กาพย์มหาสินธุมาลีมหาสินธุมา- ลีกาพย์
บุราณวางผังทราบ แห่งที่
จังหวะทำนองปราบ ไปทั่ว
ทุกศึกไพรีลี้ ต่างพ่ายแพ้ภัย
มองไปคล้ายโคลงสี่ คล้ายกัน
กำหนดข้อทลักษณ์ฉันท์ ก็ใช่
แต่มีที่ต่างกัน ตรงขาด-
คำสร้อยจะเติมไว้ หย่อข้อเอกโท
โบราณท่านวางแผน รัดกุม
แยบคายหลายแง่มุม อ้างอิง
ควรเรียกว่าสุขุม รอบคอบ
พวกเราอย่าละทิ้ง แบบท่านทำมากาพย์มหาสินธุมาลี เป็นกาพย์ที่มีอยู่ในคัมภีร์กาพย์สารวิลาสินี ของโบราณ วางแบบฉันทลักษณ์ไว้
คล้ายโคลงสี่สุภาพมาก ต่างกันแต่ ไม่มีคำสร้อย และไม่บังคับเอกโทสริญ สิริรัฐ ขอบคุณข้อมูลจาก http://www.watmoli.com/poetry-chapter2/sarawilasini/2116.html๑.๖ กาพย์มหาสินธุมาลี กาพย์มหาสินธุมาลี เป็นกาพย์ที่มีลักษณะเหมือนคลื่นในแม่น้ำใหญ่ ในคัมภีร์กาพย์สารวิลาสินี มีบทบัญญัติว่า
ยสฺสา ปน จตุตฺถนฺเต ทฺวิกฺขรา ปกฺขิตา ยทิ
ยสฺสญฺจ วุตฺตลกฺขณํ มหาสินฺธุมาลี มตา
แปลว่า “ก็ในท้ายบาทที่ ๔ แห่งกาพย์สินธุมาลีใด เพิ่มเข้าอีก ๒ อักษร หากกาพย์ใดมีลักษณะดังกล่าวนี้ กาพย์นั้นชื่อว่า “มหาสินธุมาลี”
จึงถือเอาความได้ว่า กาพย์มหาสินธุมาลี บทหนึ่งมี ๔ บาท ๆ ละ ๒ วรรค ตรงกับกาพย์สินธุมาลีทุกประการ แต่เพิ่มคำต่อท้ายอีก ๒ คำ จึงเป็น ๓๐ คำ เฉพาะคำสุดท้ายของบาทที่ ๔ ส่งสัมผัสไปยังคำที่พร้อมจะรับในบทที่จะแต่งต่อไป มีแผนผังและตัวอย่างดังนี้
