- สังขารขันธ์ นั้นอย่างไร -

- สังขารขันธ์ -
- ว่าด้วยสังขารขันธ์ -

“สังขาร”การปรุงแต่งนั้นแบ่งแยก
ประการแรกแต่งกายไม่ขัดเขิน
กิริยาอาการนั่งยืนเดิน
กล่าวเผินเผินให้แจ้งว่า “แต่งกาย”

ประการสองแต่งวาจาอารมณ์รก
ด้วยวิตกวิจารณ์ประมาณหมาย
คำพูดพล่ามตามอารมณ์ขรมกระจาย
สังขารจ่ายแจงเรื่องไหลเนืองนอง

ประการสามแต่งใจให้รู้คิด
โดยเกาะติดสัญญาเสนอสนอง
เวทนาหนุนไปในครรลอง
คือเรื่องของ“สังขารขันธ์”ปั้นแต่งใจ......

ขันธ์ ๕ (เบญจขันธ์) คือ กองแห่งรูปธรรมและนามธรรมห้าหมวดที่ประชุมกันเข้าเป็นชีวิต
ประกอบด้วย

๑. รูปขันธ์ ^คลิก
๒. เวทนาขันธ์ ^คลิก
๓. สัญญาขันธ์ ^คลิก
๔. สังขารขันธ์ ^คลิก
๕. วิญญาณขันธ์ ^คลิก

   สังขารขันธ์ หนึ่งเบญจขันธ์นี้ ท่านแยกไว้เป็น ๓ คือ

   กายสังขาร สภาพที่ปรุงแต่งการกระทำของกาย เช่นลมหายใจเข้าออก เป็นต้น
   วจีสังขาร สภาพที่ปรุงแต่งวาจาคือคำพูดนานา โดยวิตกวิจารณ์
   จิตสังขาร หรือ มโนสังขาร สภาพที่แต่งการกระทำทางใจ โดย สัญญา ^คลิก และ เวทนา ^คลิก

   ส่วน สังขาร ๒ คือ อุปาทินนกสังขาร สังขารที่มีใจครอง กับ อนุปาทินนกสังขาร สังขารที่ไม่มีใจครอง ท่านจัดไว้ในส่วนแห่งรูปขันธ์ มิใช่สังขารขันธ์

   ส่วน อภิสังขาร ๓ คือ
   ปุญญาภิสังขาร สภาพปรุงแต่งบุญ
   อปุญญาภิสังขาร สภาพปรุงแต่บาป
   อเนญชาภิสังขาร สภาพอันแต่งอเนญชา ความไม่หวั่นไหว นั้นไม่นับเข้าในสังขารขันธ์นี้เช่นกัน.

เต็ม อภินันท์
สถาบันกวีนิพนธ์ไทย
๒๐ มิถุนายน ๒๕๖๑
ขอขอบคุณเจ้าของภาพนี้ในเน็ต

	ผู้เขียน	หัวข้อ: - สังขารขันธ์ นั้นอย่างไร - (อ่าน 4257 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้