Username:
Password:
บ้านกลอนน้อยฯ
ช่วยเหลือ
ค้นหา
เข้าสู่ระบบ
สมัครสมาชิก
บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล
>>
ห้องเรียน
>>
ห้องศึกษา กาพย์ โคลง ร่าย
>>
- โคลงจัตวาทัณฑี -
หน้า: [
1
]
ลงล่าง
« หน้าที่แล้ว
ต่อไป »
พิมพ์
ผู้เขียน
หัวข้อ: - โคลงจัตวาทัณฑี - (อ่าน 9050 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้
Black Sword
ผู้บริหารเว็บ
จำนวนผู้เยี่ยมชม:
65535
ออฟไลน์
ID Number: 88
จำนวนกระทู้: 10397
เมื่อ มยุรธุชกางปีกฟ้อน... มวลอักษรก็ร่อนรำ
|
|
- โคลงจัตวาทัณฑี -
«
เมื่อ:
25, ตุลาคม, 2561, 12:10:16 AM »
บ้านกลอนน้อยฯ
Permalink:
- โคลงจัตวาทัณฑี -
กระทู้ที่เกี่ยวข้อง
- โคลงปฐมทัณฑี
คลิก
- โคลงตรีเพชรทัณฑี (โคลงตรีพิธพรรณ)
คลิก
โคลงจัตวาทัณฑี
โคลงจัตวาทัณฑี
หรือ
โคลงสี่จัตวาทัณฑี
เป็นโคลงสี่ประเภทหนึ่ง ลักษณะบังคับและการประพันธ์ เหมือน
โคลงสี่สุภาพ
คลิก
ทุกอย่าง จะต่างกันก็เพียงใน
บาทที่สอง
ที่เลื่อนคำรับสัมผัสจากคำที่
ห้า
มาแป็นคำที่
สี่
(จัตวา) แทน เท่านั้น (อย่างเส้นแสดงในผัง)
ดังคำอธิบายของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวที่ทรงอธิบายไว้ในพระบรมราชาธิบายในการประพันธ์ไว้ว่า
"โคลงแบบนี้ ที่แปลกกับโคลงสี่สุภาพอยู่ก็เพียงในบาทที่ ๒ ซึ่งสัมผัสไปตกอยู่ที่คำที่ ๔ แทนคำที่ ๕ เท่านั้น"
หรือในหนังสือโคลงกลอนของครูเทพ (เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี) ที่อธิบายไว้ว่า
"โคลงจัตวาทัณฑี-เหมือนโคลงสุภาพ แต่บาท ๒ คำที่ ๔ รับสัมผัสกับคำที่ ๗ บาทต้น แทนคำที่ ๕"
นั่นเอง เช่น
โคลงหนึ่งนามแจ้งจัต- ..............วา
ทัณ
ฑีฤๅ
บังคับรับ
กัน
แสดง ....................อย่างพร้อง
ขบวรแบบแยบยล
ผัน
...............แผกชนิด อื่นเอย
ที่สี่บทสองคล้อง .......................ท่อนท้ายบทปถม ฯ
(จินดามณี)
พระปิ่นบรมนาถเจ้า..................จอม
กระวี
วรรณรูปรัง
สี
แสง.......................โชติช่วง
ดำรัสมธุระคำ
ภีร์
........................ธรรมโมตม์
เสทธิสู่นฤพานหล้วง..................ฝั่งโพ้นไภยสูญ ฯ
(จินดามณี)
ทรามรักษ์ฤๅราษร้าง.................แรม
สมร
ยามหลับลืม
นอน
คนึง................นึกพร้อง
ความรักษ์เร่งอา
วรณ์
.................วายคิด ฤๅแม่
นึกชื่อนึกโฉมน้อง......................นึกน้ำนำขบวน ฯ
ขุนธนสิทธิ์ (โคลงจารึกวัดพระเชตุพนฯ)
ส่ายใบโบกระบัดเจ้า.................เมือง
ตรัง
คือพัดโบก
บัง
สูรย์......................สง่าป้อง
หมากหอมหมากแดง
ดัง
.............แดงชาด
ขาวผ่องพวงเงินต้อง..................แตกเส้นแดงสี ฯ
(ชักม้าชมเมือง : เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์)
ไหว้พระมรกตแก้ว.....................ไก
วัล
เหนือบุษบก
บัล
ลังก์...................มาศล้วน
ทึบแท่งพระพุทธ
ธรร-
.................มาเทียบ
ลอยพระเบญจาถ้วน.................ถัดชั้นชุกชี ฯ
(ชักม้าชมเมือง : เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์)
เสด็จเสวยศวรรเยศอ้าง............ไอ
ศูรย์
สรวงฤๅ
เย็นพระยศ
ปูน
เดือน..................เด่นฟ้า
เกษมสุขส่องสม
บูรณ์
................บานทวีป
สว่างทุกข์ทุกธเรศหล้า..............แหล่งล้วนสรรเสริญ ฯ
(ลิลิตตะเลงพ่าย)
สงครามพึ่งแผกแพ้...................เสีย
ที
เเตกเมื่อต้น
ปี
ไป........................ห่อนช้า
บร้างกระลับ
มี
...........................มาขวบ นี้เลย
มีก็มีปีหน้า................................แน่แท้กูทาย ฯ
(ลิลิตตะเลงพ่าย)
สองนายสนองนาถถ้อ...............ไป
มา
พระหากเจร
จา
ใจ......................จอดน้อง
หัวใจหนึ่งโหย
หา
.......................สองเพื่อน แพงนา
ใจหนึ่งนึกนางห้อง....................หนุ่มหน้าพระสนม ฯ
(ลิลิตพระลอ)
ผิวไข้พูลพยาธิไซร้.....................ยา
หาย
ง่ายนา
ไข้หลากทั้ง
หลาย
ใคร................ช่วยได้
ไข้ใจแต่จัก
ตาย
