Username:
Password:
บ้านกลอนน้อยฯ
ช่วยเหลือ
ค้นหา
เข้าสู่ระบบ
สมัครสมาชิก
บ้านกลอนน้อย - กลอนสบายๆ สไตล์ลิตเติลเกิร์ล
>>
ห้องเรียน
>>
ห้องเรียนฉันท์
>>
- สุมุขีฉันท์ ๑๑ -
หน้า: [
1
]
ลงล่าง
« หน้าที่แล้ว
ต่อไป »
พิมพ์
ผู้เขียน
หัวข้อ: - สุมุขีฉันท์ ๑๑ - (อ่าน 3096 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้
Black Sword
ผู้บริหารเว็บ
จำนวนผู้เยี่ยมชม:
65535
ออฟไลน์
ID Number: 88
จำนวนกระทู้: 10397
เมื่อ มยุรธุชกางปีกฟ้อน... มวลอักษรก็ร่อนรำ
|
|
- สุมุขีฉันท์ ๑๑ -
«
เมื่อ:
29, มิถุนายน, 2565, 11:25:31 PM »
บ้านกลอนน้อยฯ
Permalink:
- สุมุขีฉันท์ ๑๑ -
- สุมุขีฉันท์ ๑๑ -
สุมุขีฉันท์ ๑๑
(สุ-มุ-ขี-ฉัน) เป็นฉันท์ที่ตำราฉันทศาสตร์ได้ให้อัตถะไว้ว่า กล่าวด้วยสำเนียงอันไพเราะในเบื้องต้น
๑.)
รูปแบบของสุมุขีฉันท์ ๑๑
หนึ่งบท จะมี ๒ บาท
แต่ละบาทแบ่งเป็น ๒ วรรค
วรรคหน้ามี ๕ พยางค์ วรรคหลังมี ๖ พยางค์
(รวมเป็น ๑๑ พยางค์ในหนึ่งบาท)
๒.)
ลักษณะบังคับ ครุ –ลหุ
(ดูผังด้านบนประกอบ)
ครุ-
ลหุ
แต่ละบาท
จะมีลักษณะเหมือนกันทุกบาท คือ
ลหุ
-
ลหุ
-ครุ-
ลหุ
-ครุ ..............
ลหุ
-ครุ-
ลหุ
-ครุ
โดย
แต่ละบาท
จะแบ่ง
จังหวะการอ่าน
เป็น ๓ - ๒ .......... ๓ - ๓ เหมือนกันทุกบาท
๓.)
ลักษณะการส่งสัมผัส
(ดูผังด้านบนประกอบ)
- สัมผัสภายในบท -
คำสุดท้ายของวรรคแรก เชื่อมสัมผัสไปยังคำที่ ๓ ของวรรคที่ ๒
คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓
- สัมผัสระหว่างบท -
หากแต่งมากกว่า ๑ บท
คำสุดท้าย
ของ
บทก่อนหน้า
ส่งสัมผัสไปที่
คำสุดท้าย
ในวรรคที่ ๒ ของ
บทต่อไป
-
ตัวอย่างคำประพันธ์
-
- สุมุขีฉันท์ ๑๑ -
๐ พจิว่า "เอ๊ะ! เฮ! วิชเม/ษุประหาร
ตนุใจ/จะราน เพราะสลัก/จิตะรอน
๐ ระอุร้อนคุลน ผิวะตนมิลุกรณ์
กละแนบสมร สตรินี้ฤดิตรม
๐ ตนุควรจะมี ชิวะนี้มิเหมาะสม
ชิวะสืบระบม จะสถิตจิระไง?"
๐ นริแพศยา พจิว่า "คติไข
ธจะต้องแนะใจ ณ สวามิอนงค์
๐ กลนำถวาย ก็จะคลายอุระบง
ผิวะทรัพย์ธปลง คุณะเกื้อสิประทาน"
๐ ยุพตุงคพล ตริยุบลนริงาน
กลปรึกษะการณ์ จะกระทำสิเหมาะหมาย?"
๐ นริแพศยา พจิว่า "ก็อุบาย
เพราะ ธ ว่าถวาย ดุจะสัจจะวจี
๐ ผิวะข่มเพราะพาล พลการจะมิดี
มิสฤษดิศรี ธแนะเปลี่ยนพิธิกล
๐ ดุจะดั่งอุบาย คชะพลายปะทะดล
กละจอกนุสน- ธิเลาะล่อจระจัล
๐ ปะทะหล่มและพลาย สิก็วายชิวะพลัน
เพราะสุนัขชรัณ และระดมตะกละกิน"
............. ฯลฯ .............
(นาครีคำฉันท์ : หลวงบุณยมานพพาณิชย์)
- สุมุขีฉันท์ ๑๑ -
๐ ชนะพาละเพ่ง ทุสะเลงบรชน
พจะโทษอนน ต อเนกปริยาย
๐ ธิรชนมิเพ่ง บมิเลงทุสะหมาย
พจนาภิปราย ครหาบรชน
๐ นรฐีติมั่น ณ พระธรรม์ก็จะขวน
อนุกูลสกล ชนะได้สุขะศานติ์
............. ฯลฯ .............
