สำหรับ "
กลบทงูกลืนหาง หรือ งูกินหาง" นี้ จัดเป็น
กลอักษร ซึ่งกลอักษรมักมีการซ่อนคำอยู่ ต้องมีการถอดความก่อน กลอักษรจึงจะอ่านได้ความที่สมบูรณ์
ในกลบท
จารึกวัดพระเชตุพนฯ ปรากฏรูปแบบ
กลบทอักษรงูกลืนหาง ไว้ดังนี้
กลบทอักษรงูกลืนหาง (แบบยังไม่ได้ถอดความ) (พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)
๐-------------------------๐
โอ้อกเอ๋ยแสนวิตก
กระไรเลยระกำใจ
จะจากไกลไม่เคย
สงสารนุชสุดแสน
จะโหยไห้ไหนจะหยุด
รันทดใจให้สลด
ต้องไกลจรกำม์ไฉน
ชลเนตร์จะไหลหลั่งถั่ง
สอื้นอ้อนโอ้เทวศ
เมื่อยามนอนจะหนาวเนื้อ
ไม่วายวันกระสรรต์สมร
ภิรมย์สองมิทันสม
ประคองขวันนุชน้อง
นิรากันด้วยบันชา
จะสั่งนวลด่วนมิทัน
มาแรมเถื่อนเรือนลับ
เรื่องกำศรวญประมวนเหมือน
ศรีปราชญ์ครวญยิ่งนิราศ
เมื่อยามเย็นยิ่งรัญจวน
หอมระรื่นพื้นพะยอม
ได้มาเหนจะชื่นมื่น
น้ำกระเซนเผ่นผาง้ำ
ศุขสบายบ่ายจะเหล้นเปน
พรรค์พฤกษ์ชอื้อชอุ่มพุ่ม
ดูหลากหลายและพิฦก
หล่นเรี่ยรายดอกผล
กลิ่นผกาขจรขจายด้วย
วิหกโหนโผนผก
กิ่งพฤกษาวายุโยน
คณะนาคณามฤค
ในท้องธารพ่านมัจฉา
ไม่วายโศกประพาศไพร
ด้วยไกลสถานดานวิโยค
ยุพาพานพี่จินตนา
ล่วงระดูเดือนวารก็
คิดหาสองไม่ปองจิตร
จะครองคู่ก็แต่น้อง
ค้ำชูช่วยด้วยกุศลช่วย
ชื่อว่า
งูกลืนหางไว้หย่างเอย ฯ
(พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)
ใน ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ ฉบับพิมพ์เมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๒ มีโคลงอธิบายวิธีถอดไว้ดังนี้ ๏ กลเพลงอุรคราชร้าย........กลืนหาง
เกลื่อนกลบกึ่งสรรพางค์.......เช่นนั้น
สารสามส่วนปฤษฎางค์........ผสมต่อ ต้นแฮ
ดังนิยมแบ่งบั้น...................แบบนี้เป็นกล ฯ
(กรมหมื่นไกรสรวิชิต : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน ฯ)
** จากโคลงของท่านกรมหมื่นไกรสรวิชิตที่อธิบายวิธีถอดกลบทอักษรงูกลืนหาง นี้ไว้ ตีความได้ว่า
ในกลบทอักษรงูกลืนหางนี้ มีการอำพรางคำไว้ครึ่งหนึ่งตรงสามคำส่วนท้ายด้านหลัง (ปฤษฎางค์) อยู่ โดยคำที่พรางซ่อนไว้นั้น คือ ๓ คำต้นวรรค ให้นำมาผสมต่อส่วนท้าย จึงได้เป็นกลบทนี้อย่างสมบูรณ์ นั่นเอง
พิจารณาแล้วว่า เมื่อนำคำ ๓ คำต้นวรรคมาผสมต่อส่วนท้ายวรรคที่ขาดหายไป จึงถอดความสำนวนด้านบนได้ว่า