.........................ดีกว่า ไส้นา
สองพี่นึกในไว้...........................แต่ถ้าเผาเผือ ฯ
(ลิลิตพระลอ)
ให้ท้าวนฤโทษข้า.......................ขับ
หนี
ลูกราชสี
พี
กลัว..........................ไพร่ฟ้า
พลเมืองบดู
ดี
.............................ดาลเคียด
กระเหลียดลับลี้หน้า.................อยู่สร้างแสวงบุญ ฯ
(มหาชาติคำหลวง)
เมื่อนั้นพระบาทไท้.....................จอม
จักร
จะไถ่หลาน
รัก
สนอง...................ช่วงไช้
ทองพันสิ่งสิน
ชัก
........................ประสาท
แลสิ่งแลร้อยให้.........................แก่เถ้าชูชก โสดแล ฯ
(มหาชาติคำหลวง)
อย่าตีงูเพื่อให้.............................แก่
กา
งูจะกัด
หา
ผล.............................ไป่ได้
อย่าตีเพื่อห้าม
หมา
.....................หอนเห่า
เหมือนจะยิ่งยุให้........................เห่าเฮ้ารำคาญ ฯ
(สุภาษิตพระร่วงคำโคลง)
ชาญชัยไหวพริบล้วน.................แหลม
หลัก
เลิศหมากรุก
นัก
เลง...................นักรู้
ผลสำเร็จจำ
จัก
..........................บรรลุ เจียวแล
สมส่วนสามารถกู้......................กิจรู้ระวังการ
(โคลงกลอนของครูเทพ)
โคลงสี่จัตวาทัณฑี
ในวรรณกรรมต่าง ๆ มักมีปรากฏเพียงแทรกไว้ในโคลงสี่สุภาพเป็นระยะ ๆ ไม่พบเห็นนิยมแต่งเป็นเรื่องเฉพาะใด ๆ
บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
- Black Sword -
(หมู มยุรธุชบูรพา)
•
กลับสู่หน้า
สารบัญ
โคลง
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
กาพย์
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
กลอน
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
ฉันท์
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
ร่าย
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
กลอนกลบท
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
โคลงกลบท
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องศึกษา
ภาพโคลงกลบท
คลิก
รายนามผู้เยี่ยมชม :
ลิตเติลเกิร์ล
,
กร กรวิชญ์
,
ฟองเมฆ
,
ปลายฝน คนงาม
,
เส้นชีวิต ดำเนินไป
,
Mr.music
,
รพีกาญจน์
,
ตูมตาม
,
น้ำหนาว
,
ลมหนาว ในสายหมอก
,
ก้าง ปลาทู
,
ตุ้ม ครองบุญ
,
มนชิดา พานิช
บันทึกการเข้า
..
รวมบทกลอน "
ที่นี่เมืองไทย...
"
รวมบทกลอน "
ร้อยบุปผา
"
รวม
บทประพันธ์ทั่วไป
"Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา)"
รวมบทประพันธ์
กลบท
"Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา)"
รวมบทประพันธ์
ฉันท์
"Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา)"
กลอน
สุภาษิต-คำพังเพย-สำนวนไทย
บ้านกลอนน้อย
ลานอักษร มยุรธุชบูรพา
..
หน้า: [
1
]
ขึ้นบน
พิมพ์
« หน้าที่แล้ว
ต่อไป »
กระโดดไป:
เลือกหัวข้อ:
-----------------------------
บ้านกลอนน้อย ลิตเติลเกิร์ล - มยุรธุชบูรพา
-----------------------------
=> อ่านข้อกำหนด กฎระเบียบต่าง ๆ - สมาชิกใหม่ ทักทาย แนะนำตัวที่นี่
=> ห้องกลอน คุณอภินันท์ นาคเกษม
=> ห้องกลอน คุณคนบอ มือสี่
=> สารบัญกลอน สมาชิกนักกลอน
-----------------------------
ห้องเรียน
-----------------------------
=> ห้องเรียนรู้คำประพันธ์ ประเภทกลอน
=> ห้องเรียนฉันท์
=> ห้องเรียน กลบท
=> ห้องเรียน โคลงกลบท
=> ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท
=> ห้องศึกษา กาพย์ โคลง ร่าย
=> ห้องหนังสือ บ้านกลอนน้อย
=> ห้องฟัง การขับ เสภา และอื่น ๆ
-----------------------------
คำประพันธ์ แยกตามประเภท
-----------------------------
=> กลอน ร้อยกรองหลากลีลา
=> คำประพันธ์เนื่องในโอกาสพิเศษต่าง ๆ
=> กลอนธรรมะ-สุภาษิต-ปรัชญา-คำคม
=> กลอนเปล่าสบาย ๆ
=> กลอนจากที่อื่น และจากกวีที่ชื่นชอบ
=> โคลง-กาพย์-ฉันท์-ร่าย-ลิลิต
=> กลบท
=> นิยาย-เรื่องสั้น-บทความ-ความเรียง-เรื่องเล่าทั่วไป
=> ห้องนั่งเล่นพักผ่อน
===> เส้นคั่นสวย ๆ
===> รูปภาพน่ารัก
กำลังโหลด...