- กลอนสักวา -

- กลอนสักวา -

   สักวา (สัก-กะ-วา โบราณเขียนว่า สักกรวา) นอกจากจะเป็นคำประพันธ์ประเภทกลอนชนิดหนึ่งแล้ว ยังใช้เรียกการเล่นโต้กันเป็นกลอนที่ใช้ร้องเล่นเพื่อความบันเทิง หรือร้องแก้โต้ตอบกันระหว่างชายหญิง หรืองานบุญต่าง ๆ มีลักษณะการเขียน กฎเกณฑ์ สัมผัส และเสียงท้ายวรรคเหมือนกลอนสุภาพทุกประการ ต่างเพียงรูปแบบเฉพาะ ๓ ประการ ดังนี้

๑) ความยาว

   หนึ่งบทสักวามี ๘ วรรค หรือ ๔ คำกลอน (๒ วรรคถือเป็นหนึ่งคำกลอน) คือเทียบเท่ากับกลอนสุภาพ ๒ บท จะเขียนยาวหรือสั้นกว่านี้ไม่ได้ แต่ละวรรคมีจำนวนคำ ๖ - ๙ คำ ตามความเหมาะสม (ในผังแสดงไว้แบบ ๘ คำ)

๒) การขึ้นต้น

   วรรคที่ ๑ หรือวรรคแรกของสักวา ต้องขึ้นต้นวรรคด้วยคำว่า “สักวา” เสมอ เช่น สักวาดาวจระเข้ก็เหหก เป็นต้น

๓) การจบ

   วรรคที่ ๘ ซึ่งเป็นวรรคสุดท้ายของสักวา ต้องจบคำสุดท้ายของวรรค ด้วยคำว่า "เอย" เท่านั้น ถ้าจบด้วยคำอื่น ถือว่าผิดรูปแบบฉันทลักษณ์ และหากต้องการแต่งบทต่อไป ก็ขึ้นสักวาบทใหม่ได้เลย ไม่ต้องมีสัมผัสเกี่ยวข้องกับบทต้น

อ้างอิง
- พจนานุกรมศัพท์วรรณกรรมไทย ภาค ฉันทลักษณ์ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน (๒๕๕๐)
   - ไวยากรณ์ไทย ภาคฉันทลักษณ์ : พระยาอุปกิตศิลปสาร
   - หลักภาษาไทย กำชัย ทองหล่อ

- ตัวอย่างคำประพันธ์บางส่วน -

- สักวาหวานอื่น -

๐ สักวาหวานอื่นมีหมื่นแสน ไม่เหมือนแม้นพจมานที่หวานหอม
กลิ่นประเทียบเปรียบดวงพวงพะยอม อาจจะน้อมจิตโน้มด้วยโลมลม
แม้นล้อลามหยามหยาบไม่ปลาบปลื้ม ดังดูดดื่มบอระเพ็ดต้องเข็ดขม
ผู้ดีไพร่ไม่ประกอบชอบอารมณ์ ใครฟังลมเมินหน้าระอาเอย ฯ
(พระนิพนธ์กรมหลวงบดินทรไพศาลโสภณ)

- สร้อยสักวา -

๐ สักวามาถึงบึงพระราม เมื่อเย็นยามสายัณห์ตะวันย่ำ
บัวเคยบานดอกเด่นเป็นประจำ บัวจะร่ำลาแล้วหรือแก้วบัว
ใครจะเด็ดดอกไม้ไปไหว้พระ ที่ริมสระหนองโสนโพล้เพล้สลัว
ทั้งโทนทับกรับฉิ่งเคยหริ่งรัว วันนี้มัวมืดแล้วแก้วพี่เอย ฯ

๐ สักวาเพลินฟังยังจำได้ เสียงขับไม้มโหรีที่วังหลวง
ทั้งกาพย์เห่เรือหงส์ประยงค์ยวง ลอยโพยมโลมล่วงพระทรวงไทร
ภูเขาทองนองน้ำเคยย่ำทุ่ง เก็บผักบุ้งสันตะวาราน้ำใส
สร้อยดอกรักสักวาโอ้อาลัย เป็นห่วงใยอยุธยาลับลาเอย ฯ
(เขียนแผ่นดิน : เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์)

สำหรับสักวาที่โต้ตอบกัน เช่น

๐ สักวาคันธมาลีคนขี้หึง เห็นผัวซึ้งดมดอมหอมเส้นผม
ทีเราย้อมเฮนนาไม่มาดม นางเรียกขรมนางกำนัลมาทันใด
จงไปหาหมอเสน่ห์แก้เล่ห์ขลัง แต่ระวังหมอเขมรเล่นคุณไสย
มีไส้ศึกแสนอุบาทว์สัญชาติไทย อธิปไตยเขาวิหารสู้ศาลเอย ฯ
(นภาลัย สุวรรณธาดา)

๐ สักวาหมอเสน่ห์ชักเฉไฉ เสนาไพร่เบี่ยงประเด็นให้เห็นขำ
รับอาสาแก้เสน่ห์เล่ห์มนต์ดำ เสนียดย้ำเอาคืนไปของใครของมัน
แก้เสน่ห์กลับพลาดพลั้งยังยักแย่ เหมือนรุมแก้ยามบ้านเมืองเคืองคับขัน
แก้ปัญหาปากท้องของสำคัญ แต่กลับดันแก้รัฐธรมนูญสูญเปล่าเอย ฯ
(นิภา ทองถาวร)

   บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
   - Black Sword -
   (หมู มยุรธุชบูรพา)

   • กลับสู่หน้า สารบัญ กลอน ^คลิก
   • กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ ^คลิก
   • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง ^คลิก
   • กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์ ^คลิก
   • กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย ^คลิก
   • กระโดดสู่ห้องเรียน กลอนกลบท ^คลิก
   • กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท ^คลิก
   • กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท ^คลิก

	ผู้เขียน	หัวข้อ: - กลอนสักวา - (อ่าน 6583 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้