(ธรรมานุสสรณ์ : อุบลวรรณ)
- สุมุขีฉันท์ ๑๑ -
(ต้นแบบ ซึ่งแปลงจากคัมภีร์วุตโตทัย โดยกรมพระปรมานุชิตชิโนรส)
๐ กละหนึ่งก็กล่าว บรพักตร์ครหา
วจะเนกะนา นุประการะอนันต์
๐ บมิสุทธะจิตต์ สุจริตะนิรัน
ดรด้วยอธรรม์ ทุจริตะวิจล
๐ ทุฐเลศะลา มกะทารุณะผล
จตุเภทะกล ก็ประกอบกุฏะวา
๐ จกะพาละชาติ และนิราสสุภา-
ษิตะสัตยา ธิกะคุณบมี
๐ มิตรนี้และนาม อนุปิยภณี
คณะเนืองกวี วระเว้นมิสมา
๐ คมะเป็นสหาย จะมลายศุขะอา
ดุรวัฒนา ยศะศักดิฤยล
๐ บทฉันทปรา- กฏะนามนฤมล
สุมุขี
นิพน ธวิทูรทฤษฏี ๚ะ ๛
(ฉันทศาสตร์ : กรมพระปรมานุชิตชิโนรส (จารึกวัดพระเชตุพนฯ))
(จารึกไว้อยู่ทิศใต้ ณ เสาพระระเบียงพระอุโบสถชั้นใน ต้นที่ ๑๒ นับจากพระพระวิหารพระปัญจวคีย์ - พระวิหารพระนาคปรก)
**
หมายเหตุ
:
ในชั้นต้นนั้น ฉันท์ประเภท ๔ วรรค ที่มีลักษณะอย่างกาพย์นั้น ไม่ได้มีบังคับ
สัมผัสเชื่อม
ระหว่างวรรคหน้าและวรรคหลัง มีเพียง
สัมผัสส่ง
ระหว่างบาท (วรรค ๒ และวรรค ๓) และระหว่างบทเท่านั้น แต่กวีนิยมใส่เพิ่มเพื่อความไพเราะ หากอ่านในวรรณคดีหรือวรรณกรรมต่าง ๆ จะพบลักษณะนี้อยู่ ถือเป็นเรื่องปกติธรรมดา อย่าเพิ่งประมาทว่าผู้ประพันธ์นั้นผิดพลั้งแต่ประการใด เช่น
สุมุขีฉันท์ ๑๑
๐ ธนะสาระเปลือง ฤสวัสดิวิบุล
บมิรางจะสุน- ทระถาวระผล
๐ กละหนึ่งก็ยอ ยศะเกียรติถกล
อภิพักตรดล วรวัฒนะธิบาย
(ฉันทศาสตร์ : กรมพระปรมานุชิตชิโนรส)
บ้านกลอนน้อยลิตเติลเกิร์ล
- Black Sword -
(หมู มยุรธุชบูรพา)
•
กลับสู่หน้า
สารบัญ
ฉันท์
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
กาพย์
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
กลอน
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
โคลง
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
ร่าย
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
กลอนกลบท
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องเรียน
โคลงกลบท
คลิก
•
กระโดดสู่ห้องศึกษา
ภาพโคลงกลบท
คลิก
รายนามผู้เยี่ยมชม :
ข้าวหอม
,
หยาดฟ้า
,
ขวัญฤทัย (กุ้งนา)
,
My Little Sodium
,
ฟองเมฆ
,
น้ำหนาว
,
ปลายฝน คนงาม
,
มนชิดา พานิช
,
ลิตเติลเกิร์ล
,
Paper Flower
บันทึกการเข้า
..
รวมบทกลอน "
ที่นี่เมืองไทย...
"
รวมบทกลอน "
ร้อยบุปผา
"
รวม
บทประพันธ์ทั่วไป
"Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา)"
รวมบทประพันธ์
กลบท
"Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา)"
รวมบทประพันธ์
ฉันท์
"Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา)"
กลอน
สุภาษิต-คำพังเพย-สำนวนไทย
บ้านกลอนน้อย
ลานอักษร มยุรธุชบูรพา
..
หน้า: [
1
]
ขึ้นบน
พิมพ์
« หน้าที่แล้ว
ต่อไป »
กระโดดไป:
เลือกหัวข้อ:
-----------------------------
บ้านกลอนน้อย ลิตเติลเกิร์ล - มยุรธุชบูรพา
-----------------------------
=> อ่านข้อกำหนด กฎระเบียบต่าง ๆ - สมาชิกใหม่ ทักทาย แนะนำตัวที่นี่
=> ห้องกลอน คุณอภินันท์ นาคเกษม
=> ห้องกลอน คุณคนบอ มือสี่
=> สารบัญกลอน สมาชิกนักกลอน
-----------------------------
ห้องเรียน
-----------------------------
=> ห้องเรียนรู้คำประพันธ์ ประเภทกลอน
=> ห้องเรียนฉันท์
=> ห้องเรียน กลบท
=> ห้องเรียน โคลงกลบท
=> ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท
=> ห้องศึกษา กาพย์ โคลง ร่าย
=> ห้องหนังสือ บ้านกลอนน้อย
=> ห้องฟัง การขับ เสภา และอื่น ๆ
-----------------------------
คำประพันธ์ แยกตามประเภท
-----------------------------
=> กลอน ร้อยกรองหลากลีลา
=> คำประพันธ์เนื่องในโอกาสพิเศษต่าง ๆ
=> กลอนธรรมะ-สุภาษิต-ปรัชญา-คำคม
=> กลอนเปล่าสบาย ๆ
=> กลอนจากที่อื่น และจากกวีที่ชื่นชอบ
=> โคลง-กาพย์-ฉันท์-ร่าย-ลิลิต
=> กลบท
=> นิยาย-เรื่องสั้น-บทความ-ความเรียง-เรื่องเล่าทั่วไป
=> ห้องนั่งเล่นพักผ่อน
===> เส้นคั่นสวย ๆ
===> รูปภาพน่ารัก
กำลังโหลด...