธ์ฉันท์ "Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา)"
กลอนสุภาษิต-คำพังเพย-สำนวนไทย บ้านกลอนน้อย
ลานอักษร มยุรธุชบูรพา
..

หน้า: [1]   ขึ้นบน
พิมพ์
« หน้าที่แล้ว ต่อไป »
กระโดดไป:  

Powered by SMF 1.1.14 | SMF © 2006-2009, Simple Machines LLC
Simple Audio Video Embedder
| Sitemap
NT Sun by Nati
หน้านี้ถูกสร้างขึ้นภายในเวลา 0.181 วินาที กับ 42 คำสั่ง
กำลังโหลด...