กลบทอักษรงูกลืนหาง (แบบถอดความแล้ว) (พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)
๐-------------------------๐
โอ้อกเอ๋ยแสนวิตก
โอ้อกเอ๋ย กระไรเลยระกำใจ
กระไรเลย จะจากไกลไม่เคย
จะจากไกล สงสารนุชสุดแสนสงสารนุช
จะโหยไห้ไหนจะหยุดจะโหยไห้
รันทดใจให้สลดรันทดใจ
ต้องไกลจรกำม์ไฉนต้องไกลจร
ชลเนตร์จะไหลหลั่งถั่งชลเนตร
สอื้นอ้อนโอ้เทวศสะอื้นอ้อน
เมื่อยามนอนจะหนาวเนื้อเมื่อยามนอน
ไม่วายวันกระสรรต์สมรไม่วายวัน
ภิรมย์สองมิทันสมภิรมย์สอง
ประคองขวันนุชน้องประคองขวัน
นิรากันด้วยบันชานิรากัน
จะสั่งนวลด่วนมิทันจะสั่งนวล
มาแรมเถื่อนเรือนลับมาแรมเถื่อน
เรื่องกำศรวญประมวนเหมือนเรื่องกำศรวญ
ศรีปราชญ์ครวญยิ่งนิราศศรีปราชญ์ครวญ
เมื่อยามเย็นยิ่งรัญจวนเมื่อยามเย็น
หอมระรื่นพื้นพะยอมหอมระรื่น
ได้มาเหนจะชื่นมื่นได้มาเหน
น้ำกระเซนเผ่นผาง้ำน้ำกระเซน
ศุขสบายบ่ายจะเหล้นเปนศุขสบายบ่าย
พรรค์พฤกษ์ชอื้อชอุ่มพุ่มพรรค์พฤกษ์
ดูหลากหลายและพิฦกดูหลากหลาย
หล่นเรี่ยรายดอกผลหล่นเรี่ยราย
กลิ่นผกาขจรขจายด้วยกลิ่นผกา
วิหกโหนโผนผกวิหกโหน
กิ่งพฤกษาวายุโยนกิ่งพฤกษา
คณะนาคณามฤคคณะนา
ในท้องธารพ่านมัจฉาในท้องธาร
ไม่วายโศกประพาศไพรไม่วายโศก
ด้วยไกลสถานดานวิโยคด้วยไกลสถาน
ยุพาพานพี่จินตนายุพาพาน
ล่วงระดูเดือนวารก็ล่วงระดู
คิดหาสองไม่ปองจิตรคิดหาสอง
จะครองคู่ก็แต่น้องจะครองคู่
ค้ำชูช่วยด้วยกุศลช่วยค้ำชู
ชื่อว่า
งูกลืนหางไว้หย่างเอย ฯ
(พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) : ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ)
กลบทงูกลืนหาง พิจารณาโดยรวมเห็นว่า มีเพิ่มจากกลอนทั่วไป คือ
- ๐.) ให้นำคำต้นวรรคด้านหน้า ๓ คำ มาเป็นคำ ๓ คำท้ายวรรค
** กลบทนี้มีที่มาปรากฏทั้งใน "กลบทศิริวิบุลกิตติ์" และ "จารึกวัดพระเชตุพนฯ"
(ในกลบทศิริวิบุลกิตติ์ "กลบทงูกลืนหาง" นี้ใช้ชื่อว่า "
กลบทงูกินหาง")
ผิดพลาดประการใดขออภัยไว้ ณ ที่นี้ครับผม
...-๐ Black Sword (หมู มยุรธุชบูรพา) ๐-...
•
กลับสู่หน้าห้องเรียน กลอนกลบท คลิก •
กระโดดสู่ห้องเรียน โคลงกลบท คลิก •
กระโดดสู่ห้องศึกษา ภาพโคลงกลบท คลิก •
กระโดดสู่ห้องเรียน กาพย์ คลิก •
กระโดดสู่ห้องเรียน กลอน คลิก •
กระโดดสู่ห้องเรียน โคลง คลิก •
กระโดดสู่ห้องเรียน ฉันท์ คลิก •
กระโดดสู่ห้องเรียน ร่าย คลิก 